Seconda lezione sul genitivo

Download Report

Transcript Seconda lezione sul genitivo

Terza lezione sul genitivo
Ripasso della lezione precedente
Correzione del compito a coppie
Nuovi argomenti
Esercizio di traduzione
Ripasso della lezione precedente
• Elenca almeno 5 gruppi di aggettivi o verbi che
reggono il genitivo
1.
2.
3.
4.
5.
6.
?
?
?
?
?
?
GENITIVO
SOGGETTIVO E
OGGETTIVO
FUNZIONE DI
SPECIFICAZIONE E
APPARTENENZA
EPESEGETICO
FUNZIONE DI … ??
QUALITà
PERTINENZA
FUNZIONE DI
OGGETTO
CON AGGETTIVI
VERBI DI
PRIVAZIONE
ETà
Completare lo
schema
ABBONDANZA,
MANCANZA,
PRIVAZIONE
VERBO
PARTECIPAZIONE
ED ESCLUSIONE
VERBI E AGGETTIVI
DI DOMINIO
SOMIGLIANZA E
DISSIMIGLIANZA
COSTRUTTI
VERBALI
GENITIVO
SOGGETTIVO E
OGGETTIVO
FUNZIONE DI
SPECIFICAZIONE E
APPARTENENZA
EPESEGETICO
causa/gratia
POSSESSO
FUNZIONE PARTITIVA
QUALITà
PERTINENZA
FUNZIONE DI
RELAZIONE
CON AGGETTIVI
FUNZIONE DI
OGGETTO
VERBI DI MEMORIA
MISURA
DESIDERIO, PASSIONE,
INTERESSE,
AVVERSIONE
VERBI DI PRIVAZIONE
ETà
ABBONDANZA,
MANCANZA,
PRIVAZIONE
VERBO POTIOR
PARTECIPAZIONE ED
ESCLUSIONE
VERBI E AGGETTIVI DI
DOMINIO
Classificazione
secondo Flocchini
CONOSCENZA,
IGNORANZA,
ESPERIENZA…
SOMIGLIANZA E
DISSIMIGLIANZA
COSTRUTTI VERBALI
Domande di ripasso (sulla prima
lezione)
• Il genitivo dei pronomi personali è soggettivo
o oggettivo? E quello degli aggettivi
possessivi?
• Quale funzione logica ha il genitivo con causa?
• Cosa significa l’espressione ad Vestae?
• Cosa significa meum est?
• Che funzione logica ha il genitivo
nell’espressione satis eloquentiae?
Domande di ripasso (sulla seconda
lezione)
• Fai un paio di esempi di aggettivi che indicano:
–
–
–
–
Desiderio, passione…
Abbondanza
Partecipazione ed esclusione
Conoscenza
• Fai un paio di esempi di verbi che indicano:
– Memoria
– Privazione
• Cosa significa: Caesar potitus est rerum?
Versione
• Come si traduce quidam?
• Quale caso regge il verbo utor?
Quibus
dicebat
Ut mos est
Ut
obiceret
uti
Versione
• Come si traduce quidam?
• Quale caso regge il verbo utor?
abducebat
Quibus
dicebat
Illa dixit
Se velle
Ut mos est
Qui
liberaverunt
esse
Ut obiceret
uti
Compito
CONCLUDERE LA VERSIONE
PAG. 169 FLOCCHINI VOL.3
– Ripassa la coniugazione di memini e di recordor
– Es. 6a] frasi 2, 3, 4, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13
4) a quale modo appartengono le voci verbali muta,
crede, obliviscere?
7) c’è una prolessi o un nesso relativo? Che valore
ha l’ablativo assoluto?
9) Che tipo di subordinata è quella che dipende dal
verbo peto?
11) Che tipo di pronome è quis che segue particelle
come ne?
12) Che modo e tempo è pulsus esse?
GENITIVO
SOGGETTIVO E
OGGETTIVO
FUNZIONE DI
SPECIFICAZIONE E
APPARTENENZA
FUNZIONE
PARTITIVA
FUNZIONE DI
RELAZIONE
Inserite gli
esempi di
verbi
cercandoli tra
le pagine 297299
FUNZIONE DI
OGGETTO con
verbi
VERBI DI STIMA
COSTRUTTI
VERBALI
VERBI DI ACCUSA,
CONDANNA e
ASSOLUZIONE
Accusa: …
Condanna: …
Assoluzione: …
…
VERBI DI
INTERESSE
VERBI
IMPERSONALI
GENITIVO
SOGGETTIVO E
OGGETTIVO
FUNZIONE DI
SPECIFICAZIONE E
APPARTENENZA
FUNZIONE
PARTITIVA
FUNZIONE DI
RELAZIONE
Altre funzioni
nella
classificazione
secondo
Flocchini
FUNZIONE DI
OGGETTO con
verbi
VERBI DI STIMA
COSTRUTTI
VERBALI
VERBI DI ACCUSA,
CONDANNA e
ASSOLUZIONE
VERBI DI
INTERESSE
VERBI
IMPERSONALI
Aestimo
Accuso, insimulo,
arguo, arcesso…
REFERT
MISERET
Puto
Damno,
condamno,
convinco…
INTEREST
PAENITET
Habeo
Absolvo
PIGET
Duco
PUDET
Facio
TAEDET
…
Completate la tabella relativa ai
costrutti alternativi
GENITIVO DI …
STIMA
ACCUSA E CONDANNA
SI Può AVERE ANCHE…
Costrutti alternativi
GENITIVO DI …
SI Può AVERE ANCHE…
STIMA
ABLATIVO DI PREZZO
PRO NIHILO
ACCUSA E CONDANNA
COMPLEMENTO DI COLPA: DE + ABLATIVO
COMLEMENTO DI PENA: ABLATIVO (MA
DAMNARE CAPITIS)
