Transcript Innowacyjność przemysłu włókienniczego

Innowacyjność przemysłu
włókienniczego
dr Bogdan Mazurek
Wydział Organizacji i Zarządzania
Przemysł włókienniczy mimo jego „przekreślenie a wręcz
skazanie na upadek” w planach rozwojowych kolejnych
rządów, w dalszym ciągi istnieje.
Pozycja przemysłu włókienniczego w krajowej
gospodarce
Według specjalistów z PKPP Lewiatan rynek polski w okresie
2005-2007 rozwijał się w tempie 10% rocznie, a firmy odzieżowe z
powodzeniem rozwijały swoje marki i sieci sprzedaży. W Polsce
kupowali już nawet odbiorcy z Azji. Według International Service Check
polski rynek odzieżowy należy do najatrakcyjniejszych w Europie
Środkowo-Wschodniej. Jego wartość eksperci szacowali w omawianym
okresie na ok. 15 mld PLN, a tempo rozwoju na 8-10% rocznie.
Przewidywania te potwierdzał raport firmy PMR. Według niego wartość
sprzedaży odzieży i obuwia zwiększyła się w 2006 roku o 10%
osiągając łączny poziom 28 mld PLN.
Rynek odzieżowy w Polsce jest wart około 7 mld zł zgodnie z
danymi przedstawionymi w raportach Związku Przedsiębiorców
Przemysłu Mody (ZPPM) Lewiatan (maj 2010). Z kolei z danych
Polskiej Izby Odzieżowo-Tekstylnej wynika, że produkcja sprzedana
przemysłu tekstylnego w 2009 roku, realizowana głównie przez MSP,
wyniosła 6,5 mld zł, a odzieżowego 6,8 mld zł - przy zatrudnieniu
odpowiednio 43 tys. i 101 tys. pracowników. Według PIOT w grupie
przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób jest prawie tysiąc firm
tekstylnych oraz ponad 2,7 tys. odzieżowych.
Poziom innowacyjności przemysłu
włókienniczego w krajowej gospodarce
Przyjmując za reprezentatywne dla gospodarki regionu
łódzkiego, wyniki wdrażania SPO WKP dotyczące poziomu
innowacyjności branż istotnych dla jego rozwoju, należy
uznać, iż przemysłem o największym potencjale
innowacyjnym i zdolności do absorpcji innowacji jest
przemysł włókienniczy (rys. 1 i 2). Uwzględniając fakt, że
jest on ściśle powiązany z branżą odzieży i wyrobów
futrzarskich to łącznie udział przemysłu tekstylnego
(łącznie dział 17 i 18) regionu w absorpcji innowacji stanowi
17,88% potencjału proinnowacyjnego województwa
łódzkiego.
Liczba składanych wniosków do SPO WKP działanie
2.3 – podział na branże wg liczby składanych
wniosków (najliczniej reprezentowane)
200
178
180
165
160
140
120
120
99
100
87
73
71
80
63
60
40
20
0
cja
uk
d
o
pr
re
a
cz
ar
d
o
sp
ała
st
o
z
po
ów
oj
p
a
in
sp
na
cz
ołe
ch
ny
z
c
ztu
fu
s
w
ia
ó
w
f
y
b
a
rz
ro
gr
yw
ia
oli
wy
o
wo
oż
t
w
p
i
g
p
s
y
ro
iz
a;
ść
w
zd
ież
ch
i cz
łó
z
lno
a
y
n
u
d
a
n
ł
o
ow
ro
aw
ia
tyk
ch
cj a
ar
yd
Dz
um
k
O
w
a
g
cj
du
ść
ów
ro
uk
b
no
P
d
l
o
o
r
ła
Pr
ia
wy
a
Dz
j
c
uk
od
r
P
i
h
yc
cz
oc
m
o
ip
H
Źródło: opracowanie własne – Iwona Szumska ŁARR S.A.
ic
sk
ar
z
tr
wy
to
r
hu
el
d
an
i
h
wo
ic t
n
w
do
Bu
,z
wy
o
is
m
ko
w
ni
ze
c
ą
ył
wo
...
