Transcript Toolboxmeeting besloten ruimten

Werken in
Besloten Ruimten
Toolboxmeeting
Waterschappen
Afbakening van de Toolboxmeeting
• Definities
(toolbox, onderwerp en toepassingsgebied)
• Doel . . . . . . . . . . .
• Doelgroep (vereiste voorkennis). . .
• Afbakening . . . . . . . . .
• Tijdsduur en frequentie . . . .
• Benodigde middelen . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Opbouw van de Toolboxmeeting
•
•
•
•
•
•
•
•
Herkennen noodzaak en urgentie
Herkennen besloten ruimten
Risico's besloten ruimten
Besloten ruimten op eigen werk
Belangrijkste maatregelen
Wet- en regelgeving
Vergelijk met eigen werkwijze
Verantwoordelijkheid (werkgever en werknemer)
Herkennen noodzaak en urgentie
Ook derde slachtoffer ongeval Reiling overleden (update)
Het bedrijfsongeval bij afval- en mestverwerker Reiling in Sterksel heeft
een derde dodelijk slachtoffer gemaakt. Het gaat om een 43-jarige
Poolse man, de enige van de drie medewerkers die nog in leven was.
Het bedrijf spreekt over een 'noodlottig ongeval' en wenst verder niet
te reageren.
Omroep Brabant, 6 oktober 2010
Bron:
http://bedrijfsongeval.blogspot.com/
De medewerkers van Reiling raakten bedwelmd tijdens de
schoonmaak van een lege container die volgens de Arbeidsinspectie
was gebruikt voor waterzuivering. De schadelijke lucht werd
veroorzaakt door een restsubstantie waarvan nog niet duidelijk is
wat het was. De Arbeidsinspectie verwacht dat het onderzoek naar de
toedracht nog wel maanden gaat duren.
Herkennen noodzaak en urgentie
Twee medewerkers onwel door kooldioxide vergiftiging
De man raakte onwel en viel. Aanvankelijk zou er sprake zijn
geweest van een explosie en meerdere gewonden. Het bleek
allemaal mee te vallen. De medewerker raakte gewond aan
zijn hoofd en moest naar het ziekenhuis. Hij is inmiddels weer
thuis.
Nu-nl, 20 september 2010
Bron:
http://bedrijfsongeval.blogspot.com/
Door een ongeval op een schip op scheepswerf Niestern Sander
in Farmsum is een 42-jarige Groninger gewond geraakt. De
medewerker van het bedrijf was in het ruim van het schip aan
het werk toen er tijdens het testen van een blusinstallatie
plotseling een brandblussende stof vrijkwam.
Herkennen noodzaak en urgentie
Drie doden bij ongeval DSM in Italië
Volgens het Italiaanse persbureau ANSA beschouwt het Openbaar
Ministerie een tiental personen als verdachten van een misdrijf. Het
gaat om werknemers van DSM en van drie Italiaanse bedrijven die
betrokken zijn bij het onderhoud van de tank. Er zou mogelijk sprake
zijn van grove nalatigheid bij de naleving van de
veiligheidsvoorschriften.
De Limburger, 12 september 2010
Bron:
http://bedrijfsongeval.blogspot.com/
Bij een Italiaanse vestiging van chemieconcern DSM zijn drie mensen
tijdens onderhoudswerkzaamheden om het leven gekomen. Dat
heeft DSM op de eigen website gemeld. Volgens Italiaanse media
kwamen de drie arbeiders om het leven tijdens het schoonmaken
van een tank in een vestiging van DSM in Capua in het zuiden van
Italië. Er zijn volgens de eerste resultaten van het onderzoek mogelijk
giftige gassen ontstaan door fermentatie.
Herkennen Besloten ruimte
Herkennen Besloten ruimte
“Een gesloten of deels open omgeving met een al
dan niet vernauwde toegang, die niet ontworpen
is voor het verblijf van personen, waar een
gevaarlijke atmosfeer aanwezig kan zijn.”
Risico's van besloten ruimten
Mogelijke aanwezigheid van:
– vloeistoffen, gassen en dampen
– die giftig, brandbaar of explosief zijn;
Mogelijk gebrek aan zuurstof
– en vaak geringe ventilatiemogelijkheden;
Meestal moeilijk toegankelijk
– waardoor reddingswerk bij een calamiteit
gecompliceerd is.
Werken in Besloten ruimte –filmpje-
Bron: http://www.napofilm.net/nl
Relatie eigen praktijk?!
Waar, welke ruimten?
– Zuiveringen?
– Gemalen?
– Overigen?
Is er een lijst van deze ruimten?
Zijn ze gemarkeerd? . . . . . . . . .
Zijn maatregelen vastgelegd?
