Transcript Zobacz ciekawą prezentację

Dzieje książki…
Narodziny pisma
Kilka tysięcy lat przed naszą
erą....narodziło się pismo
obrazkowe (rysunki naskalne,
tzw. piktogramy).
Pismo klinowe
Na glinianych tabliczkach znaki
pisarskie stawiano w postaci
klinów.
Książka w starożytności
Ok.3000 p.n.e. w Egipcie
powstało pismo hieroglificzne
(święte pismo) powstałe na
zasadzie pisma obrazowego.
Papirus
Z czasem nauczono się też
rysować i malować znaki
pisarskie na miękkim materiale
– papirusie. Łodyga tej rośliny
po grecku zwie się ,,byblos”
(książka).
Książka w średniowieczu
Papirus został zastąpiony przez
pergamin (wykonany z
garbowanej skóry owczej,
koźlej lub cielęcej). Na
pergaminie pisano trzciną, a
później (od V wieku) piórami
gęsimi.
Skryba
to osoba zajmująca się
zawodowo odręcznym
przepisywaniem ksiąg lub
dokumentów. Tutaj egipski
skryba ze zwojem papirusu
oraz europejski skryba przy
pracy w scriptorium.
Papier
Znacznie wcześniej papirus (używany do XI w.), a następnie dopiero
pergamin na przełomie XV-XVIw., został wyparty przez papier, który okazał się
tańszy i praktyczniejszy w użyciu. Pochodzi on z Chin, a początkami sięga II
w.p.n.e. Z Chin papier przedostał się do Turkiestanu, skąd Arabowie przenieśli go
do Egiptu i w XIII w. dalej do Hiszpanii i Francji, otwierając mu wreszcie całą
Europę. Papier ten wyrabiano z miazgi sporządzonej ze szmat i odpadków
włókienniczych, które się rozdrabnia, maceruje i bieli w ługu wapiennym, a
następnie rozciera w specjalnych młynach papierniczych.
Kodeks
Ok. 400 n.e. nowe materiały piśmienne pergamin i papier – zostały zastąpione
przez nową formę książki - kodeks.
Pierwowzorem kodeksu były wiązki
tabliczek drewnianych zwanych przez
Rzymian - caudex (kloc drzewny),
łączonych zazwyczaj po dwie, trzy w
tzw. dyptychy, tryptychy itd.
Zdobnictwo książek
Inicjał - (tutaj) pierwsza litera tekstu lub jego
partii (np. rozdziału), wyróżniająca się
wielkością, barwą, często ozdobiona.
Stosowany od V w., w rękopisach i
inkunabułach wykonywany był ręcznie,
od ok. 1470 odbijany razem z kolumną
druku.
Iluminacja - ręcznie wykonana
malowana lub rysunkowa ilustracja w
rękopisach. Luminacje malowano
farbami kryjącymi (woskowymi lub
temperą) albo wodnymi, rysowano
piórem, srebrnym sztyftem lub
cienkim pędzelkiem.
Początki druku
W XI w. w Chinach wynaleziono
ruchomą czcionkę, którą
wykonywano
początkowo z gliny, a
później z brązu.
Jan Gutenberg
Wynalezienie druku przypisuje się Janowi
Gutenbergowi (Gensfleisch) z Moguncji, przyjmując
jako datę tego wydarzenia rok 1440. Istotę wynalazku
tego stanowił przyrząd metalowy, który umożliwiał
odlewanie czcionek szybciej i w większej ilości niż to
było dotychczas osiągalne przy stosowaniu form
odlewniczych z piasku
Pierwsze druki
fragment księgi Sybilli,
starodruk z 1950r.
Książka z 1866 r.
Prasa drukarska
• 1810 - prasa drukarska o napędzie
parowym
• Merkuriusz Polski
(najstarsza, polska gazeta, wydana po raz
pierwszy w Krakowie w 1661r.)
Dalszy rozwój druku – kalendarium
1719 - druk kolorowy,
1845 - prasa rotacyjna,
1886 - wynalezienie linotypu
1887 - wynalezienie monotypu
1939 - maszyna do fotoskładu
1964 - pierwszy edytor tekstu
1965 - skład komputerowy
po 1980 - upowszechnienie się DTP
Współczesna prasa drukarska
Książka elektroniczna (e-book)
Treść książki zapisywana jest w formie
elektronicznej i przeznaczona do odczytania
za pomocą odpowiedniego oprogramowania
zainstalowanego w urządzeniu
komputerowym (np. komputer osobisty,
czytnik książek elektronicznych, telefon
komórkowy czy palmtop).