Элэгний эмгэг ба жирэмслэлт

АУ-ны доктор Б. Энхжаргал УНТЭ Гастроэнтерологийн Төв

Жирэмслэлтийн үе дэх элгэнд гарах физиологийн өөрчлөлтүүд

            

Ихсэнэ:

Цусны эзэлхүүн болон зүрхний гарах цусны эргэлт 35%–50%-аар Эхэс дэх нийлэгжилтийн улмаас

Шүлтлэг фосфотаз

3 4 дахин ихсэнэ. Цусны бүлэгнэлтийн факторууд хэт бүлэгнэх тал руу өөрчлөгдөнө.

Буурна:

Цөсний хүүдий агшилт Гемоглобулин Шээсний хүчлийн хэмжээ Альбумин, нийт уураг, антитромбин III

Өөрчлөгдөхгүй:

Элэгний үзүүлэлтүүд (АСАТ, АЛАТ, ГГТ) Билирубин INR

Элэгний эмгэг ба жирэмслэлт

 Элэгний суурь эмгэгүүдийн жирэмслэлтийн үед дэх өөрчлөлт  Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг

Элэгний суурь эмгэгүүд

 Үүдэн венийн даралт ихсэлт, элэгний хатуурал, анхдагч билиар цирроз  Аутоиммуны гепатит  Вильсоны өвчин  Элэгний В болон С вирүсийн шалтгаант архаг үрэвсэл  Архины шалтгаант элэгний эмгэг

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг



Жирэмсний эхний хагас:

 Жирэмсний шалтгаант бөөлжилт 

Жирэмсний хоёр дахь болон сүүлийн хагас:

   Жирэмсний шалтгаант элэгний шарлалт (Intrahepatic cholestasis of pregnancy ) Преэклампси, эклампси, HELLP синдром Жирэмсний цочмог элэг өөхжилт of pregnancy) (Acute fatty liver

Элэгний суурь эмгэгүүд элэгний хатуурал, анхдагч билиар цирроз  Жирэмслэлт ховор  Гормоны өөрчлөлт, хожуу насанд илрэх байдал  Варикозийн цус алдалт  Бета- блокер  EVL  O креотид  Анхдагч билиар цирроз  Ursodeoxycholic acid 10-13 мг\кг

Элэгний суурь эмгэгүүд Аутоиммуны гепатит • Жирэмслэх боломжтой ба аюулгүй жирэмслэлтийг тээх боломжтой. • Кортикостероид эмчилгээ эхний сонголт ба жирэмсний үед аюулгүй • Azathioprine FDA ийн D бүлэгт багтдаг

Элэгний суурь эмгэгүүд Вильсоны өвчин  Ховор тохиолдоно  Мэдрэлийн тогтолцооны өөрчлөлт давамгай ба гематологи болон бөөрний үйл ажиллагааны алдагдал  D-Penicillamine болон trientine-г жирэмсний үед хэрэглэж болно.  Цайр хэрэглэх нь урагт гаж нөлөөгүй 50мг өдөрт 3 удаа

Жирэмсний үе дэх элэгний үрэвслийн хэлбэр

 Acute hepatitis  Chronic active hepatitis  Acute severe hepatitis

Characteristics Virus type Virus size Incubation period Transmission Vertical transmission to fetus Hepatitis A RNA 27 nm 15 – 50 days Fecal – oral Not observed Hepatitis B DNA 42 nm 30 – 180 days Parentral or body fluid Common Hepatitis C RNA 30-60 nm 30 – 160 days Parentral sporadic Uncommon Serologic diagnosis Maximum infectivity Carrier state Acute clinical forms Chronic clinical forms Hepatitis A antibody IgM and IgG types Prodrome None Asymptomatic to fulminant None HBs Ag, HBs Ab, IgM, and IgG types HBe Ag, Ab, Hepatitis B virus DNA Prodrome or HBe Ag Positive 5 – 10% Hepatitis C antibody RNA by PCR HIV co- infected Asymptomatic to fulminant Chronic persistent hepatitis Chronic active hepatitis Cirrhosis 50 – 85% Asymptomatic to sever relapsing Chronic persistent hepatitis Chronic active hepatitis Cirrhosis

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг- Жирэмсний шалтгаант бөөлжилт

     Шалтгаан:  Dehydration, ketosis Эрсдэлт хүчин зүйлс:   Анхны жирэмслэлт Ихэр жирэмслэлт  Таргалалт Ихэвчлэн 10-12 долоо хоногтойд илрэнэ Шинжилгээнд   АЛАТ\АСАТ ихсэнэ Зарим тохиолдолд билирубин ихсэж болно Эмчилгээнд   Судсаар шингэн сэлбэлт Амрах   Бөөлжилтийн эсрэг эм стеройд?

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний шалтгаант элэгний шарлалт

 Хөнгөн хэлбэрийн шарлалт нийт жирэмслэлтийн < 2% -д тохиолдоно.  Патофизиологи:  Жирэмслэлтээс хамгаалах бэлдмэл болон жирэмслэлтийн үед дэх эстрогенүүд цөс үүсэлтийг гэмтээнэ.  Жирэмсний шарлалттай хүүхнүүдэд цөс үүсэлт болон цөсний урсгалын генийн гажиг элбэг тохиолддог.