i ct
ch
n
o
n
ki e
am
łó
is
W
m
da
az
j
po
lu
d
n
ha
em
179
Wyniki działania 2.3 SPO WKP –liczba podpisanych
umów w układzie branżowym
pozostałe (21 ekd/pkd);
62; 22%
Włókiennictwo; 48; 16%
Produkcja pojazdów
samochodowych,
przyczep i naczep; 10;
3%
Produkcja wyrobów
gumowych i z tworzyw
sztucznych; 36; 12%
Produkcja maszyn i
urządzeń, gdzie indziej
niesklasyfikowana; 16;
5%
Handel hurtowy i
komisowy, z
wyłączeniem handlu
pojazdami
samochodowymi,
motocyklami; 23; 8%
Produkcja mebli;
działalność produkcyjna,
gdzie indziej
niesklasyfikowana; 17;
6%
Budownictwo ; 18; 6%
Produkcja metalowych
wyrobów gotowych, z
wyłączeniem maszyn i
urządzeń; 19; 7%
Działalność wydawnicza;
poligrafia i reprodukcja
zapisanych nośników
informacji; 21; 7%
Źródło: opracowanie własne – Iwona Szumska ŁARR S.A.
Produkcja odzieży i
wyrobów futrzarskich; 22;
8%
Innowacyjność przemysłu włókienniczego w krajowej
gospodarce c.d
Wiodąca pozycję przemysłu włókienniczego w
gospodarce kraju potwierdza rejestr wyników badań
przeprowadzonych w krajowych jednostkach sfery B+R,
opisanych w bazie SYNABA II podzbiór SYNABA II z bazy
SYNABA, zawierający aktualizowany na bieżąco opis
ponad 50 000 projektów, zarówno ukończonych jak i w
toku, realizowanych w okresie od roku 1999 do chwili
obecnej,
Wynika z niej, iż najwięcej prac badawczych jest
prowadzonych w zakresie budownictwa i przemysłu
materiałów budowlanych (1675 projektów
zarejestrowanych w bazie), przemysłu spożywczego (754
projekty), przemysłu włókienniczego i odzieżowego (186
projektów), przemysłu ceramicznego
(179 projektów), logistyki (125 projektów) i biotechnologii
(70 projektów).
Ogólna charakterystyka działań innowacyjnych firm
Podejmowanie działań procesowych mających na celu uzyskanie
zdolności do indywidualizacji zamówień rozszerzonych o szeroki wachlarz
właściwości wytwarzanych materiałów włókienniczych.
Jest to bardzo ważny czynnik konkurencyjności firm włókienniczych na
rynku globalnym. Firma, która ze względów organizacyjnych i technicznotechnologicznych jest w stanie zrealizować w krótkim czasie zamówienia
odbiorcy sprowadzające się do wykonania kilkunastu asortymentów o
multiplikowanych właściwościach w ilościach mieszczących się w przedziale
20-100 kilogramów będzie w stanie w dobie globalnego kryzysu, zdobyć
wiodącą pozycję na globalnym rynku.
Przykładem takiego działania jest innowacyjna technologia wytwarzania
tekstylnych, żakardowych wszywek pasmanteryjnych, realizowana za
pośrednictwem nowej generacji krosien pasmanteryjnych, których
wzornictwo oraz praca nicielnic i układu wprowadzania wątku jest sterowana
najnowszym programem komputerowym wykorzystującym do przesyłu
danych super nowoczesne złącza. Jej rezultatem jest możliwość tworzenia
nieskończonej ilości wzorów graficznych, wszywek o nowej jakości wzoru HD
oraz wyposażonych w w chip RFID. Nowa technologia oraz produkt, jaki
powstaje poprzez jego zastosowanie, stanowią innowację na skalę światową
zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym.
Kierunki rozwoju przemysłu
Pozycja tego przemysłu w strukturze krajowej gospodarki
jest wynikiem stałego wdrażania do procesów
produkcyjnych:
 nowych wyrobów,
 nowych technologii projektowania wyrobów
odzieżowych,
 inteligentnych tekstyliów,
 nowych materiałów włókienniczych i technologii
wytwarzania.
