Transcript współpraca państw iberoamerykańskich w ramach szczytów

Mgr. Jarosław Mąsior
Umiejscowienie Szczytów
Iberoamerykańskich
• Szczyty Iberoamerykańskie odbywają się
w ramach Organizacji Państw
Iberoamerykańskich dla Edukacji, Nauki i
Kultury (Organización de Estados
Iberoamericanos para la Educación, la
Ciencia y la Cultura- OEI). W corocznie
odbywających się Szczytach uczestniczą
głowy 23 państw iberoamerykańskich
(Hiszpanii, Portugalii oraz dawnych kolonii
tych państw).
Pojęcie Organizacji Państw
Iberoamerykańskich Cz.I
• Aktualnie OEI jest organizacją
międzynarodową, czyli jest „zrzeszeniem
bądź państw, bądź też innych osób
prawnych (najczęściej krajowych
związków lub stowarzyszeń), lub osób
fizycznych z różnych krajów, powołaną do
życia w celu realizowania zadań
określonych w statucie”.
Pojęcie Organizacji Państw
Iberoamerykańskich Cz. II
• Ma ona również charakter
międzyrządowy, co oznacza, że tworzą je
państwa, posiada statut, uznawany na
szczeblu międzynarodowym. Kraje
członkowskie mogą w ramach Organizacji
realizować własną politykę zagraniczną.
Organy OEI Cz. I
• Zgromadzenie Generalne (Asamblea
General) – najważniejsza instytucja w
ramach Organizacji, pełniąca funkcję
legislatywy.
• Rada Kierownicza (Consejo Directivo)organ oddelegowany przez Zgromadzenie,
odpowiadający między innymi za przyjęcie
Budżetu i Planu Działalności Organizacji.
Organy OEI Cz. II
• Sekretariat Generalny (Secretaria
General) – Sekretarz Generalny to osoba
reprezentująca OEI na zewnątrz.
• Konferencje Iberoamerykańskie
(Conferencias Iberoamericanas) –
spotkania przedstawicieli rządów państw
członkowskich. Dotyczą trzech zakresów
tematycznych: edukacji, nauki i
technologii, kultury.
Dokumenty programowe OEI
Cz. I
• Organizacja aktualnie opiera swoją
działalność na dwóch dokumentach:
• „Iberoamerykańskiej Karcie
Kulturalnej” (Carta Cultural
Iberoamericana) – zakłada ona m.in.
wspólne projekty kulturalne między
krajami iberoamerykańskimi, zwiększenie
dostępności dóbr kultury, stworzenie Listy
Dziedzictwa Kulturowego Iberoameryki.
Dokumenty programowe OEI
Cz. II
• „Cele Edukacyjne 2021” (Metas
Educativas 2021) – zakłada on stworzenie
wspólnego modelu kształcenia w
państwach członkowskich, oraz
polepszenie jakości edukacji, szczególnie
w przypadku zawodów technicznych.
Geneza Szczytów
Iberoamerykańskich Cz. I
• Politica de Estado prowadzona przez
Hiszpanię po okresie transformacji
demokratycznej opierająca się na
zasadach:
• Współzależności- Hiszpania powinna
prowadzić politykę opierająca się na
solidarności z Iberoameryką.
Geneza Szczytów
Iberoamerykańskich Cz. II
• Wiarygodności- odejście od polityki
planowania do realizacji konkretnych
działań.
• Ciągłości- nastawienie na realizację
celów.
• Niedyskryminacji- równe prawa dla
Narodów Iberoamerykańskich, mimo
dzielących je różnic ideologicznych.
Geneza Szczytów
Iberoamerykańskich Cz. III
• Wspólnoty- najważniejsza z zasad.
Zgodnie z nią, wspólnota stanowi jedność
pod względem językowym, historycznym,
kulturalnym. W jej ramach realizowane
miały być zasady solidarności, oraz wolnej
konkurencji między państwami
Iberoamerykańskimi. Z niej wynikała idea
„Iberoamerykańskiej Wspólnoty
Narodów” (Comunidad Iberoamericana de
Naciones).