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний шалтгаант элэгний шарлалт     Клиник илрэл      Ихэвчлэн жирэмслэлтийн сүүлийн хагаст Төрсний дараах цөөн хоногт хэвийн болно Зовиур:   Загатналт – ихэнх өвчтөнд Шарлалт – 25% Эхэд хоргүй Урагийн үхлийн шалтгаан болж болно.

Лабораторийн өөрчлөлт  Цөсний хүчил ихсэнэ >10 mkmol\l  ALP, ALT, AST, Bilirubin Радиологийн шинжилгээнд өөрчлөлтгүй Элэгний биопси оношлогооны ач холбогдолтой боловч онцын шаардлагагүй

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний шалтгаант элэгний шарлалт  Эмчилгээ   Ursodeoxycholic acid   15 мг\кг \өдөр тунгаар уухад загатналт болон лабораторийн шинжилгээнд сайжрал өгнө. Эхэд болон урагт гаж нөлөөгүй 32 33 дахь долоо хоногоос хянаж эхлэх ба төрөлтийн эрт эхлүүлэх    Хөнгөн хэлбэрийнх бол 37 д\х төрөлт эхлүүлэх Шарлалтай тохиолдолд 36 д\х төрөлт эхлүүлэх Урагт дистресс илэрвэл аль болох хурдан төрөлт эхлүүлэх

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг- Преэклампси      Преэклампси нийт жирэмслэлтийн 5-10%-д тохиолддог Анхны жирэмслэлт, гипертензитэй эхчүүд, эрхтэн шилжүүлэн суулгасан эхчүүдэд элбэг Преэклампситай эхчүүдийн 10-20%-д элэгэнд өөрчлөлт илэрдэг. Преэклампсийн шалтгаант элэгний эмгэг:  5% д шарлалт  20% д жирэмний үеийн нас баралтанд хүргэдэг Патофизиологи

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг - Преэклампси Патофизиологи    Эмгэг эхэсийн хөгжил Орчны болон системийн эндотелийн үйл ажиллагааны алдагдал системийн эндотелийн гэмтэл, ишемийн инфаркт Клиник илрэл   Элэгний эдийн үхжилт өөрчлөлт HELLP синдром нь преэклампсийн шалтгаант элэгний эмгэгийн хамгийн түгээмэл хэлбэр

H

emolysis

E

levated liver tests (ALT\AST)

L

ow

P

latelets

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг HELLP синдром  Жирэмсний 3 дахь хагаст (23-40 д\х) тохиолдоно.  Преэклампсийн илрэх шинжүүд:  Даралт ихсэх\ толгой өвдөх  Хавагнах  Протеинуриа  Бусад шинжүүд  Огиулах, бөөлжих  Аюулхайд, баруун хавирганы нумаар өвдөх

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг HELLP синдром Лабораторийн өөрчлөлт  Гемолиз тогтмол    Элэгний эсийн гэмтэл  AST\ALT ихсэнэ (ихэвчлэн 100-300 U\L гэхдээ 1000 U\L давж болно)  Гипербилирубинеми 5-40% Тромбоцитопени (<150.000) ихэвчлэн Фибриний хуримтлал\ДВС  Фибриноген буурна  Фибрин задралын бүтээгдэхүүн ихсэнэ  Протромбины хугацаа уртсана

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг HELLP синдром     HELLP синдром богино хугацаанд бусад эрхтнийг гэмтээнэ Эхэсийн гэмтэл болон ургийн гипоксийн улмаас ураг эрсдэл өндөр Эмчилгээнд  Яаралтай хүүхэд төрүүлэх  Эхийн эмгэгийн зогсоох  Ургийн эндэгдлээс сэргийлэх  Дэмжих эмчилгээ Тавилан   Ургийн эндэгдэл 3-23% Эхийн эндэгдэл 0-3.5%

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний цочмог элэг өөхжилт  1000 жирэмслэлтэнд 1 тохиолдоно.

 16 70% д элэгний эмгэг хүндэрч жирэмслэлтийн үед эхийн болон ургийн эндэгдэлд хүргэдэг.

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний цочмог элэг өөхжилт Патофизиологи

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний цочмог элэг өөхжилт      Ихэвчлэн жирэмсний 3 дахь хагаст илрэх ба төрсний дараа хурдан засардаг. Төрсний дараах 1-2 хоногийн дараа илэрч болно. Хүнд хэлбэрийн үед цочмог элэгний дутагдлыг үүсгэж болно. Эхийн эндэгдэл 5-26% Ургийн эндэгдэл 9-32%

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний цочмог элэг өөхжилт

Жирэмслэлтийн шалтгаант элэгний эмгэг Жирэмсний цочмог элэг өөхжилт Эмчилгээ  Яаралтай төрөлт эхийн болон ургийн эрсдлийг багасгана.

Анхаарал тавьсанд баярлалаа