Genitivo con interest e refert
In latino preletterario, forse:
*Mea res fert … = Il mio interesse porta… (cioè: Mi interessa…)
In latino arcaico:
Mea refert…
E per analogia:
Mea interest…
Sua, eius refert/interest…
Sottolineate la persona a cui
interessa nelle frasi di esempio
•
•
•
•
•
•
•
•
Civium hoc interest.
Interest omnium recte facere.
Quis est cuius intersit hanc legem manere?
Non refert quam multos libros habeas.
Nostra interest.
Omnium nostrum interest.
Mea magni interest te ut videam.
Caesar dicere solitum (esse) ferunt non tam sua
quam rei publicae interesse ut salvus esset.
Come è espressa la cosa che
interessa nelle frasi di esempio?
•
•
•
•
•
•
•
•
Civium hoc interest.
Interest omnium recte facere.
Quis est cuius intersit hanc legem manere?
Non refert quam multos libros habeas.
Nostra interest.
Omnium nostrum interest.
Mea magni interest te ut videam.
Caesar dicere solitum (esse) ferunt non tam sua
quam rei publicae interesse ut salvus esset.
Genitivo con i verbi impersonali:
associa i significati italiani ai verbi latini
MISERET
VERGOGNARSI
PAENITET
ANNOIARSI
PIGET
DISPIACERSI
PUDET
PENTIRSI
TAEDET
AVERE MISERICORDIA,
COMPASSIONE
Genitivo con i verbi impersonali:
associa i significati italiani ai verbi latini
MISERET
VERGOGNARSI
PAENITET
ANNOIARSI
PIGET
DISPIACERSI
PUDET
PENTIRSI
TAEDET
AVERE MISERICORDIA,
COMPASSIONE
Perché li chiamiamo impersonali?
• Me meorum factorum atque consiliorum
numquam paenitebit.
• Te neque hominum neque deorum pudet.
• Ego plane video fore ut inimicos tuos
paeniteat intemperantiae suae.
• Scelerum et contumeliarum omnium finis sit;
quorum Sullam non paenitet.
• Non est mirandum si vos paenitebit.
Come è espressa la persona che
prova il sentimento?
• Me meorum factorum atque consiliorum
numquam paenitebit.
• Te neque hominum neque deorum pudet.
• Ego plane video fore ut inimicos tuos
paeniteat intemperantiae suae.
• Scelerum et contumeliarum omnium finis sit;
quorum Sullam non paenitet.
• Non est mirandum si vos paenitebit.
Che cosa esprime il genitivo?
• Me meorum factorum atque consiliorum
numquam paenitebit.
• Te neque hominum neque deorum pudet.
• Ego plane video fore ut inimicos tuos
paeniteat intemperantiae suae.
• Scelerum et contumeliarum omnium finis sit;
quorum Sullam non paenitet.
• Non est mirandum si vos paenitebit.
Per ricapitolare
Verbi
Persona che prova il
sentimento
Cosa che suscita il
sentimento
Per ricapitolare
Verbi
Persona che prova il
sentimento
Cosa che suscita il
sentimento
MISERET
PAENITET
PIGET
PUDET
TAEDET
ACCUSATIVO
• GENITIVO
•NOMINATIVO/ACCUSATIVO
SE è UN PRONOME NEUTRO
Esercizio 9 pag. 170
GENITIVO
SOGGETTIVO E
OGGETTIVO
EPESEGETICO
causa/gratia
FUNZIONE DI
SPECIFICAZIONE E
APPARTENENZA
FUNZIONE PARTITIVA
FUNZIONE DI
RELAZIONE
QUALITà
PERTINENZA
CON AGGETTIVI
FUNZIONE DI
OGGETTO
VERBI DI MEMORIA
COSTRUTTI VERBALI
VERBI DI STIMA
VERBI DI ACCUSA,
CONDANNA e
ASSOLUZIONE
VERBI DI INTERESSE
VERBI IMPERSONALI
MISURA
DESIDERIO,
PASSIONE,
INTERESSE,
AVVERSIONE
VERBI DI PRIVAZIONE
Aestimo
Accuso, insimulo,
arguo, arcesso…
INTEREST
MISERET
ETà
ABBONDANZA,
MANCANZA,
PRIVAZIONE
VERBO POTIOR
Puto
Damno, condamno,
convinco…
REFERT
PAENITET
PARTECIPAZIONE ED
ESCLUSIONE
VERBI E AGGETTIVI DI
DOMINIO
Habeo
Absolvo
PIGET
CONOSCENZA,
IGNORANZA,
ESPERIENZA…
Duco
PUDET
SOMIGLIANZA E
DISSIMIGLIANZA
Facio
TAEDET
Primo periodo della versione 1 pag.
171
Primo periodo della versione 1 pag.
171
Dionysius
dedit
Cum videret
Se superari
Qua
deveheretur
Secondo periodo
Secondo periodo
Heraclides
perfugit
expulsus
Qui fuerat
Postquam
pervenit
Quarto periodo
Quarto periodo
Profectus est
fretus
munitus
Ad
oppognandum
munitum
COMPITO
• Studiare tutta la parte di grammatica relativa
al genitivo
• Tradurre la seconda parte della versione pag.
172