Wytwarzane wyroby mają poprawić komfort życia
człowieka
Dane CBOS wskazują, że Polacy przy wyborze ubrań w
pierwszej kolejności kierują się wygodą (ponad 80%
odpowiedzi), następnie atrakcyjną ceną (ok. 55%), a
następnie zwracają uwagę na elegancję (poniżej 30%),
modę (powyżej 20%), wysoką jakość (mniej niż 20%).
Zakup nietypowej lub markowej odzieży deklaruje mniej niż
10% odpowiedzi (wyniki nie sumują się do 100%, gdyż
badani mogli podać kilka odpowiedzi).
Przykłady działań związanych z poprawą komfortu
życia człowieka
Przykładem tego typu działań jest grupa wyrobów
temoaktywnych o podwyższonym stopniu wentylacji, która
zapewnia jej użytkownikom przepływ powietrza w
miejscach zwiększonej emisji potu o maksymalnej
oddychalności i zwiększonej elastyczności stwarzając
człowiekowi prowadzącemu aktywne życie poczucie
świeżości i wygody.
Przykłady działań związanych z poprawą komfortu
życia człowieka c.d
W dążeniu do poprawy komfortu człowieka jedna z firm
dziewiarskich podjęła się opracowania i wdrożenia interdyscyplinarnego
projektu mającego na celu poprawę mikroklimatu w przestrzeni między
powierzchnią ciała człowieka a okryciem, szczególnie w przestrzeni pod
pościelą.
Celem wynalazku jest umożliwienie sterowania mikroklimatem na
powierzchni ciała człowieka i usuwanie potu oraz nadmiaru dwutlenku
węgla z przestrzeni pomiędzy okryciem a powierzchnią ciała ludzkiego.
Natomiast zadaniem technicznym postawionym do wykonania było
opracowanie urządzenia do realizacji celu.
Czynnik termodynamiczny taki jak pary wydzielanego przez
człowieka potu i dwutlenku węgla są częściowo wchłaniane przez
pościel, a ich nadmiar migruje przez prześcieradło i materac oraz kołdrę
do otoczenia. Pościel przesycona parami potu i dwutlenkiem węgla
szybko traci swoje początkowe właściwości izolacyjne. Rozwiązanie
problemu polega na odwróceniu kierunku migracji czynnika
termodynamicznego przez pościel w kierunku do człowieka. Zadanie
zostało zrealizowane poprzez wykorzystanie zjawiska temperatury
punktu rosy.
Kierunki rozwoju branży odzieżowej
Coraz częściej krajowe małe i średnie firmy odzieżowe wyposażone są
w:
 zinformatyzowane systemy projektowania odzieży,
zautomatyzowane systemy lagowania materiału i wykrawania
półproduktu, pracujące w oparciu o oprogramowania typu CAD, w
którym projektant lub technolog zapisuje konstrukcję wyrobu,
przetworzoną przestrzennie na powierzchni materiału według
programu minimalizującego tzw. jego rozkładkę, w oparciu o którą
pracuje zautomatyzowany system rozkroju materiału, sterujący
pracą pionowych wykrawaczy wycinających wykroje z
warstwowanego materiału z dokładnością nieosiągalną dla
najbardziej doświadczonych pracowników,
 trójwymiarowe systemy wizualizacji opracowanych projektów,
 specjalistyczne maszyny do naszywania kieszeni, wszywania
rękawów, klejenia elementów wielko powierzchniowych.
Proces projektowania ubioru procesowo został wzbogacony o
zinformatyzowany system pomiarów antropometrycznych.
Tematyka prac badawczych
Prace badawcze podejmowane w przemyśle
włókienniczym coraz częściej dotyczą tematyki
wytwarzania:
 przędz z materiałów odpadowych,
 inteligentnych tekstyliów,
 tekstyliów wielowarstwowych i o strukturze
przestrzennej,
 tkanin kształtowych do zastosowań w kompozytach
konstrukcyjnych,
 materiałów włókienniczych wykonanych z
modyfikowanych poliamidów i poliestrów.
 biomateriałów włókienniczych.
