Biotransformatie - Het Reguliere Lijf

Download Report

Transcript Biotransformatie - Het Reguliere Lijf

de medicinale randen van vergif:
farmacodynamiek en -kinetiek
…..alles is vergif en niets is
zonder vergif, alleen de
dosis zorgt ervoor dat iets
geen vergif is!
De vraag of iets vergif is, is dus
primair de vraag naar kwantiteit!
De kwaliteit van de vergiftigende
stof en de plaats in het lichaam
bepalen de symptomen!
Toedieningsvorm
-enteraal/parenteraal
- lokaal/systemisch
- hydrofiel/lipofiel
Transport in
lichaam
- hydrofiel/lipofiel
- eiwitbinding
Detoxificatie/
Biotransformatie
- lever/(perifeer)
- nier / darm
- huid/long
… ieders gezondheid heeft er baat bij dat
de juiste moleculen in de juiste
hoeveelheden, op de juiste plaats en op het
juiste tijdstip aanwezig zijn…
aanvoer /
productie
moleculen
gebruik
afvoer /
detoxificatie
moleculen
Detoxificatie = biotransformatie
onschadelijk(er)
en
uitscheidbaar maken
water of galoplosbaar
maken
in feite continu nieuwe moleculen maken
leverdetox/biotransformatie bij volwassenen:
grootste moleculaire bouwaktiviteit
detox/biotransformatie kost zeer veel energie
80% leverenergieverbruik
zeer veel vitaminen/mineralen nodig
Detoxificatie = biotransformatie
LEVER
3 stappen proces
Fase 1 = knippen
Fase 2 = plakken
vnl enzymen
van
cytochroom
P450
koppelen/
plakken aan
oplosbare
stoffen
intermediaire
polaire stoffen
Fase 3 = wegpompen
levercel
uitpompen
via oa
‘sluiseiwitten’
water- en
galoplosbaar
bloed &
gal
FASE ll
FASE lll: pomp
Te vinden in ‘Wat heb je op je lever’ van M. de Waal Malefijt (zie www.natuurdietisten.nl)
Detoxificatie = biotransformatie
Fase 1
• Cytochroom P450 enzymen (=chemische ‘scharen’)
• mens kent ongeveer 40 – 50 soorten
• soms grote etnische/geografische verschillen tussen
mensen: er bestaan vele varianten van deze ‘scharen’
• sommigen ook in hersenen, darm, longen en nier
• hebben hulpstoffen –coenzymen, cofactoren- nodig:
vitaminen, metaalionen en afhankelijk van
temp/zuurgraad
• werking snelheid van 1-10000 omzettingen/seconde
Detoxificatie = biotransformatie
Fase 1: Cytochroom P450 enzymen
CYP 2D6
2%
CYP 2A6
4%
CYP distribution
other
7%
CYP 3
31%
CYP 1A2
13%
CYP 1A6
CYP 1A2
CYP 2A6
CYP 1A6
8%
CYP 2C6
6%
CYP 3
CYP 2C11
CYP 2E1
CYP 2C6
CYP 2E1
13%
CYP 2C11
16%
CYP 2D6
other
Detoxificatie = biotransformatie
enorme individuele verschillen
Wetenschap erkent steeds meer de verschillen tussen mensen
wb biotransformatie = polymorfisme vooral fase 1 P450 enzymen
belangrijke gevolgen:
- verlengd of verkort farmacologisch effect
- bijwerkingen
- metabolisme via andere routes met andere metabolieten
- sommige voeding wel, andere niet goed te verdragen
- ontstaan van allergenen!
- pro-inflammatoir
Dus: niet zelfde medicatie in dezelfde dosering voor
dezelfde klacht voor iedereen!!!
Detoxificatie = biotransformatie
biotransformatie kan geremd en versterkt worden
vele medicinale / voedingsstoffen remmend of
versterkend effect op biotransformatie-capaciteit,
met name de P450 enzymen zijn hier gevoelig voor
naast genetische verschillen ook een ‘dagelijks’
verschil afhankelijk dagelijkse voeding, medicijnen,
etc
Dus: biotransformatie kan ‘per dag’ wisselen!!!
Detoxificatie = biotransformatie
versterken:
- Soms snelle aanpassing, maar vaak kost de
productie van extra enzymen enige dagen
-
na staken van de inducerende stof kan het dagen
tot 2 a 3 weken duren tot weer normale nivo
Voorbeelden:
• Rokers: 1,5 x meer bepaalde antidepressiva nodig (ProzacR ,
SeroxatR)
• St. Janskruid: snellere afbraak/biotransformatie oestrogenen /
progesteron; maar ook ProzacR, SeroxatR
Detoxificatie = biotransformatie
remming:
- meestal doordat een stof te sterk ‘kleeft’ aan een
biotransformatie enzym daardoor vertraging
- of competitie tussen twee stoffen
- effect veel sneller dan inductie
- soms irreversibel: biotransformatie-enzym ‘kapot’
Voorbeelden:
• Cafeine remt afbraak ProzacR, SeroxatR, cafeine, cimetidine
(TagametR)
• Grapefruitsap (naringinine) remt afbraak ProzacR, SeroxatR,
oestrogenen, progesteron,
Detoxificatie = biotransformatie
biotransformatie capaciteit bij het jonge kind nog niet
op volle sterkte
bij ouder worden neemt capaciteit af
kind en oudere mens gevoeliger voor
medicijnen
Dosering verlagen!!