Transcript Prezentacja - I Krajowy Kongres Parafialnych Rad Duszpasterskich

PARAFIALNE RADY
DUSZPASTERSKIE
W
ŚWIETLE NAUCZANIA MAGISTERIUM
I DOTYCHCZASOWYCH BADAŃ
W POLSCE
Ks. dr T. Wielebski, dr M. J. Tutak
Specjalizacja Teologii Pastoralnej
Instytutu Teologii Praktycznej WT UKSW;
Ks. dr W. Sadłoń SAC
Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego
SAC
II POLSKI SYNOD PLENARNY (1991-1999).
SÓL ZIEMI. POWOŁANIE I POSŁANNICTWO
ŚWIECKICH.
•
•
•
Niepokojącym zjawiskiem jest brak odpowiednio
szerokiej współpracy kapłanów ze świeckimi
w planowaniu przedsięwzięć duszpasterskich
i materialnych w parafii.
Świeccy często nie zdają sobie sprawy
z możliwości takiej współpracy pod
przewodnictwem proboszcza.
W praktyce w wielu parafiach nie istnieją lub
nie wypełniają swoich zadań rady
duszpasterskie
i ekonomiczne
(29).
CEL ISTNIENIA PRD
działalność PRD należy widzieć w perspektywie
przekształcania parafii w autentyczną
wspólnotę;
 stanie się to realne wówczas, gdy między PRD
a rodzinami, zrzeszeniami religijnymi i zespołami
parafialnymi dokona się proces wymiany:
 z osób pogłębionych religijnie i uformowanych
apostolsko zrodzi się PRD;
 PRD swoją aktywnością i oddaniem Kościołowi
będzie wpływać na uaktywnienie różnych
organizmów w parafii.

DOKUMENTY MAGISTERIUM
O DZIAŁALNOŚCI PRD
PRD jest sposobem dzielenia z duszpasterzami
przez ludzi świeckich odpowiedzialności za
parafię
i przekształcania jej w
communio;
 teologiczne podstawy działalności PRD zostały
wypracowane przez II Sobór Watykański,
a następnie rozwinięte przez ustawodawstwo
posoborowe;

WYBRANE DOKUMENTY MAGISTERIUM
O PRD
•
•
•
•
•
II Sobór Watykański: Dekret o apostolstwie
świeckich 10; 26; Dekret o posłudze i życiu
prezbiterów 9;
List okólny Kongregacji ds. Duchowieństwa
Omnes christifideles 1973;
Kodeks Prawa Kanonicznego kan. 536;
Adhortacja apostolska bł. Jana Pawła II
Christifideles laici 27;
List apostolski bł. Jana Pawła II Novo millenio
ineunte 45;
WYBRANE DOKUMENTY MAGISTERIUM
O PRD
•
•
•
•
Międzydykasterialna Instrukcja o niektórych
kwestiach dotyczących współpracy wiernych
świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów
Ecclesiae de mysterio (1997) art. 5, par. 2 i 3;
Instrukcja Kongregacji ds. Duchowieństwa
Kapłan, pasterz i przewodnik wspólnoty
parafialnej (2002) 26;
Dyrektorium o pasterskiej posłudze biskupów
Apostolorum Succesores (2004) 211-212;
Przemówienie Benedykta XVI do trzeciej grupy
biskupów polskich będących w Watykanie ad
limina apostolorum 2005;
WYBRANE DOKUMENTY MAGISTERIUM
O PRD
•
•
•
Dyrektorium Apostolstwa Świeckich Komisji
Episkopatu Polski do Spraw Apostolstwa
Świeckich (1969) 80-84;
Wytyczne w sprawie Parafialnych Rad
Duszpasterskich Komisji Episkopatu Polski do
Spraw Apostolstwa Świeckich (1975);
II Polski Synod Plenarny: Potrzeby i zadania
nowej ewangelizacji na przełomie II i III
Tysiąclecia Chrześcijaństwa (45-46); Sól ziemi.
Powołanie
i posłannictwo świeckich
(29; 41);
CELE I ZADANIA PRD
PRD ma realizować ideę współodpowiedzialności
osób duchownych i świeckich za parafię;
 jest głosem doradczym proboszcza który ma
udział
w trosce duszpasterskiej o
parafię i pomaga
w ożywieniu
działalności pasterskiej (KPK 536);
 jej członkowie przedstawiają swoje opinie w
kwestii dobra Kościoła;
 PRD stawia rzeczową diagnozę stanu religijnomoralnego parafii i jej potrzeb;
 pomaga w tworzeniu programu duszpasterskiego;

