Transcript GIM_Przytul_mnie
Przytul mnie
Reż. K. Munk Dania 2010
kadr z filmu Przytul mnie
film o mocy upokorzenia
•
debiut pełnometrażowy duńskiego reżysera Kaspara Munka
•
film oparty na faktach: w 2006 roku w Gadńsku czternastolatka popełniła samobójstwo po tym, jak upokorzono ją na oczach całej klasy
•
dlaczego głupi żart może spowodować tragiczne konsekwencje?
kadr z filmu Przytul mnie
nastolatki rozwój emocjonalny
zwiększona wrażliwość, czasem nawet przewrażliwienie
•
pytania: „kim jestem? kim będę?”, szukanie własnego miejsca w świecie wywołujące często uczucie zagubienia, niepewność
•
manifestacja niezależności: kontestowanie opinii rodziców, sprzeciw jako symboliczne odcięcie pępowiny
•
niedojrzałość skutkująca brakiem przemyślenia konsekwencji podejmowanych działań
•
silna potrzeba bycia akceptowanym w grupie rówieśniczej, przynależności do grupy
kadr z filmu Przytul mnie
w grupie rówieśniczej
szczególny egocentryzm: koncentracja na własnych przeżyciach, emocjach, własnym „ja”, chronieniu samego siebie
•
pytania „jaka/jaki jestem?”, „jak postrzegają mnie inni?” powodujące przywiązywanie szczególnej wagi do opinii rówieśników
•
autorytet rówieśników większy niż rodziców
•
ochrona własnej pozycji w grupie za wszelką cenę: gdy grozi upokorzenie, można upokorzyć innych, by oddalić od siebie niebezpieczeństwo
•
postawa Mikkela, bohatera filmu: delikatny, o subtelnym wyglądzie - wciaż musi udowadniać, że pasuje do reszty, łatwo go sprowokować
kadr z filmu Przytul mnie
psychologia grupy
•
presja grupy jednostce trudno zachować się niezgodnie z oczekiwaniami patrzącej zbiorowości; wymaga to odwagi, nonkonformizmu;
•
członkowi grupy zależy na tym, by być dobrze ocenianym przez pozostałych, bo od tego zależy jego pozycja w grupowej hierarchii
•
kozioł ofiarny: zwykle najsłabsza osoba w grupie, na którą przelewane są złe emocje, frustracje innych (problemy osobiste Louise a jej niechęć do Sary)
•
ochrona własnej pozycji w grupie za wszelką cenę: gdy grozi upokorzenie i upadek w grupowej hierarchii, często ze strachu upokarza się innych, by oddalić od siebie niebezpieczeństwo (sytuacja Mikkela)
kadr z filmu Przytul mnie
psychologia grupy cd.
•
spirala emocji: w grupie emocje uczestników wydarzenia podsycają się wzajemnie, łatwiej osiągając niebezpieczny pułap - sytuacja łatwiej wymyka się spod kontroli
•
rozmycie odpowiedzialności: za czyny, ale i za ich zaniechanie (milczące koleżanki Sary) - w grupie łatwiej rozgrzeszyć własną bierność, bo „inni też nic nie zrobili ”
•
dlaczego jednostka boi się niełaski grupy? (strach przed odrzuceniem, samotnością, okrucieństwem zbiorowości, przed upokorzeniem)
godność i upokorzenie
•
upokorzenie jako odebranie człowiekowi godności
godność
Człowiek nie może być nigdy środkiem do jakiegoś celu, lecz zawsze musi być celem samym
w sobie - Immanuel Kant
•
poczucie własnej wartości i wyjątkowości; prawo do szacunku ze strony innych
•
stwierdzenie przyrodzonej godności człowieka leży u podstaw wszelkich praw
•
odebranie człowiekowi godności to pozostawienie go bezbronnym, przepełnionym wstydem (który może popychać do agresji, także przeciw sobie samemu)
kto upokarza?
•
zwykle ci, co się boją upokorzenia - słabi, niepewni, niedowartościowani - by wzmocnić swoją pozycję, pokazać, że nie są najsłabsi
kadr z filmu Przytul mnie
nowe media a skala upokorzenia
•
media społecznościowe internet i wielofunkcyjny telefon komórkowy a aktywność członków społeczności (możliwość tworzenia własnych treści, rejestrowania i udostępniania ich nieograniczonej grupie ludzi)
•
media mające łączyć - w nieodpowiedzialnych rękach dzielą
•
świadectwo upokorzenia, które do nich trafi, jest trwałe i rozprzestrzenia się bez końca, wzmagając w ofierze lęk oraz poczucie osaczenia
kadr z filmu Przytul mnie
jak nie dać się złamać?
•
rola rodziny, wychowawców - dać silne podstawy poczuciu godności, własnej wartości
•
pielęgnowanie pewności siebie, przekonania, że ma się powody do dumy z siebie i prawo do szacunku innych
•
wierne grono przyjaciół - szacunek jest podstawą przyjaźni
•
gdy jestem upokarzana/upokarzany: nie zamykam się w sobie, lecz szukam wsparcia (rodzina, przyjaciele, wychowawcy, pedagog, psycholog szkolny, organizacje - np. Stowarzyszenie Bliżej Dziecka)
kadr z filmu Przytul mnie
świadek przemocy
•
przemoc to nie tylko bicie upokarzanie, agresja słowna to także przemoc
•
bierność świadka przemocy jako najgorszy błąd (powiększa rozpacz i osamotnienie ofiary)
•
empatia – ważna cecha człowieczeństwa; nie pozwala na obojętność!
•
konieczna jest natychmiastowa reakcja, przerwanie przemocy; można udać się po pomoc, ale musi ona nadejść szybko - działania podjęte po zdarzeniu mogą nie wystarczyć, by pomóc ofierze (przykład Sary)
kadr z filmu Przytul mnie
poetyka filmu
•
prosta, klarowna kompozycja zachowująca chronologię wydarzeń
•
przeplatające się ze sobą, symetrycznie prowadzone wątki czworga bohaterów
•
obraz zamiast słów - milcząca ekspozycja bohaterów w rodzinach
•
długie, statyczne ujęcia - rola milczenia (koncentracja uwagi na świecie wewnętrznym postaci, podkreślenie ich samotności)
rola zbliżenia Zbliżenie to huragan szeptu - L. Delluc
kadr z filmu Przytul mnie
kadr z filmu Przytul mnie
samotność Sary
•
kompozycja kadrów podkreśla samotność i smutek bohaterki fotografowana jest w pustych, zimnych, ciemnych przestrzeniach
•
dominacja chłodnych barw: szare, wilgotne tło przełamane błękitem czy bladą zielenią
brutalność przemocy
•
dynamiczny montaż w scenie ataku na Sarę, skontrastowany z realizacją reszty filmu, podkreślający chaos zdarzenia oraz brutalność napastnika i strach ofiary, wynaturzenie tego aktu
•
dodatkowe wyizolowanie i podkreślenie aktu przemocy poprzez kilkukrotne przywoływanie zdjęć z filmu nagranego telefonem przez Louise kadr z filmu Przytul mnie - zapis z telefonu