Transcript Opvang van gezinnen met psychiatrische problematiek

Vreemdeling, Vluchteling,
Illegaal….Kind
Opvang van Gezinnen met psychiatrische problematiek
Francine Dal
Supervisor CARDA
Symposium Rode Kruis-Valkenhof, Overpelt
12 mei 2011
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Ilona, 33 jaar, verpleegster, afkomstig van
Tchetchenië, 3 zonen (3, 5, 7 jaar)
 Moeder: verward ++++, logorreïsch, vertelt in
detail haar verhaal
 Kinderen: wild, angstig, praten een
onbegrijpelijke taal,
 Moeder-kind relatie verwerpend met de
oudste, fusioneel met de jongste, « fysische
mishandeling »
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Kwetsbaarheid van de ouders
Van beide ouders
Verlies van huis, cultuur, familie,
gewaarwordingen, onmogelijkheid hun rol
van ouder verder te vervullen, verlies van
referentiepunten,….
Schuldgevoelens,….
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
En
> Oorlogservaringen : chronische angst, verdwijnen van
familieleden,…moeilijkheden voor moeders van
moeder te blijven en dus hun kinderen te beschermen
( Bolwby, M.F. Moro).
> + Burgeroorlog : nabijheid tussen slachtoffer en
beul,….
> Folteringen: wat gepaard gaat met een deconstructie
van de identiteit van de persoon (F. Sironi).
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
EN
 Antecedenten van intrafamiliale mishandeling….
 Traject en moeilijkheden,….
 Migratie = nieuw land, opvang, ontgoocheling, procedure,
promiscuiteit in het centrum en weer verlies,…..
 Culturele factoren
 Angst in geval van illegaliteit
 Geen recht te bestaan
 Verlies van zin van het leven
 ….
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Kind, adolescent zijn
 Directe gevolgen
Getuige zijn van….slachtoffer zijn,…
Verlies
 Indirecte gevolgen
Tgv van het lijden van de ouders
Scheiding
Geheimhouding, onbegrip
…..
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Situatie van de kinderen
> Betekenis van de shokkende gebeurtenis voor het
kind
> Reaktie op de shokkende gebeurtenis
> Ontwikkeling en persoonlijkheid van het kind
> Betekenis van het vertrek voor het kind
> Houding van kind tov de ouders
Geen reductie van kind tot trauma
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Traumatisme en familiaal milieu
> Gevolgen op de gezinsdynamiek
 Kommunikatieproblemen
 Hechtingsproblemen
 Verwerping
 Schaamte en schuldgevoelens
 …..
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Traumatisme en veranderingen in de
sociale structuur
> Plaats van de vrouw, van de man: tijdens de oorlog, nemen de
vrouwen de plaats van de man over
> Stigmatisatie door de gemeenschap
> Verwerping
> Wraakwens van de familie
> Kinderen soldaten
> Niet begeleide minderjarige
> Armoede
> Devalorisatie
> ….
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Psychosociale aanpak
Steunt op
 Individuele krachten
 Sociale en communautaire krachten
 Culturele krachten
En vooral belang van banden op te bouwwen
en herhumanisatie
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Analyse van de moeilijkheden van de
familie
 Inventaris van de moeilijkheden
o Type: somatisch, psychosociaal, psychiatrisch (co morbiditeit)
o Ernst: gevolgen op het dagelijks leven
o Factoren: oorsprong, onderhouden door, bekrachtigd door






SISU
Inventaris van de veerkrachten
Wat heeft de persoon/familie al ondernomen
Wat zou hij doen in zijn land van herkomst
Wat is zijn vraag ?
Neemt hij medicatie
….
Service d’intervention psychosociale urgente
Cultureel (Pinto)
Referentiekader van waaruit we de wereld (gedragingen) om
ons heen beoordelen en interpreteren
Cultureel uit zich in gedrag, niet alle gedrag is bepaald door
cultuur
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Betekenis van de gedrags en/of leerprobleem
Onderscheid maken tussen medische en traditionel
ethiologie van de ziekte

Westerse wereld: problematiek heeft een duidelijke
ethiologie
 In de Afrikaanse cultuur wordt ook de zin van de ziekte
gezocht (uitdrukking van de woede van achtergebleven
ouders, niet gegeven bruidschat….), belang van de
onzichtbare wereld (Djiins, enfants sorciers,….)
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
Onderscheid van verschillende werelden
> Wereld van de oningewijden (=mensen)
> Wereld van de voorouders
> Heilige wereld=onzichtbare wereld (Djiins,
geesten…)
Wordt zichtbaar door de gedragingen die ze
doen ontstaan bij de levende
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente
L’arbre peut grandir malgré l’absence des
menuisiers
Burundese spreekwoord
SISU
Service d’intervention psychosociale urgente