powikłania metaboliczne

Transcript powikłania metaboliczne

Powikłania leczenia żywieniowego (żywienie dojelitowe)

Mikołaj Spodaryk ODDZIAŁ LECZENIA ŻYWIENIOWEGO UNIWERSYTECKI SZPITAL DZIECIĘCY W KRAKOWIE

CHOROBA PODSTAWOWA CHOROBA TOWARZYSZĄCA ZASTOSOWANA TERAPIA JAKOŚĆ INTERWENCJI ŻYWIENIOWEJ STANDARD INTERWENCJI ŻYWIENIOWEJ

Powikłania

BŁĄD MEDYCZNY

WIEDZA DOŚWIADCZENIE KLINICZNE MOŻLIWOŚCI PLACÓWKI MEDYCZNEJ DETERMINACJA PERSONELU PRAKTYCZNE WYKORZYSTANIE PRZESTRZEGANIE STANDARDU SYSTEMATYCZNE KSZTAŁCENIE REJESTRACJA POWIKŁAŃ

NIE

leczenie żywieniowe dziecka adaptacja przewodu pokarmowego POWIKŁANIA TAK NIE zamierzony efekt terapeutyczny techniczne infekcyjne metaboliczne leczenie żywieniowe dorosłego POWIKŁANIA zamierzony efekt terapeutyczny

JAKOŚĆ

„pewien stopień doskonałości”

Platon 427 – 347 p.n.e.

cechy subiektywne cechy obiektywne wartość danej procedury zgodność z standardem zgodność ze specyfikacją – zero błędów stopień doskonałości wyrobu lub usługi Strata (szkoda), jaką produkt wyekspediowany na rynek powoduje w społeczeństwie, różna od jakiejkolwiek straty spowodowanej przez funkcję wewnętrzną wyrobu.

Genichi Taguchi

PYTANIE: DLACZEGO SIERŚĆ NIEDŹWIEDZIA POLARNEGO JEST BIAŁA ?

ODPOWIEDŹ: PONIEWAŻ JEST TO SPOSÓB KAMUFLAŻU NA ŚNIEGU.

NIE, ODPOWIEDŹ ZŁA !

ODPOWIEDŹ: PONIEWAŻ, WŁOS (SIERŚĆ) NIE ZAWIERA MELANINY !

Ursus maritimus vel Thalarctos maritimus

CO MAMY DO POWIEDZENIA NA TEMAT ŻYWIENIA PACJENTA, KTÓRYM SIĘ OPIEKUJEMY ?

stan wiedzy doświadczenie kliniczne możliwości realizacji założeń świadomość potrzeby tworzenia standardu determinacja środowiska STANDARD r e a l i z a c j a determinacja środowiska świadomość decydentów możliwości realizacji zaleceń d o ś w i a d c z e n i e k l i n i c z n e przestrzeganie standardu systematyczne kształcenie rejestracja powikłań system wsparcia merytorycznego JAKOŚĆ

Leczenie żywieniowe.

TAK DOBRZE, CZY TAK ŹLE ?

Powszechna wiedza lekarzy o zasadach interwencji żywieniowej.

Dobra znajomość metod identyfikacji pacjentów. wymagających leczenia żywieniowego.

Dużo publikacji dotyczących leczenia żywieniowego.

Szeroki asortyment komponentów do żywienia pozajelitowego i diet przemysłowych.

LECZENIE ŻYWIENIOWE PRZEZ PRZEWÓD POKARMOWY

JEST PROBLEM CZY GO NIE MA ?

Pytanie do każdego lekarza.

NORMALNA ?

SPECJALNA ?

KUCHENKOWA ?

PRZEMYSŁOWA ?

DOUSTNIE ?

PRZEZ ZGŁĘNIK ?

PRZEZ PRZETOKĘ ?

Jaka dieta ?

Jak ją podać ?

JAK CZĘSTO ?

BOLUS / MIKROBOLUS / WLEW CIĄGŁY ?

KIEDY WYTWORZYĆ ?