CELE I ZADANIA PRD
•
•
•
•
wysuwa propozycje i sugestie dotyczące inicjatyw
misyjnych, katechetycznych, apostolskich
i charytatywnych;
proponuje środki służące rozwijaniu formacji
doktrynalnej i życia sakramentalnego wiernych;
wspomaga działalność duszpasterską kapłanów
w różnych środowiskach społecznych i terenach;
sugeruje jak uwrażliwiać opinię publiczną
w sprawach Kościoła;
SKŁAD OSOBOWY PRD I SPOSÓB
POWOŁYWANIA JEJ CZŁONKÓW
PRD ma stanowić odzwierciedlenie całej
wspólnoty parafialnej (stany, zawody, grupy
wiekowe, wykształcenie, zamieszkanie – okręgi
parafii);
 należą do niej: proboszcz, wikariusze, katecheci,
przedstawiciele zgromadzeń zakonnych, zrzeszeń,
parafianie odznaczający się odpowiednimi
cechami moralnymi i umysłowymi;
 część osób może pochodzić w wyboru;
 optymalna liczba członków: 15-30 osób;
 obowiązek formacji duchowej i religijnej członków
PRD;

CZAS TRWANIA KADENCJI, CZĘSTOTLIWOŚĆ
ZEBRAŃ, PRZEWODNICTWO I PORZĄDEK
ZEBRAŃ
czas trwania kadencji – 3 lata;
 można ją przedłużać i doprowadzać do
odnowienia składu (unika się stagnacji);
 zebrania PRD powinny odbywać się raz na
kwartał- zwoływane z inicjatywy proboszcza lub
na życzenie członków;
 zebraniom PRD przewodniczy proboszcz lub
wyznaczony przez niego zastępca;

CZAS TRWANIA KADENCJI, CZĘSTOTLIWOŚĆ
ZEBRAŃ, PRZEWODNICTWO I PORZĄDEK
ZEBRAŃ
•
•
•
•
•
porządek obrad oraz lista tematów, które mają
być omawiane, ustalony jest przez proboszcza
w porozumieniu z niektórymi – przynajmniej –
członkami PRD i – o ile możności – podany
wcześniej do wiadomości wszystkich członków;
porządek ten nie powinien być narzucany czy
ograniczany;
członkowie PRD mają prawo poruszania
wszystkich istotnych problemów parafii;
musi być punkt wolne wnioski;
członkowie PRD mają też prawo proponować
tematy następnych zebrań;
CZAS TRWANIA KADENCJI, CZĘSTOTLIWOŚĆ
ZEBRAŃ, PRZEWODNICTWO I PORZĄDEK
ZEBRAŃ
każde zebranie PRD winno być zwięźle
protokołowane;
 protokół ma być odczytany i zatwierdzony na
zebraniu następnym, z omówieniem postanowień
wprowadzonych w życie z uzasadnieniem
niewykonania nie zrealizowanych.