Zwołanie I-ego Szczytu
• Podczas wizyty króla Hiszpanii w Meksyku w
styczniu 1990 roku, monarcha hiszpański
zaproponował, że pierwszy Szczyt
Iberoamerykański odbędzie się w Meksyku, a
rok później na terenie Hiszpanii. Ostatnim
etapem formalnego utworzenia instytucji
Szczytów było spotkanie w ramach IV Szczytu
Prezydenckiego Grupy z Rio na jesieni 1990
roku w Caracas, gdzie prezydent Meksyku
stwierdził, że Szczyt w 1991 roku odbędzie się w
Guadalajarze, a głowa państwa brazylijskiego
uznała, że Szczyt dwa lata później będzie na
terenie jego państwa.
Inne czynniki sprzyjające
powstaniu Szczytów
• Odejście od bipolaryzmu na rzecz
unipolaryzmu.
• Brak istnienia jednego forum dialogu
politycznego wszystkich państw
latynoamerykańskich.
• Zbliżanie się 500 lecia odkrycia Ameryki
przez Kolumba.
Szczyt w Guadalajarze Cz. I
• Szczyt Iberoamerykański odbył się w
dniach 17-18 lipca 1991 roku. Podczas
jego obrad przyjęto oficjalną nazwę
spotkań, czyli Konferencję
Iberoamerykańską Szefów Państw i
Rządów (Conferencia Iberoaméricana de
Jefes de Estado y de Gobierno), która
jednak jest nazywana w literaturze jako
Szczyt Iberoamerykański (Cumbre
Iberoamericana). Przyjęto zasadę, że na
każdym Szczycie przyjmuje się Deklarację
Końcową.
Szczyt w Guadalajarze Cz. II
• Zwrócono uwagę na problem Indian.
Podjęto decyzję o powstaniu Funduszu
dla Rozwoju Ludów Indiańskich
Ameryki Południowej i Karaibów.
• Niektóre z państw należących do
Organizacji zawarły ze sobą traktaty np.
Brazylia z Argentyną w sprawie ochrony
nuklearnej.
Szczyt w Madrycie w 1992 r.
• Zadecydowano na nim o utworzeniu
Iberoamerykańskiej Telewizji Edukacyjnej
oraz Programu MUTIS (zakładającego
współpracę pomiędzy studentami oraz
uczelniami Iberoamerykańskimi).
• Zwrócono także uwagę na problemy socjalne,
proponując przyjęcie Iberoamerykańskiego
Kodeksu Bezpieczeństwa Socjalnego i
Porozumienia dotyczącego Bezpieczeństwa
Socjalnego.
Szczyty Iberoamerykańskie w
latach 1993-2010 Cz. I
• Na Szczytach poruszane jest wszechstronna
problematyka, wśród której można wyróżnić
między innymi:
• Gospodarkę- podczas Szczytu w 1994 roku w
Cartagenie w Kolumbii zwrócono uwagę na
odbycie się w przyszłości Rundy Urugwajskiej
oraz na powstanie GATT. Pięć lat później na
Szczycie w Hawanie uznano, że należy
nawiązać współpracę, by zmniejszyć różnicę w
rozwoju gospodarczym pomiędzy krajami
regionu.
Szczyty Iberoamerykańskie w
latach 1993-2010 Cz. II
• Edukację- podczas piątego Szczytu
Iberomerykańskiego w San Carlos de
Bariloche skoncentrowano się tematyce
współpracy pomiędzy państwami w
zakresie edukacji. Natomiast podczas
zeszłorocznego spotkania na Szczycie w
Mar de la Plata przyjęto „Cele Edukacyjne
2021”.
Szczyty Iberoamerykańskie w
latach 1993-2010 Cz. III
• Problemy społeczne - podczas Szczytu w
Bahia w Brazylii w 1993 roku uznano, że rozwój
społeczny Iberoameryki miał się dokonać
głównie dzięki walce z biedą. Państwa należące
do regionu miały stworzyć specjalne programy
zwalczające biedę, jednocześnie zapewniające
właściwy podział zasobów naturalnych
pomiędzy państwami regionu. Natomiast na
Szczycie w Santiago de Chile w 2007 roku
zdecydowano o utworzeniu „Funduszu dla Wody
Pitnej”.