Powikłania odżywiania enteralnego

Żywienie dojelitowe – wady:

• • Opóźnienie w dostarczeniu należnej ilości składników odżywczych • Trudności w dostarczeniu zaplanowanej ilości diety przemysłowej

Powikłania

KATEGORYZACJA DIET

dieta

polimeryczna chemicznie zdefiniowana „kuchenkowa” każda doustne suplementy pokarmowe polimeryczne standardowe hiperkaloryczne specjalnego przeznaczenia peptydowa elementarna

Spodaryk M., Gabrowska E.: Postępy Żywienia Klinicznego 2011, 1, 17, 24-30.

JAKA DIETA?

polimeryczna/chemicznie zdefiniowana W JAKI SPOSÓB?

mikrobolus/bolus/wlew ciągły mikrobolus bolus wlew ciągły dieta polimeryczna dieta chemicznie zdefiniowana mikrobolus wlew ciągły dieta chemicznie zdefiniowana: peptydowa elementarna wlew ciągły dieta chemicznie zdefiniowana: elementarna peptydowa ?

M. Spodaryk, P. Paluszkiewicz: Praktyczne aspekty leczenia żywieniowego 2008.

KATEGORYZACJA DIET

DIETA PRZYGOTOWYWANA W KUCHNI SZPITALNEJ: o normalnej konsystencji; o konsystencji zmienionej: płynna płynna wzmocniona płynna do żywienia przez zgłębnik papkowata kleikowa ZAWSZE JEST DIETĄ POLIMERYCZNĄ – cząsteczka białka nie została zmieniona w procesie technologicznym !!!!!!!!!!!!!

Porównanie diet płynnych stosowanych przy żywieniu przez zgłębnik

• • • • • •

dieta „kuchenkowa”

Stałość składu, wartość odżywcza N IESTANDARYZOWANA Stężenie diety NIEZNANE (?) Pokrycie zapotrzebowania metabolicznego NIEPEWNE Osmolarność NIEZNANA Strawność NIEOKREŚLONA Cena NISKA • • • • Przyzwyczajenie OLBRZYMIE Konsystencja Czas przygotowywania Przechowywanie ZMIENNA DŁUGI BRAK MOŻLIWOŚCI

dieta przemysłowa

• • • • • • • • • • STANDARYZOWANA/STAŁA ZNANE diety: hipo-normo-izo ŁATWE DO OKREŚLENIA ZNANA 215 – 450 mOsm/l WYSOKA WYŻSZA NIEUFNOŚĆ NIEZMIENNA – PŁYNNA BEZ ZNACZENIA DŁUGOTERMINOWE

Spodaryk M., Gabrowska E.: Postępy Żywienia Klinicznego 2011, 1, 17, 24-30.

PRZYCZYNY DYSKWALIFIKACJI DIETY PRZEMYSŁOWEJ

1. Przyzwyczajenie do roli kuchni szpitalnej 2.

Przekonanie o „chemicznym” pochodzeniu diety przemysłowej 3. Nieprzyjemny smak i/lub zapach diety 4. Analiza ceny diety zapominanie o sposobie rozliczania jako leczenie 5.

Występowanie objawów ubocznych i nietolerancji NIEPRAWIDŁOWE STOSOWANIE DIETY: 1. zły dobór preparatu 2. nieodpowiednia metoda podania a. objętość b. szybkość c. sposób 3. nieodpowiednia dieta do miejsca podania 4. nieodpowiednia temperatura diety 5. zakażenie diety pierwotnie jałowej 6. nieprawidłowe zestawianie diet

Powikłania leczenia żywieniowego odżywianie enteralne POWIKŁANIA techniczne infekcyjne metaboliczne

Powikłania leczenia żywieniowego odżywianie enteralne POWIKŁANIA techniczne

powikłania techniczne

błędy w procedurach wytwarzania drogi dostępu lub uszkodzenia narządowe wynikające z obecności ciała obcego w przewodzie pokarmowym

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego

Nieprawidłowe położenie zgłębnika

nieprawidłowo umocowany zgłębnik przemieszczenie zgłębnika w trakcie wykonywanych zabiegów ekstubacji lub odsysania treści zalegającej w nosogardzieli

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego

Zatkanie zgłębnika

złogi mieszanki odżywczej i kwaśnego soku żołądkowego zaschnięte resztki podawanej mieszanki odżywczej

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego

W PRZYPADKU ZATKANIA ZGŁĘBNIKA Niedozwolonym zabiegiem jest przetykanie przez wprowadzenie do jego światła mandrynu!

