Transcript pobierz tutaj

Tadeusz Chrzanowski
Leśne Kompleksy Promocyjne
– co, jak i dlaczego?
Włocławek, 8 listopada 2011 r.
Co? - Leśny Kompleks Promocyjny
(najkrótsza definicja z ustawy o lasach)
OBSZAR FUNKCONALNY
o znaczeniu ekologicznym, edukacyjnym i społecznym,
dla którego działalność określa
JEDNOLITY PROGRAM GOSPODARCZO-OCHRONNY,
opracowany przez właściwego dyrektora
regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych
2
LKP – kto ustanawia i dlaczego?
W celu promocji
trwale zrównoważonej gospodarki leśnej
oraz ochrony
zasobów przyrody w lasach
DYREKTOR GENERALNY LASÓW PAŃSTWOWYCH
może, w drodze zarządzenia, ustanawiać
LEŚNE KOMPLEKSY PROMOCYJNE
3
LKP – jakie lasy go tworzą?
W skład LKP wchodzą lasy
będące w zarządzie Lasów Państwowych
Do LKP mogą być włączane lasy
innych właścicieli,
na ich wniosek
4
LKP ma RADĘ NAUKOWO-SPOŁECZNĄ
(NOWOŚĆ!!!)
Dla każdego LKP
DYREKTOR GENERALNY LP powołuje
RADĘ NAUKOWO-SPOŁECZNĄ,
do której należy
inicjowanie oraz ocena realizacji działań
podejmowanych w LKP
5
Fot. Tadeusz Chrzanowski
6
Z historii LKP (1) - INSPIRACJE
• Decyzja nr 23 MOŚiZN z 1994 r. w sprawie ochrony i
zagospodarowania Puszczy Białowieskiej wprowadziła pojęcie
„leśny kompleks promocyjny”. Jako efekt:
-
7
Ministerialnych Konferencji poświęconych ochronie lasów w
Europie (Strasburg 1990, Helsinki 1993)
Szczytu Ziemi w Rio 1992 – przyjęcie tzw. Zasad Leśnych –
dekalogu postępowania w gospodarowaniu przyrodą
Z historii LKP (2) - INSPIRACJE
Konferencja w Helsinkach (1993) sformułowała definicję
TRWAŁEJ I ZRÓWNOWAŻONEJ GOSPODARKI LEŚNEJ,
a jest to:
Zarządzanie i użytkowanie lasów i terenów leśnych
w taki sposób i w takim tempie, które pozwolą zachować je
jako odnawialne zasoby naturalne i nie uszczuplić ich w długim czasie,
zachować ich różnorodność biologiczną, produktywność,
zdolność do spełniania teraz i w przyszłości
odpowiednich ekologicznych i społecznych funkcji
na lokalnym krajowym i globalnym poziomie,
nie powodując przy tym szkód w innych ekosystemach
8
Z historii LKP (3) – od 7 do 19 obiektów
•
•
•
•
9
Zarządzeniem nr 30 z 19 grudnia 1994 r. dyrektor generalny LP powołał
pierwszych siedem LKP
W następnych latach (do 2005 r.) utworzono kolejnych 12 i obecnie
istnieje 19 LKP
LKP obejmuje od 1 do 7 nadleśnictw (łącznie 57), w kilku przypadkach też
lasy innej własności (LZD, lasy miejskie)
Ogólna pow. LKP w kraju – 990 tys. ha (w tym 970 tys. LP, czyli 14,1%
lasów zarządzanych przez LP).
10
11
Fot. STYL Beata Chojęta
Na świecie – LASY MODELOWE
•
Kanada, Brazylia, Argentyna, Rosja, Szwecja, Hiszpania...
•
1)
2)
3)
LASY MODELOWE, warunki:
duża jednostka krajobrazowa (nie tylko lasy),
zrównoważony, wielofunkcyjny charakter gospodarki,
„partnerskie” zarządzanie wielu lokalnych i regionalnych podmiotów
(współpraca na etapie wyznaczania celów, podejmowania decyzji i
współodpowiedzialność)
•
LKP, mimo pewnych analogii z LASAMI MODELOWYMI,
są niewątpliwie typowo „polską” propozycją realizacji
polityki leśnej państwa
12
Polskie LKP – cele (zadania)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
13
Wszechstronne rozpoznanie stanu biocenozy leśnej oraz zachodzących
w niej zmian
Trwałe zachowanie lub odtwarzanie naturalnych walorów lasu
Integrowanie celów trwałej gospodarki leśnej i aktywnej ochrony przyrody
Promowanie wielofunkcyjnej i zrównoważonej gospodarki leśnej
Prowadzenie prac badawczych i doświadczalnictwa... na potrzeby Lasów
Państwowych
Prowadzenie szkoleń Służby Leśnej i edukacji ekologicznej
społeczeństwa
IDEA LKP – mocne strony i szanse,
słabe strony i zagrożenia
1) Promocja zrównoważonego
(„ekologicznego”) modelu
leśnictwa: ochrona, ekologia,
produkcja
2) Otwarcie lasów na potrzeby ludzi
(pola współpracy)
3) Szansa na wykorzystanie
potencjału intelektualnego
(>20 tys.) pracowników LP...