Szczyty Iberoamerykańskie w
latach 1993-2010 Cz. IV
• Politykę międzynarodową- w czasie
Szczytu w Limie w listopadzie 2001 roku
poruszono na nim problem prowadzenia
wspólnej polityki w zakresie zwalczania
terroryzmu. W Salamance w 2005 roku
zwrócono uwagę na rolę emigracji, uznano
ją za istotny, państwa członkowskie
wyraziły wolę, prowadzenia wspólnej
polityki w tym zakresie.
Szczyty Iberoamerykańskie w
latach 1993-2010 Cz. V
• Demokrację i prawa człowieka- na Szczycie w
Panamie w 2000 roku zajęto się sytuacja dzieci,
w tym dorastających. Uznano, że należy bronić
praw przysługujących młodemu obywatelowi, na
podstawie Konwencji o Prawach Dziecka.
Dzieci, zgodnie z postanowieniami przyjętej na
Szczycie deklaracji miały mieć zapewniony
dostęp do edukacji podstawowej. Państwa
członkowskie z kolei miały obowiązkowo
przekazywać informacje na temat praw
przysługujących dzieciom, nie angażować je w
konflikty zbrojne. Wreszcie, ochroną miały
zostać objęte kobiety będące w ciąży.
Aktualnie realizowane programy
w ramach Szczytów Cz. I
• Wśród programów obecnie realizowanych przez
państwa Iberoamerykańskie, przyjęte na
Szczytach można wyróżnić:
• ATEI-TEIB (Stowarzyszenie Iberoamerykańskiej
Telewizji Edukacyjnej- Program
Iberoamerykańskiej Telewizji Edukacyjnej).
Telewizja rozpoczęła nadawanie w 1993 roku, jej
program trwa 8 godzin dziennie, odbiera ją
ponad 100 milionów obywateli w Ameryce
Południowej oraz Hiszpanii, Portugalii, Andorze.
Aktualnie realizowane programy
w ramach Szczytów Cz. II
• CYTED (Iberoamerykański Program Nauki
i Technologii dla Rozwoju) - głównym
celem programu jest współpraca w
zakresie badań naukowych, ich
zastosowanie, oraz rozwój technologiczny
poprzez wymianę wiedzy, ruchliwość
naukowców oraz ekspertów. CYTED ma
wspierać modernizację, unowocześnienie
aparatów produkcyjnych, polepszyć jakość
życia Wspólnoty Iberoamerykańskiej.
Aktualnie realizowane programy
w ramach Szczytów Cz. III
• IBERPYME (Iberoamerykański Program
współpracy międzyinstytucjonalnej dla rozwoju
małych i średnich firm) - jego głównym celem
jest wsparcie dla współpracy między firmami i
stowarzyszeniami.
• PAEBA (Program Alfabetyzacji i Podstawowego
Kształcenia Osób Dorosłych w Iberoameryce) realizowany jest, w krajach takich
jak: Republika Dominikany, Salwador, a
następnie w Hondurasie, Nikaragui i Paragwaju.
Najważniejszym jego celem było zmniejszenie
poziomu analfabetyzmu wśród osób starszych
niż 10 latkowie o 25% w ciągu 10 lat.
Aktualnie realizowane programy
w ramach Szczytów Cz. IV
• Program Pablo Nerudy - jest to program
zakładający zwiększenie ruchliwości
akademickiej, na szczeblu regionalnym. W
ramach niego tworzą się sieci tematyczne, za
których ukształtowanie się odpowiadają
instytucje edukacji wyższej, reprezentujące
przynajmniej trzy państwa należące do OEI.
Każdy kraj musi określić swoje najważniejsze
pola badawcze oraz stworzyć listę programów
studiów doktoranckich, które będą wsparte w
ramach Programu.