DOTYCHCZASOWE WYNIKI BADAŃ PRD
W POLSCE

z danych uzyskanych przez ISKK SAC od księży
proboszczów wynika, że różnego rodzaju rady
(duszpasterskie; ekonomiczne; budowy Kościoła)
istnieją w 1/5 polskich parafii (ISKK 2003; 2008);
DOTYCHCZASOWE WYNIKI BADAŃ PRD
W POLSCE
Diecezja
2003
2008
Białostocka
19,1%
35,1%
Bielsko-Żywiecka
18,6%
Bydgoska
Diecezja
2003
2008
Ordynariat Polowy WP
23,1%
9,6%
34,0%
Pelplińska
8,7%
15,0%
25,2%
35,4%
Płocka
34,2%
40,4%
Częstochowska
24,2%
22,0%
Poznańska
46,6%
77,7%
Drohiczyńska
11,6%
19,6%
Przemyska
40,7%
60,3%
Elbląska
15,3%
22,9%
Radomska
2,7%
4,7%
Ełcka
11,9%
21,7%
Rzeszowska
39,2%
48,7%
Gdańska
11,7%
17,8%
Sandomierska
7,6%
15,2%
Gliwicka
5,2%
11,7%
Siedlecka
10,3%
10,7%
Gnieźnieńska
17,7%
36,8%
Sosnowiecka
10,2%
8,0%
Kaliska
25,8%
35,2%
Szczecińsko-Kamieńska
14,9%
18,2%
Katowicka
11,8%
15,5%
Świdnicka
26,2%
33,2%
Kielecka
3,6%
5,9%
Tarnowska
40,7%
52,3%
Koszalińsko-Kołobrzeska
15,3%
30,6%
Toruńska
25,5%
43,3%
Krakowska
41,6%
43,8%
Warmińska
7,1%
10,1%
Legnicka
30,2%
37,1%
Warszawska
10,0%
27,1%
Lubelska
43,8%
43,9%
Warszawsko-Praska
14,2%
12,6%
Łódzka
9,9%
15,7%
Włocławska
16,2%
23,4%
Łomżyńska
8,9%
9,9%
Wrocławska
29,1%
34,2%
Łowicka
17,8%
18,9%
Zamojsko-Lubaczowska
27,0%
31,3%
Opolska
10,6%
18,9%
Zielonogórsko - Gorzowska
13%
-
DOTYCHCZASOWE WYNIKI BADAŃ PRD
W POLSCE
•
•
•
•
w latach 2003-2008 obserwuje się wzrost liczby
rad parafialnych w Polsce;
obserwuje się również znaczne zróżnicowanie
terytorialne;
w niektórych diecezjach odsetek parafii, w
których istnieją rady parafialne, nie przekracza
kilku procent;
tylko częściowo to zróżnicowanie w częstości
występowania rad parafialnych można wyjaśnić
poziomem religijności diecezji;
DOTYCHCZASOWE WYNIKI BADAŃ PRD
W POLSCE
•
•
•
obecnie ISKK SAC prowadzi wraz z
pracownikami Specjalizacji Teologii Pastoralnej
Instytutu Teologii Praktycznej WT UKSW
badania PRD w Polsce, których wyniki zostaną
przedstawione na I Krajowym Kongresie PRD we
wrześniu 2013 roku
w Licheniu;
z kolei badania CBOS przeprowadzone w 2011
roku pokazały, że istnienie PRD w parafii
potwierdza 47% respondentów;
z badań wynika, że ten odsetek istnienia PRD nie
zmienił się na przestrzeni ostatnich lat: w 2005
roku wynosił on 49%, w 2008 roku 50%.
DZIAŁALNOŚĆ PRD – WYBRANA
LITERATURA
 J.
Gręźlikowski, Rady Parafialne w świetle
aktualnych potrzeb Kościoła w Polsce, Homo
Dei 74:2004 nr 1, s. 45-58.
 R. Kamiński, Parafialna Rada
Duszpasterska,
w: Teologia
pastoralna szczegółowa,
R.
Kamiński (red.), Lublin 2002, s. 48-58;
 A. Porębski (red.), Duszpasterskie Rady
Parafialne. Ich rola i miejsce w Kościele,
Kraków 1999.
NOVO MILLENIO INEUNTE
•
•
•
•
Przestrzenie komunii należy kultywować
i poszerzać każdego dnia i na wszystkich
płaszczyznach życia poszczególnych Kościołów.
Komunia powinna być wyraźnie widoczna
w relacjach między (…) duszpasterzami a całym
Ludem Bożym.
W tym celu należy coraz lepiej wykorzystywać
struktury aktywnej współpracy przewidziane
przez Prawo Kanoniczne, takie jak (…) Rady
duszpasterskie.
Teologia i duchowość komunii pobudzają bowiem
duszpasterzy i wiernych do uważnego słuchania
siebie nawzajem (45).