Belangrijkste maatregelen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TRA . . . . . . . . . . . . . . . . .
Werkafspraken en werkvergunning . . . . .
Toegankelijkheid van het werkgebied
Meten . . . . . . . . . . . . . . . . .
Beheersen van de atmosfeer
Voorzieningen in besloten ruimten veilig stellen
Veilig gebruik apparatuur
Voorlichting en training
PBM
Toezicht en communicatie
Blusmiddelen
Noodprocedure
Wet- en regelgeving 1
Doelvoorschriften staan beschreven in de arbowet en regelgeving.
Volgens de Arbowet moet de werkgever ervoor zorgen dat zijn
werknemers goed worden voorgelicht over:
• de werkzaamheden die zij moeten verrichten. De instructie heeft
betrekking op de taken, persoonlijke beschermingsmiddelen en
arbeidsmiddelen;
• de aan het werk verbonden risico's;
• de maatregelen die erop gericht zijn de risico's te voorkomen of te
beperken;
• hoe de deskundige ondersteuning met betrekking tot
arbeidsomstandigheden, preventiezorg en verzuim is geregeld.
• Uitwerking staat beschreven in de Arbocatalogus sector
waterschappen deel 2 besloten ruimten.
Wet- en regelgeving 2
Van toepassing zijnde arbo-besluiten volgens arbocatalogus:
Artikel nr.
Doelvoorschriften in de (Arbo-)wet
Arbobesluit, art. 3.5c – 3.5f
(Atex 137)
Identificatie van explosieve atmosferen
Maatregelen om explosieve atmosferen te voorkomen
Werken in explosieve atmosferen
Arbobesluit, art. 3.5g
Gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand en explosie
Arbobesluit, art. 3.6
Vluchtwegen en nooduitgangen
Arbobesluit, art. 3.7
Veilig gebruik van vluchtwegen en nooduitgangen
Arbobesluit, hoofdstuk 4, afdeling 1
Gevaarlijke stoffen
Arbobesluit art. 7.3
Geschiktheid arbeidsmiddelen
ATEX 95
Eisen aan apparaten en beveiligingssystemen die bedoeld zijn voor gebruik op plaatsen
waar ontploffingsgevaar kan heersen.
ATEX 137
1)Maatregelen voor verbetering van gezondheidsbescherming en veiligheid van
werknemers.
2)Criteria voor keuze van apparaten en beveiligingssystemen
3)Waarschuwingsborden voor plaatsen waar een explosieve atmosfeer kan voorkomen
Vergelijk met eigen werkwijze
Maak korte beschrijving van de laatste keer
dat er gewerkt werd in een besloten
ruimte. – in groep Bespreek één case en benoem wat goed
ging en wat beter kon. – plenair -
Verantwoordelijkheid
• Werkgever – werknemer
• Inhuur – uitbesteding
• Derden
Verdiepende info 1
Literatuur
• Arbocatalogus sector waterschappen deel 2 ‘Besloten ruimten’
• Arbo informatieblad 5 ‘Veilig werken in besloten ruimten’
• Praktische handleiding voor de uitvoering van het toezicht en de
eerstelijnsredding bij het werken in besloten ruimten
www.provant.be/binaries/handleiding%20Besloten%20ruimten_tcm7
-22417.pdf
• Arbokennis dossier Verstikkingsgevaar werken in besloten ruimten,
DHV, 2007
• Diverse procedures en instructies van verschillende waterschappen.
Verdiepende info 2
Internet links
•
•
•
•
•
www.aenowaterschappen.nl
www.arbeidsinspectie.nl
www.minbzk.nl/onderwerpen/veiligheid
http://www.napofilm.net/nl Tekenfilms over veiligheid
http://bedrijfsongeval.blogspot.com/ Meldingen en archief van
nieuwsberichten over bedrijfsongevallen in Nederland
• www.veiligwerkenmetchemischestoffen.nl SER, site over informatie
over vaststellen grenswaarden
En . . . Wijzer?
Definities
Toolbox, toolboxmeeting
• Is een korte bijeenkomst waarin één veiligheidsonderwerp centraal staat.
De werkgever is in algemene zin verplicht zijn werknemers te onderrichten
over risico's en maatregelen. Dit kan in de vorm van een toolboxmeeting,
maar zal vaker in een uitgebreidere vorm als een opleiding gebeuren.
• Toolboxmeetingen zijn niet wettelijk verplicht, maar kunnen wel verplicht
gesteld worden vanuit VCA-certificering of V&G-plannen. In deze gevallen
dient er een verslag en een presentielijst gemaakt te worden.
Besloten ruimte
• Een gesloten of deels open omgeving met een al dan niet vernauwde
