Metody rekultywacji jezior

Dr inż. Małgorzata Loga ZGWiH ISIŚ-PW

Metody rekultywacji jezior

 Poprawa bilansu wodnego  Wymiana wody w zbiorniku  Usuwanie wód hypolimnionu  Usuwanie osadów dennych  Napowietrzanie zbiornika  Biomanipulacja ZGWiH ISIŚ-PW

Poprawa bilansu wodnego

  Doprowadzenie wody z miejskiej sieci wodociągowej lub lokalnego ujęcia • dotyczy jezior w których doszło do znacznego obniżenia się poziomu lustra wody w wyniku np. obniżenia się poziomu wód gruntowych, lub w przypadku niedużych zbiorników, gęsto porośniętych roślinami, Regulacja odpływu • Metoda ta dotyczy jezior przepływowych. Odpływ wyposaża się w stopień piętrzący, którego zadaniem jest podniesienie poziomu zwierciadła wody w zbiorniku. Regulacja wysokości piętrzenia daje możliwość zabezpieczenia nabrzeża przed wezbraniami.

ZGWiH ISIŚ-PW

Wymiana wody w zbiorniku

Wymiana wody możliwa jest tylko w małych zbiornikach odpływowych gdy dysponuje się dużą ilością czystej wody.

Wariantem tego zabiegu jest usunięcie wody i samorzutne napełnienie się zbiornika wodami gruntowymi.

ZGWiH ISIŚ-PW

Usuwanie wód hypolimnionu

Po raz pierwszy na świecie przeprowadził ten zabieg Przemysław Olszewski na jeziorze Kortowskim w Olsztynie. Zabieg ten jest możliwy tylko w jeziorach przepływowych, polega na odprowadzeniu (na zasadzie syfonu) silnie przeżyźnionych wód głębinowych, zamiast samorzutnego odpływu wód powierzchniowych. ZGWiH ISIŚ-PW

Usunięcie osadów dennych



bagrowanie

–wydobywanie osadów dennych przy pomocy bagr ów (barki wyposażone w urz ądzenia pogłębiające, która wydobywa materia ły z dna zbiornika) mułu za pomocą refuler ów (pompy służące do wydobywania mu łu).

• • bardzo kosztowna metoda uci ążliwość dla okolicznych mieszkańców (nieprzyjemne zapachy) a przede wszystkim problemy związane z zagospodarowaniem wydobytej masy osadu. ZGWiH ISIŚ-PW

Napowietrzanie

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Pompy mamucie Ruszty napowietrzajace Strumienice Fontanny Kaskady napowietrzające Napowietrzanie poza zbiornikiem ZGWiH ISIŚ-PW

1.Pompy mamucie

• • Do dolnego końca pionowej rury umieszczonej od dna do powierzchni zbiornika (upcomer) tłoczymy sprężone powietrze, które poprzez dyfuzor umieszczony na dolnym końcu rury wznosi się ku powierzchni w postaci tysięcy pęcherzyków. Ten ruch powietrza powoduje zassanie wody przydennej, która wypływa na powierzchnię zbiornika.

W zbiornikach posiadających stratyfikację termiczną stosuje się tzw. „downcomer”, chroniący przed mieszaniem się wód hipolimnionu i epilimnionu. ZGWiH ISIŚ-PW

2.Ruszt napowietrzajacy

ZGWiH ISIŚ-PW

3. Strumienice

• • Działanie strumienicy polega na tłoczeniu wody przy pomocy pompy zanurzeniowej przez rurę posiadającą zwężkę Venturi, do której doprowadzane jest powietrze z atmosfery. Silny strumień wody przyspiesza tempo przepływu w zwężce, zasysając powietrze atmosferyczne. Urządzenie wprowadza horyzontalnie strugę napowietrzonej wody do stawu, powodując natlenienie i mieszanie się wody. Strumienice mają mały zasięg działania, dlatego też stosuje się ja na niewielkich zbiornikach o głębokości nie większej niż 2 metry. ZGWiH ISIŚ-PW

4.Fontanny

 podnosi walory estetyczne zbiornika,  metoda mało skuteczna i droga w eksploatacji.  napowietrzona woda nie spływa do dna zbiornika, a brak jednoczesnego mieszania wody powoduje bardzo ograniczony zasięg napowietrzania.

ZGWiH ISIŚ-PW

5.Kaskady

  Polega na podniesieniu przez pompę wody do wielostopniowej kaskady, gdzie spływająca woda ulega natlenieniu i biologicznemu oczyszczeniu.Kaskada nie tylko natlenia, ale i wprowadza w ruch wodę, a jednocześnie podnosi walory estetyczne obiektu. Metoda stosowana najczęściej w stawach parkowych. Ograniczenie stanowią wysokie koszty inwestycyjne oraz eksploatacyjne.

ZGWiH ISIŚ-PW

6.Napowietrzanie poza zbiornikiem

 wodę z najgłębszego miejsca w stawie pompowana jest do niewielkiego, sztucznego pojemnika, do którego wprowadzane jest sprężone powietrze poprzez dyfuzory drobnopęcherzykowe. Natleniona woda wpływa grawitacyjnie w dowolne miejsce stawu.  zabieg podobny jest do kaskady, koszt instalacji jest mniejszy, ale za to wyższy jest koszt eksploatacji.

ZGWiH ISIŚ-PW

Biomanipulacja 1/2

 Zmiany struktury gatunkowej w piramidzie troficznej zbiornika  S truktury biologiczne, które porośnięte peryfitonem, asymilowałyby część substancji biogennych ZGWiH ISIŚ-PW

Biomanipulacja 2/2

 Fitoremediacje zabiegi maj ące na celu ochronę i rekultywację środowiska l ądowego jak i wodnego, Obsadzanie linii brzegowej stawów przez roślinność l ądową i makrofity.

 Biopreparaty ZGWiH ISIŚ-PW

Fot. W.Ławacz

Fitoremediacje przykład

ZGWiH ISIŚ-PW

Schemat gospodarki woda w Stawach Brustmana ZGWiH ISIŚ-PW

REKUTYWACJA (2002/2003 r.) - zakres prac:  Budowa źródła zasilania z ujęcia podziemnego  Stworzenie fontann  Remont zastawek i przepustozastawek  Odmulenie i pogłębienie Stawów a także otwartego kanału łączącego Stawy Nr 2 i 3   Ukształtowanie skarp, nasadzenie roślinności Stworzenie stanowisk do wędkowania i altan ZGWiH ISIŚ-PW

Staw Nr 3

ZGWiH ISIŚ-PW

Staw Nr 2 - ROGAL

ZGWiH ISIŚ-PW

Kanał otwarty łączący Staw Nr 2 ze Stawem Nr 1 ZGWiH ISIŚ-PW

Staw Nr 1 - KWADRAT

ZGWiH ISIŚ-PW

ZGWiH ISIŚ-PW