Transcript 05-10-2010 symposium Bekken: lezing 2 Gerard Koel

Diagnostiek van bekkenpijn
in relatie tot lage rugpijn.
05-10-2010, Boekelo, door: Gerard Koel.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
1 / 20
Inhoud Bekkenpijn & LRP.
1.
2.
3.
4.
5.
Introductie, definities, epidemiologie.
Klassering & modellen voor aspecifieke LRP.
Criteria & klassering voor bekkenpijn (BP).
Wie behandelt musculoskeletale BP?
Wanneer is consultering van een
bekkenfysiotherapeut correct?
6. Afronding, conclusies.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
2 / 20
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
3 / 20
1. DMC3 - studie: Dutch population-based
Musculoskeletal Complaints and Consequences
Cohort study (Susan Picavet, 2003 – 2004).
•
•
•
•
Steekproef van 8000 Nederlanders ouder dan
25 jaar; ingedeeld in gelijke groepen van 10
jaar, evenveel mannen & vrouwen en verdeeld
over alle provincies.
Alle personen ontvingen uitvoerige
vragenlijsten met ‘anatomische’ indeling (5).
Reminders per post en per telefoon.
Uiteindelijk aantal deelnemers: 3664 (46,9%).
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
4 / 20
Prevalenties LRP & algemeen :
12 maand
klachten
43,9
74,5
punt prevalentie
26,9
53,9
3 maand klachten
21,2
44,4
0
20
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
40
60
80
100
5 / 20
Wijze van klasseren:
• Pathologisch-anatomisch substraat:
- bijv. 30% van LRP is discogeen,
- bijv. 15% van LRP is gebaseerd op SIG.
• Klinische patronen / mechanismen.
• Psychosociale indeling.
• Indeling naar prognose.
• Werkgerelateerde indeling.
• Indeling naar toe te passen interventie:
‘Treatment based classification’.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
6 / 20
Treatment based classification.
• Manipulatie / actief oefenen.
• Stabilisatie:
- local stabilisers eerst,
- gevolgd door verbetering mobilisers.
• Richtingspecifieke oefentherapie:
- vooral extensie / lordose gericht,
- soms flexie of lateroflexie,
- voorwaarde: symptomen in bep. Positie.
• Tractie
- niet vaak, mogelijk bij radiculopathie.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
7 / 20
TBC: Historie.
•
•
•
•
1995: Delitto.
1998: Fritz: segmentale instabiliteit.
2000: Fritz: identifying subgroups.
2003: Fritz: 78 pt classification based vs
guideline based.
• 2006: Brennan: diagnostic study (Spine).
• 2007: Fritz: update in JOSPT.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
8 / 20
Manipulatie.
• + criteria (5): - niet distaal van de knie
- korte episode (< 16 dagen)
- Lage FABQ werk score (< 19)
- Hypomobiliteit LWK
- Heupmobiliteit: endo > 35°
• CPR: Clinical Prediction Rule: 4 van de 5 +.
- normaal: manipulatie 50% effectief.
- CPR + : + LR = 24.
- Indien CPR +: manipulatie bij 97% effectief.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
9 / 20
Stabilisatie.
• + criteria (4): - jonge leeftijd (< 40 jaar)
- > flexibiliteit (SLR > 90°
- instabiele (de)flexie
-+ prone instability test
• CPR: Clinical Prediction Rule: 3 van de 4 +.
- normaal: manipulatie 50% effectief.
- CPR + : + LR = 4.
- Indien CPR +: manipulatie bij 80% effectief.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
10 / 20
Lage rugpijn (LRP/LBP):
‘any pain between ribs and
top of the legs, any cause’
(Frank, 1996).
Bekkenpijn (PPP):
‘pijn rond de bekkengordel’
(Mens, 1996).
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
11 / 20
Pijnlokaties bij oorzaak SIG.
F
L2
L3
L4
T
S3
L5
S1
S2
L1
L2
L2
L3
L4
S3
L5
S1
L3
S2
L4
A
L5
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
L1
L2
L3
L4
B
L5
12 / 20
Pijnsterkte bij oorzaak SIG.
Hoogtekaart
Non-responders N=33
100%
100%
90%
90%
80%
80%
70%
70%
60%
50%
40%
30%
30%
20%
20%
10%
10%
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
13 / 20
2. Klasseren / patronen / interventie.
1. Discogeen (40%): DP, CP, deviatie,
zeker bij subacuut.
2. Lumbale instabiliteit (15%): jong, aritmisch bewegen,+ spine instab.t.
3. Stijve, pijnlijke, acute rug (15%):
PA vering beperkt, tot aan knie.
4. Bewegingsdisfunctie syndroom (15%)
5. Sacroiliacaal gewricht / PGP (10%):
pijnlokatie,+ thigh thrust t., palpatie
6. Facet pijn (8%): jong of oud, +3D test,
geen pijn bij gaan staan of h.n.p.
7. Myofasciaal (8%): + triggerpoints.
8. Durale mobiliteit (5%): slump test.
9. Spinale stenose (3%): extensie +,
spinale claudicatio, > lft, zitten goed.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
1. Specifieke oef.,
discografie
2. Stabilisatie,
spierversterking
3. Manipulatie,
mobilisatie.
4. Oefentherapie.
5. Manuele therapie,
injectie ligament.
6. Man./mobilisatie,
injectie gewricht.
7. Massage / rek.
8. Mobilisaties.
9. Stimuleren
flexie gedrag.
14 / 20
3. Criteria BP (1/2):
• Veel verschillende begrippen maakt het geven van
een overzicht lastig
(zie overzicht Messelink et al, 2005).
• Chronic Pelvic Pain: ‘niet-maligne pijn die
waargenomen wordt in structuren gerelateerd met het
bekken, zowel bij vrouwen als mannen’ (Fall, 2004),
o.a.:
- PPP: Peripartum Pelvic Pain of
Pregnancy-related Pelvic joint Pain,
- SJP: Sacroiliac Joint Pain,
- Ook: IBS, vaten, infectie, pijnsyndroom.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
15 / 20
3. Criteria BP (2/2):
• Pelvic Pain Syndrome: ‘het voorkomen van pijn
geassocieerd met symptomen die duiden op
het disfunctioneren van de (lage) urinewegen,
blaas, sexuele of gynaecologische organen
zonder aantoonbare infectie of andere
pathologie’ (Abrams et al, 2002); dus:
- geen directe relatie gewrichten,
- wel met bekkenbodem musculatuur.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
16 / 20
3: ASLR :
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
17 / 20
4. Beste behandelaar?
•
•
•
•
Fysiotherapeut?
Manueel therapeut?
Bekkenfysiotherapeut?
Andere discipline?
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
18 / 20
5. Indicatie voor bekken FT.
• Anamnese.
• Scores op vragenlijsten:
- UKL: Urogenitale Vragenlijst (2001).
• Voorbehouden handelingen.
• Bij duidelijke relatie met orgaanstoornissen.
• Bij toenemende complexiteit.
• Bij gerichte interventies.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
19 / 20
6. Conclusies LRP & BP.
•
•
•
•
•
Musculoskelatale BP betreft een veel
voorkomende aandoening in FT.
Klinisch redeneren is essentieel;
denk aan de ‘modellen’ van BP.
Vanwege overlap van klinische symptomen is
samenwerking met bekken FT wenselijk.
Gerichte externe evidentie ontbreekt.
Vragenlijsten kunnen fungeren als hulp bij
verwijzing / consultering.
RGF congres. Bekken samen bekeken, 05-10-2010.
20 / 20