Przykłady nowych technologii
1.
Technologia wytwarzania pasów tapicerskich dzianych o
ograniczonej spruwalności z teksturowanych przędz
poliestrowych BCF wytwarzanych z polimerów poliestrowych
wtórnych, w tym recyklingu poliestru poliestru włóknotwórczego i
poliestru amorficznego.
Układ maszyny do produkcji przędzy BCF
bez suszarki i krystalizatora
2.
3.
Produkcja szczotek do użytku domowego oraz artykułów gospodarstwa
domowego z włókien wytwarzanych z recyklingu butelek typu PET. W
Polsce największym producentem włókien BCF ze 100% recyklingu
butelek PET jest firma „Pasterski” czołowy producent i dystrybutor
szczotek do użytku domowego oraz artykułów gospodarstwa
domowego z tworzyw sztucznych.
Technologia wytwarzania regranulatu poliestrowego z odpadów
włókienniczych. Produkt końcowy (granulat) jest wysokiej jakości
jednorodnie stopiony podwójnie odpowietrzony i przefiltrowany. Z
badań prób technologicznych regranulatu przeprowadzonych przez
Laboratorium Zakładów Azotowych w Tarnowie wynika, że posiada on
bardzo wysokie parametry lepkości, płynności, wilgotności, temperatury
przejścia w stan płynny, progu temperatury degradacji oraz struktury
surowcowej.
4. Technologia sczepienia przędzy nylonowej z innymi
surowcami, w celu uzyskania unikalnych kompozycji
surowcowych, o odmiennych właściwościach i
kolorystyce.
Przędze zczepiane moją zdecydowaną przewagę nad
przędzami pojedynczymi z uwagi na fakt, iż:
 mają większą wytrzymałość m.in. na rozerwanie, tarcie,
 posiadają ulepszona sprężystość, jak i mniejsza
nierównomierność i częstość,
 tkaniny wytworzone z przędzy zczepianej mają większą
gęstość oraz są bardziej równomierne,
 dają wyrobom lepszy chwyt i stabilność,
 pozwalają na uzyskanie lepszego efektu wizualnego,
 powodują uzyskanie trwalszego materiału,
 dają możliwość szczepienia różnych kombinacji przędz
pojedynczych
5. Technologia barwienia przędz wytwarzanych z włókien
6.
bambusa.
Opracowanie i wdrożenie technologii łączenia dwu i
wielowarstwowego dzianin, dzianin i tkanin metodą
hot melt, w celu wytwarzania nowej generacji
materiałów włókienniczych o zmultiplikowanych
właściwościach oraz nowym wzornictwie.
Istotą projektu jest:


Uzyskanie nowej grupy materiałów włókienniczych konfekcyjnych i
technicznych przeznaczonych na odzież sportową, bieliznę, odzież
roboczą, obicia tapicerskie, podsufitki samochodowe, wkładki
obuwnicze, materiały do robót ziemnych w wyniku ich
wielowarstwowego łączenia (co nie było możliwe w przypadku
technologii płomieniowego laminowania).
Uzyskanie materiałów włókienniczych łączących właściwości
poszczególnych warstw dzianin wytwarzanych z przędz z bambusa
lub modyfikowanych poliestrów typu Thermolite, Thermocool,
Coolmax poddawanych napawaniu, apreturowaniu emulsją
polietylenową z dodatkiem naturalnych wosków pszczelich,
kombinacją kwasów tłuszczowych, specjalnych silikonów i
ekstraktów z aloesu, w celu nadania im nowych właściwości takich
jak wyjątkową miękkość i chwyt, hiperalergiczność, odporność na
przetarcie i przerwanie, komfort termiczny, bardzo krótki czas
schnięcia oraz zdolność do absorpcji wilgoci, odporność na
promienie UV, właściwości antybakteryjne.