4) Nacisk na edukację leśną
społeczeństwa
14
1) Ograniczone możliwości realizacji
celów i zadań przypisanych LKP
(instrukcje, zasady, programy,
środki finansowe)
2) Jednakowe standardy oceny pracy
nadleśnictw (LKP i poza)
3) Zmienny w czasie status LKP w
decyzjach (bądź ich braku) ze
strony kierownictwa MŚ i LP
4) Utożsamianie LKP z... edukacją
leśną społeczeństwa
Fot. Tadeusz Chrzanowski
15
Edukacja leśna społeczeństwa w LKP
– udany eksperyment?
Obiekty edukacyjne w LKP
A.D. 2010
•
•
•
•
•
•
Ośrodki edukacji
Izby edukacji leśnej
Wiaty edukacyjne (zielone klasy)
Leśne ścieżki dydaktyczne
Punkty edukacji leśnej
Inne obiekty edukacyjne
- 23 (50%)
- 53 (22%)
- 70 (15%)
- 145 (16%)
- 303 (19%)
- 270 (11%)
57 nadleśnictw LKP – to 13% ogółu (430) nadleśnictw
17
Fot. Waldemar Wencel
18
Formy (główne) edukacji i frekwencja
w jednym nadleśnictwie
Nadleśnictwo
(ogółem 430)
Uczestnicy
edukacji
Koszty
edukacji
(w tys. zł)
L. zajęć
terenowych
L. zajęć
w izbie
leśnej
L. lekcji
w szkole
LKP
(57)
10 231
95,8
73
56
16
Poza LKP
(373)
2 914
31,0
26
9
10
3,5
3,1
2,8
5,9
1,6
Relacja 1:2
19
Fot. Tadeusz Chrzanowski
20
Edukacja w LKP (i LP)
– zadanie (prawie) wykonane, bo…
•
•
•
•
•
•
21
Edukacja była dla LP w 1995 r. nowym zadaniem, nieobwarowanym przepisami,
tradycją, przyzwyczajeniami, schematem kontroli
Entuzjazm (znacznej części) leśników i żywiołowy rozwój bazy edukacyjnej,
własnych pomysłów, inicjatyw, współpracy z innymi podmiotami
Dobre przyjęcie i akceptacja społeczna oferty edukacyjnej LKP, w tym Rady
Społecznej LKP, przychylność mediów
Dodatkowe środki, dotacje, również ze źródeł zewnętrznych na edukację leśną w
LKP (BP, FOŚ, FL, środki własne)
Szybkie przenikanie działalności edukacyjnej z LKP na pozostałe nadleśnictwa w
LP (nawet twórcza rywalizacja) – TAK MIAŁO BYĆ. Wizytówka LP.
Zaawansowane prace nad modelem edukacji leśnej w LP (regulacje prawne,
szkolenia, publikacje itp.)
Edukacja w LKP (LP) – mocne strony i szanse,
słabe strony i zagrożenia
1) LP mają własną strategię
edukacji, program i plan działania
w każdej jednostce
2) Atrakcyjna i tania oferta LP (las i
obiekty edukacyjne)
3) Bogata i różnorodna oferta
(różne formy zajęć i zabaw)
4) Młoda, dobrze wykształcona
kadra leśników-edukatorów
5) Promocja lasów, leśnictwa, pracy
leśnika
22
1) Niepewna pozycja zawodowa
edukatora i edukacji leśnej w
strukturze LP
2) Brak etatów edukacyjnych,
przeciążenie pracą
3) Niewystarczające przygotowanie
pedagogiczne leśników
4) Rosnące nakłady LP na edukację,
bez wsparcia budżetu
5) Brak współpracy MEN – MŚ (PGL
LP), (?) szkoła-nadleśnictwo
Fot. Janusz Sala
23
Dziękuję za uwagę 
Regionalna Dyrekcja
Lasów Państwowych w Toruniu
ul. Mickiewicza 9
87-100 Toruń
[email protected]
tel. +48 56 658 43 00,
fax +48 56 658 43 66
24