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego

Uszkodzenie przełyku z jego przedziurawieniem

konsekwencje: krwotok lub zapalenie śródpiersia przyczyny: traumatyczne wprowadzanie zbyt sztywnego zgłębnika czynny proces zapalny w przełyku wady anatomiczne

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego Uwaga: żylaki przełyku – stanowią zagrożenie ciężkim krwotokiem,

nie nale ży wprowadzać zgłębnika do przełyku ani żywić tą drogą pacjentów

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego

uszkodzenia b łon śluzowych podra żnienie nosogardzieli zapalenie ucha środkowego i zatok

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego W przypadku prowadzenia od żywiania przez zgłębnik nosowo-żołądkowy lub jelitowy przez okres d łuższy niż 4 (6) tygodni należy rozwa żyć wykonanie przetoki od żywczej.

Powikłania techniczne odżywiania enteralnego

Uszkodzenia skór

odżywczej

przeciek soku trawiennego w wyniku nieszczelności przetoki

Uwi ęźnięcie zgłębnika

brak mo żliwości usunięcia zgłębnika przyczyna: penetracja „okienka” błony śluzowej do wnętrza zgłębnika przez postępowanie: podaj bolus płynu z jednoczasowym delikatnym podciąganiem zgłębnika brak efektu: odetnij zgłębnik w części proksymalnej

Powikłania leczenia żywieniowego odżywianie enteralne POWIKŁANIA

powikłania infekcyjne

infekcyjne zakażenia mieszanki odżywczej, lub nie zachowana technika jałowej obsługi linii żywieniowej

Powikłania infekcyjne odżywiania enteralnego

Zachłystowe zapalenie płuc

najcz ęściej u chorych nieprzytomnych cz ęstość zależy od występowania zaburzeń opróżniania żołądka i osmolarności diety przyczyna: aspiracja kwa śnej treści żołądkowej lub mieszanki od żywczej

Powikłania infekcyjne odżywiania enteralnego

Zapalenie ucha środkowego i zatok obocznych nosa

długotrwałe utrzymywanie zgłębnika w przewodzie nosowym zaburzenia opróżniania zatok obocznych nosa miejscowy uciska na ujście trąbki Eustachiusza przyczyna: zgłębnik o zbyt dużej średnicy postępowanie: używanie zgłębników o najmniejszej średnicy zmiana drogi wprowadzenia i wymiana zgłębnika planowo 1 x w tygodniu

Powikłania infekcyjne odżywiania enteralnego

Biegunka

przyczyny: zbyt du ża porcja za szybkie podanie mieszanki nietolerancja składników diety zbyt wysoka osmolarno ść diety zanieczyszczenie mikrobiologiczne mieszanki

Powikłania infekcyjne odżywiania enteralnego

Oddawanie pojedynczych płynnych stolców - nie jest biegunką !

Świadczy o drożności przewodu pokarmowego - nie jest wskazaniem do przerywania leczenia żywieniowego.

Powikłania infekcyjne odżywiania enteralnego

Posocznica

przyczyna: złe wyszkolenie personelu podanie zanieczyszczonej mikrobiologicznie lub zaka żonej mieszanki odżywczej

Powik łanie niebezpieczne dla życia pacjenta, szczególnie wyniszczonego.

Powikłania infekcyjne odżywiania enteralnego

Posocznica

Wczesne objawy: pogorszenie stanu ogólnego pacjenta nietolerancja glukozy z hiper- lub hipoglikemią dreszcze wymioty biegunka wstrząs septyczny

Powikłania leczenia żywieniowego odżywianie enteralne POWIKŁANIA metaboliczne

powikłania metaboliczne

niedobory pierwotne lub wtórne do choroby zasadniczej i prowadzonego leczenia