toegang, die niet ontworpen is voor het verblijf van personen, waar een
gevaarlijke atmosfeer aanwezig kan zijn.
Toepassingsgebied
• Het toepassingsgebied beperkt zich tot werken die in beheer zijn bij het
waterschap. Hierbij behoren bijvoorbeeld ook rioolgemalen van gemeenten
die in beheer zijn bij het waterschap. Het betreden van besloten ruimten
door heffingstechnologen bij bedrijven of het openen/betreden van
rioolputten door handhavers valt niet onder het toepassingsgebied.
Doel en doelgroep 1
Doel
• Korte herhaling van belangrijkste risico's en
maatregelen.
• Theoretisch kader relateren aan de uitvoeringspraktijk en
de eigen situatie.
Doelgroep
• Alle medewerkers van waterschappen bij wie besloten
ruimten aanwezig zijn op hun werkterrein.
• Medewerkers die werkzaamheden dienen uit te voeren
in de besloten ruimte dienen naast de toolbox een
opleiding 'werken in besloten ruimten' te hebben
gevolgd.
Doel en doelgroep 2
Indicatieve lijst taken en functies volgens arbocatalogus waterschappen:
• Taken
• Functies
• Inspectie
• Zuiveringtechnicus
• Klaarmeester
• Operator
• Rayon(beheerder)
• Projectleider
• Reiniging
• Onderhoudmonteur
• Onderhoud • Onderhoudmonteur
• Renovatie
• Onderhoudmonteur
• Medewerker staal- en
schilderbedrijf
• Lasser en fitters
• Locatie
• Tanks
• (Pomp)putten
• (Pomp)kelders
• Bassins Leidingwerken
• Waterstaatkundige werken waar
kathodische bescherming is
toegepast
Afbakening, tijdsduur en frequentie
Afbakening
• De toolbox is niet bedoeld om
– een volledig overzicht te geven van risico's en
maatregelen
– en om medewerkers een volledige opleiding ‘werken
in besloten ruimten’ te geven.
Tijdsduur
• 20 á 30 minuten
Frequentie
• Hieraan wordt geen wettelijke verplichting gesteld
• De werkgroep adviseert om jaarlijks een
toolboxmeeting te houden
Benodigde middelen
•
•
•
•
Computer
Beamer
Projectiescherm
Hand-outs van de toolbox
Voorbeeld TRA (taakrisicoanalyse)
Taak betreden uitgegistslibbuffer
Risico
Risico omschrijving
Beheersmaatregel
Brand of explosie.
LEL > 10%
Controlemeting
Benodigheden
uitvoeren
op
de
aanwezigheid LEL volgens meetprotocol
Voor
het
uitvoeren
Voorbereiding
van
metingen
vierpuntsmeter gebruiken. Betredende
personen dienen een driepuntsmeter
mee te dragen.
3
Ventilatoren minimaal 3000 m per uur
vierpuntsgasmeter met pompje en slang,
3x
driepuntsmeter
goedgekeurd)
Het plaatsen van 1 of meerderen ventilatoren
minimaal 3000 m3 p/uur ( inblazen en
afzuigen
Vrijkomen
van
gas
door slibtoevoer
Inblokken van de USB.
Ketting en hangslot
De afsluiters dichtzetten vanuit de CSI en
gistingtanks.
Hoge concentratie H2S
Concentratie hoger dan
Tijdens
3
uitgegistslibbuffer dienen de luiken geopend
ppm,
of
over-
het
uitbedrijf
nemen
van
de
schrijden van de tgg 8
te worden voor goede ventilatie.
uur per dag, 5 dagen in
Plaats ventilatie om het zuurstofpercentage
de week van 1,6 ppm.
op het gewenste peil te krijgen.
Betreed
de
uitgegistslibbuffer
binnenzijde
m.b.v.
van
de
een
volgelaatsmasker. Dit mag gebruikt worden
bij korstondige werkzaamheden onder de
100 ppm.
Sleutel
Ventilator
Volgelaatsmasker
(gekalibreerd
en
Uitvoering
Verantwoording
Alarm niveau
H2S
O2
Actie (verplicht)
> 6,4 ppm




direct ruimte verlaten
vervolgmetingen met pompmeter uitvoeren
werkvergunning opstellen
melden aan leidinggevende
> 3,2 ppm



werk stoppen
extra ventilatie aanbrengen
ruimte verlaten tot niveau gedaald is
> 1,6 TGG 8 uur



werk stoppen (overdragen aan collega)
minimaal 16 uur gebied niet betreden
melden aan leidinggevende
< 19 %




direct ruimte verlaten
vervolgmetingen met pompmeter uitvoeren
werkvergunning opstellen
melden aan leidinggevende
> 23 %

zie > 10 % LEL
Nb. Bij < 20 % advies zoeken naar oorzaken
LEL CH4
> 10 % LEL





direct ruimte verlaten
ATEX maatregelen treffen
vervolgmetingen met pompmeter uitvoeren
werkvergunning opstellen
melden aan leidinggevende