Casuïstiek

Casus: mevrouw Pieterse

75 jaar, woont zelfstandig, echtgenoot is sinds kort hulpbehoevend, chronische darmaandoening waarvoor ze recent een operatie heeft ondergaan ● Klachten en omstandigheden: ● ● Verminderde eetlust en darmproblemen Verminderde kracht en conditie: dagelijkse boodschappen lukken niet meer, zorg voor echtgenoot is zwaar ● Voedingstoestand: ● Gewichtsverlies van 3 kg in de afgelopen maand ● ● BMI: 22 (1,65 m, 61 kg) Een slappe handdruk

Mevrouw Pieterse

Factoren die de voedingsstatus beïnvloeden

Fysisch Psychisch Sociaal Medisch

Minder vetvrije massa Verminderde mobiliteit Depressie, angst, verdriet Veranderingen in leefsituatie Zorg voor maaltijden Ziekte Financiële status Medicijnen Veranderingen in spijsvertering Eenzaamheid Alleen eten Kauw- en slikproblemen

Casus: de heer Fransen

66 jaar, alleenwonend, eet dagelijks bij kinderen, depressieve klachten, komt daarvoor regelmatig bij huisarts. ● Klachten en omstandigheden: ● Verminderde eetlust , eten smaakt minder t.g.v. medicatie ● Voedingstoestand: ● ● Gewichtsverlies van 1 kg in de afgelopen zes maanden, continu gering gewichtsverlies afgelopen jaren, 1-2 kg per jaar sinds 3 jaar Bovenarmomtrek: 28 cm Hoe beoordeel je de voedingstoestand?

Casus: de heer Fransen

Instrument: SNAQ 65+

 Stap 1: Gewichtsverlies is onvoldoende (1 kg in 6 maanden): → stap 2  Stap 2: Bovenarmomtrek is 28 cm (= >25 cm), geen ondervoeding: → stap 3  Stap 3: alleen verminderde eetlust. De heer Fransen is niet ondervoed en heeft geen risico op ondervoeding → stap 4     Stap 4: Geen behandeling: herhalen van screening minimaal één keer per jaar weegbeleid afspreken (1 keer per maand) voedingsadvies i.v.m. continue (geringe) gewichtsverlies

Casus: mevrouw Jacobs

59 jaar, sinds 1 jaar weduwe, woont zelfstandig en heeft COPD. Mevrouw Jacobs is i.v.m. een exacerbatie opgenomen geweest. Haar dochter komt 1 keer per week ● Klachten en omstandigheden : ● ● ● Verminderde eetlust, snel moe, heeft geen energie om eten te koken. Haar dochter heeft een warme maaltijd voorziening geregeld. Tussendoor heeft ze weinig trek.

Mevrouw heeft 1 keer per week fysiotherapie en 1 keer per 2 weken contact met de praktijkondersteuner.

1 keer per dag 15 minuten op de hometrainer ● Voedingstoestand: ● Gewichtsverlies: 4 kg in de afgelopen maand, BMI: 24,9 (1,63 m, nu 66 kg, normaal 70 kg) Hoe beoordeel je de voedingstoestand?

Casus: mevrouw Jacobs

Instrument: Gewicht en gewichtsverlies 65-

 Stap 1: Gewichtsverlies is 4 kg in afgelopen maand, (= 6% in één maand): score

oranje

(risico op ondervoeding)→ stap 2  Stap 2: bepaal de BMI: BMI van 24.9: score

groen

.

 Stap 3 : Behandelbeleid: risico op ondervoeding (

oranje

+

groen

=

oranje)

De (wijk-)verpleegkundige: geeft een algemeen voedingsadvies (energierijke maatlijden en tussentijdse verstrekkingen) verstrekt een folder en volgt het gewicht wekelijks Bij verdere gewichtsdaling: verwijzing naar diëtist

Casus dhr. van den Burg

81 jr. sinds 1 jaar weduwnaar, woont zelfstandig met hulp van dochter. Sinds 2007 klachten van dementie , na overlijden vrouw klachten duidelijker zichtbaar voor familie.

 Consult: dochter maakt zich zorgen. Vader is vergeetachtig, onrust, heeft meer hulp nodig bij de dagelijkse handelingen. De zorg begint haar te zwaar te worden.

 Na doorvragen vertelt dochter dat vader bij alle maaltijden wat eet, maar minder, vergeet ook wel te eten en te drinken tussendoor. Ze heeft er weinig zicht op. Gewicht is lang niet bepaald. Kleding zit wel ruimer.

 Na wegen blijkt dhr. 4,5 kg te zijn afgevallen in 6 maanden Hoe beoordeelt u de voedingstoestand?

Vervolg casus dhr. van den Burg

Consult diëtist. Voedingsanamnese:  Maximaal 1 sneetje brood per maaltijd en een glas melk  halve porties warm eten, meestal geen nagerecht  eet en drinkt nauwelijks tussendoor, soms fruit Voeding bevat 40 gram eiwit en 900 kcal. Behoefte: 70 gram eiwit en 1800 kcal.

Advies: eiwit- en energieverrijking inclusief 1 compacte drinkvoeding. Thuiszorg wordt geregeld. Rapportage aan huisarts: Evaluatie na 1 week

Casus mevrouw van Vaassen

75 jr. gehuwd,. COPD Gold III, alcoholabuses, recent maagbloeding. Net ontslagen uit ziekenhuis. Echtgenoot heeft ook zorg nodig  Klachten: benauwd, veel hoesten.

 Huisarts informeert naar gewicht en eetgewoonten. Mevrouw interesseert het niet zo veel, zegt nog maar 50 kg te wegen. De voorgeschreven drinkvoeding vergeet ze vaak.

 Gewichtsverlies onbekend  Bovenarmomtrek 22 cm Hoe beoordeelt u de voedingstoestand

Vervolg casus mevrouw van Vaassen

Consult diëtist. Voedingsanamnese:  Bij broodmaaltijden een bord pap  Warme maaltijd: 3 opscheplepels puree ,groente en vlees  Tussendoor: een schaaltje vla en een beker melk Voeding bevat 45 gram eiwit en 1400 kcal.

Behoefte: 80 gram eiwit en 1700 kcal Advies: eiwit- en energieverrijking van de maaltijden met extra tussenmaaltijden zonder drinkvoeding Rapportage huisarts en evaluatie na 1 week.

Casus dhr.van den Berg

71 jr, woont zelfstandig , heupfractuur, na revalidatieperiode in verpleeghuis, 5 weken thuis. Loopt met rollator.

 Consult huisarts: het valt dhr. tegen thuis, weinig energie voor dagelijkse dingen. Buren helpen wel, maar dhr. wil graag thuiszorg.

 Huisarts vraagt door: dhr. eet kant en klare maaltijden uit supermarkt, meestal geen zin om eten te pakken. 3 kg afgevallen in 5 weken.  Bovenarmomtrek: 28 cm  Verminderde eetlust, verminderde functionaliteit Hoe beoordeelt u de voedingstoestand?

Vervolg dhr. van den Berg

 Advies: NHG patiëntenbrief, maaltijdvoorziening, extra tussenmaaltijden.

 Evaluatie na 1 maand: Gewicht na 1 maand is stabiel gebleven.  Evaluatie afgesproken over 1 maand