Aktualnie realizowane programy
w ramach Szczytów Cz. V
• IBERMADE (Iberoamerykański Program
Modernizacji Administracji Edukacyjnej) - jego
głównym celem jest zapewnienie wsparcia,
również technicznego dla unowocześnienia
administracji edukacyjnej, naukowej oraz
kulturalnej.
• IBERFOP (Program Współpracy z Iberoameryką
dla Projektu Kształtowanie Zawodowego) - jego
najważniejszym celem jest stworzenie
powiązania pomiędzy rynkiem produkcyjnym,
pracy i systemem kształtowania zawodowego.
Aktualnie realizowane programy
w ramach Szczytów Cz. VI
• Program Ewaluacji Jakości Edukacji ma on na celu zapewnienie systemu
wzajemnej informacji na temat jakości
edukacji w krajach członkowskich OEI.
Bibliografia
• [1] ATEI-TEIB- Asociación de Televisión Educativa IberoaméricanaPrograma de Televisión Educativa Iberoamericana [dok.elektr.]
• www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?pl=855&p=800
• [2] Cumbres y Conferencias Iberoaméricanas. Programas de
Cooperacion Iberoaméricana [dok.elektr.]
• www.oei.es/progcumbre.thm
• [3] CYTED- Programa Iberoaméricano de Ciencia y Tecnologia para
el Desarollo [dok.elektr.]
• www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?pl=855&p=801
• [4] Cziomer E., Międzynarodowe stosunki polityczne, Krakowska
Wyższa Szkoła im. Andrzeja Frycza
• Modrzewskiego, Kraków 2008.
• [5] Declaración deBahia [dok.elektr.]
• http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=65
• [6] Declaración de Bariloche [dok.elektr.]
• http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=67
• [7] Declaración de Bavaro [dok.elektr.]
• http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=74
Bibliografia c.d.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
[8] Declaración de Cartagena [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=66
[9] Declaración de Guadalajara [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=63
[10] Declaración de La Habana [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=71
[11] Declaración de Lima [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=73
[12] Declaración de Lisboa [dok.elektr.]
www.oei.es/Declaracion_Lisboa.pdf
[13] Declaración de Madrid [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=64
[14] Declaración de Margarita [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=69
[15] Declaración de Mar del Plata [dok.elektr.]
www.oei.es/declaraciondemardelplata.php
[16] Declaración de Montevideo [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=78
Bibliografia c.d.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
[17] Declaración de Oporto [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=70
[18] Declaración de Panama [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=72
[19] Declaración de Salamanca [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=77
[20] Declaración de Santa Cruz de la Sierra [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=75
[21] Declaración de Santiago de Chile [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=79
[22] Declaración de San José [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=76
[23] Declaración de San Salvador [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=80
[24] Declaración de Viña del Mar [dok.elektr.]
http://www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?p=68
Bibliografia c.d.
• [25] del Arenal, C., La política exterior de España hacia Iberoamérica,
Editorial Complutense, Madrid 1994.
• [26] IBERPYME- Programa iberoaméricano de cooperación
interinstitucional para el desarollo de la pequeña y mediana empresa
[dok.elektr.]
• www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?pl=855&p=805
• [27] Metas Educativas 2021. La Educación que queremos para la
generación de los bicentenarios [dok.elektr.]
• http://www.oei.es/metas2021/libro.htm
• [28] PAEBA- Programas de Alfabetización y Educación Básica de
Personas Adultas en Iberoamérica [dok.elektr.]
• www.cumbresiberoamericanas.com/principal.php?pl=855&p=806
• [29] Reglamento del OEI [dok.elektr.]
• http://www.oei.es/reglamento.htm
• [30] Sanhueza Carvajal, R., Las Cumbres Iberoaméricanas.
Comunidad de Naciones o Diplomacia Clientelar?,Editorial
Universitaria, Santiago de Chile 2003.
• [31] Un proyecto cultural para la decada de los bicentenarios
[dok.elektr.]
• http://www.culturasiberoamericanas.org/Doc.Cultura_23ago1.pdf