Uzyskanie materiałów włókienniczych łączących właściwości
poszczególnych warstw dzianin wytwarzanych z poliestrów typu Thermolite,
Thermocool, Coolmax poddanych obróbce chemicznej, termicznej i
fizykomechanicznej wykorzystującej innowacyjne technologie i techniki
barwienia i stabilizacji oraz apreturowaniu lub napawaniu środkami
uszlachetniającymi, nadającymi im właściwości antyreumatyczne,
bakteriobójcze, antystatyczne, do osłabienia stanów zapalnych,
pielęgnujące skórę, do wiązania wilgoci, wspomagające leczenie zranień.
 Wdrożenie nowej technologii „nadawania” dzianinie wielofunkcyjnych
właściwości leczniczych wykorzystywanych przy schorzeniach
reumatycznych w metodach terapeutycznych, .antybakteryjnych,
antyseptycznych, wspomagających leczenie zranień itp:,
 Stworzenie procesowo-organizacyjnych warunków do uzyskania zdolności
indywidualizacji zamówień odbiorców na materiały włókiennicze ze względu
na ich właściwości – oferty nie mającej miejsca w krajowym przemyśle
włókienniczym i rzadko spotykanej na rynku europejskim. Unikalność tej
oferty wynika z ograniczeń procesowych; aby firma mogła realizować
zróżnicowane zamówienia na właściwości wytwarzanych materiałów
włókienniczych musi uzyskać zdolności procesowe do barwienia i
uszlachetniającego wykończenia różnych przędz, obróbki chemicznej,
termicznej i fizykomechanicznej dzianin wytwarzanych z poliestrów typu
Thermolite, Thermocool, Coolmax oraz posiadać technologię napawania,
apreturowania przędz i dzianin emulsją polietylenową z dodatkiem
naturalnych wosków pszczelich, kombinacją kwasów tłuszczowych,
specjalnych silikonów i ekstraktów z aloesu.

7. Technologia wytwarzania tkanin technicznych
przeznaczonych na parasole reklamowe ich
nadruku oraz powlekania
8. Biomateriały


W łódzkiej spółce TRIOCOMED powstały protezy naczyniowe, kości
czaszki, wiązadeł, ścięgien, przełyku, implant stabilizujący odcinek
lędźwiowy kręgosłupa. Produkty firmy były wynikiem 60 wynalazków
i patentów. Około 100 tys. pacjentom wszczepiono biomateriały
wytworzone w spółce TRICOMED.
Jak bardzo są to złożone produkty pokazuje proteza naczyń
krwionośnych. Jakość protezy, która waży około 7 gram zależy od
wielkości oczka, jej powierzchni, prześwitu oczek, grubości przędzy i
jej przepuszczalności, zawartości ładunków elektrostatycznych na
jej powierzchni, splotu dzianiny, jej chemicznej czystości a także
opakowania. Pierwszą polską protezę naczyniową wszczepiono
06.06. 1961 roku w Gdańsku. Drugi pacjent po wszczepieniu tętnicy
podobojczykowej żyje z nią już 43 lata.
Zinformatyzowane systemy odzysku ciepła z procesów
technologicznych
Odrębnym obszarem działań innowacyjnych firm
wykończalniczych, ale szczególnie ważnym dla
utrzymania konkurencyjności przemysłu
włókienniczego, są prace związane z odzyskiem ciepła z
procesów technologicznych. Zagadnienie to jest
szczególnie złożone ze względu na sezonowość
sprzedaży a tym samym zmienność poziomu
wykorzystania ich zdolności produkcyjnych.
Projektowane systemy muszą być dostosowane do
zmiennego obciążenia, co związane jest z budową
autorskich informatycznych programów zarządzania
ściekami.
Obszary działań innowacyjnych
firm włókienniczych
Produkty włókiennicze odzwierciedlają w
sobie poprzez proces produkcyjny
interdyscyplinarną wiedzę z takich
dziedzin jak: chemia, mechanika,
mechatronika, informatyka, włókiennictwo,
wzornictwo przemysłowe, ciepłownictwo,
energetyka. Innowacyjność działań
krajowego przemysłu nie omija żadnego z
tych dziedzin.