Transcript Expertisecentrum Gehoor en Arbeid

Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
1
Gehoor en arbeid
Dr. B. Sorgdrager, bedrijfsarts polikliniek mens en arbeid
Een bijdrage voor NVAB kring Zuidwest 22 maart 2011 in
samenwerking met Schoonenberg Hoorcomfort
Het Expertisecentrum is een samenwerkingsverband tussen AMC, VUmc en LUMC
met het Coronel Instituut en het NCvB
Expertisecentrum Gehoor en Arbeid
• Een samenwerkingsverband tussen
NCvB (Coronel Instituut), AC’s van
AMC, VUmc en LUMC
• Taken
– Ontwikkeling, onderzoek
– Deskundigheidsbevordering
– Zorg (polikliniek mens en arbeid)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
3
De ontwikkelde instrumenten
• Vragenlijst
– Inventarisatie beroep
– Communicatieprofiel
– VBBA
• Functietests
–
–
–
–
–
Toon en spraakaudiogram (KNO diagnostiek)
Luidheidperceptie
Herken
Spraak-in-ruis
Richtinghoren
• Speech Transmission index
– Kwaliteit van geluidsoverdracht / signaal ruis verhouding
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
4
Uitvoering
• Functietests afhankelijk van
vraagstelling en vragenlijst:
– Lawaaibelasting (luidheidperceptie)
– Communicatieve beroepen (spraak-in-ruis en
richtinghoren)
– Veiligheidsfuncties (luidheid, herken, spraak-in-ruis en
richtinghoren)
• Rol arbeidsgeneeskundig consulent
– Spreekuur op indicatie
– Contact verwijzer
– Patientenbespreking
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
5
Bedrijfsarts en
lawaaiige werkplek
• Weinig op de werkvloer
• Anderen lossen het op
• Beroepsziektenmeldingen vrijwel uitsluitend
uit de bouwnijverheid
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
6
Bedrijfsarts en
slechthorende werkende
• Hebben zelden contact
• Zijn vaak onbekend met audiologische centra
en de mogelijkheden van hulpmiddelen van
audicien
• Onderschatten de betekenis van akoestische
eigenschappen van werkplekken
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
7
Enkele cijfers
• Bijna 1 miljoen werkenden staan bloot aan
schadelijk geluid, van wie 300.000 geen
bescherming draagt (SZW)
• Jaarlijks ongeveer 20.000 jongeren met
lawaaischade (VWS)
• 200.000 werkenden hebben ‘grote moeite’
met horen (TNO 2002)
• Beroepsgebonden blootstelling aan lawaai is
voor 15-20% verantwoordelijk voor
slechthorendheid (RIVM 2005)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
8
Bedrijfsarts en preventie
• Participeren in multidisciplinaire
aanpak
• Adviseren over gehoorbescherming
• Rapportage audiometrie
Multidisciplinaire richtlijn (NVAB 2006)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
9
Bedrijfsarts en oorproblemen
•
•
•
•
•
•
•
Otitis externa
Otitis media
Geleidingsgehoorverlies
Perceptief gehoorverlies
Tinnitus
Hyperacusis
Duizeligheid
Bron: helpdesk NCvB
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
10
Bedrijfsarts en slechthorendheid
• Per 1000 werkenden 30
slechthorenden
• Functioneringsproblemen afhankelijk
van:
– Functie-eisen
– Akoestische eigenschappen werkruimte
– Niveau van technische revalidatie
– Coping-strategie
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
11
ICF (International classification of
functioning)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
12
Praktijk slechthorenden
• Hebben een grotere signaal/spraak in
ruis verhouding nodig
• Differentiëren lastiger gewenst geluid
van ongewenst geluid
• Hebben vaker klachten van depressie
en oververmoeidheid
TBV 2006: p 275 ev
Specialisten
• KNO arts (medische diagnostiek en
behandeling)
• Audioloog (functionele diagnostiek en
revalidatie)
• Audicien (technisch adviseur en
leverancier hulpmiddelen)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
14
Slechthorende loopt
verschillende zorgroutes
• Regulier:
– Via huisarts naar KNO-arts naar
audicien
– Via huisarts naar KNO-arts naar
Audiologisch Centrum
– Via bedrijfsarts naar Audiologisch
Centrum
• Buitenregulier
– Via bedrijfsarts naar Expertisecentrum
AMC/VUmc (Polikliniek MensenArbeid)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
15
Wat doen wij?
• Multidisciplinair werken voor multifactoriële
problemen
– Technische revalidatie
– Psychosociale ondersteuning
– Adviseren kwaliteit van de arbeid
• Onderzoek en ontwikkeling
–
–
–
–
Testbatterij voor functioneel onderzoek
Hoortoestellen op maat
Evaluatie keuringen functiegeschiktheid
Richtlijnen voor bedrijfsgezondheidszorg
16
Vergoeding hulpmiddelen
• Technische hulpmiddelen kunnen
worden vergoed door UWV (verklaring
nodig)
• Werkplekaanpassingen is
werkgeversverantwoordelijkheid
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
17
Zijn er specifieke vragen?
•
•
•
•
Er zijn 200.000 slechthorenden
Slechthorendheid neemt toe met de leeftijd
1 miljoen werkenden in schadelijk geluid
Risico beroepen (auditieve functie-eisen)
– Communicatie eisen
– Veiligheid eisen
– Concentratie eisen
Risicogroepen
• Werkers in lawaai
– Preventief medisch onderzoek
• Toonaudiogram
• Auditieve eisen in combinatie met
achtergrondrumoer
– Preventief medisch onderzoek
• Hoortest
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
19
Lawaaischade
Wie hebben hinder?
• Normaalhorenden
– ‘Gevoeligen’
• Slechthorenden
– Hyperacusis
– Tinnitus
– Scoren hoog op herstelbehoefteschaal
Audiometrie
22
Probleemanalyse slechthorende
• Stoornis
• Beperking hangt af van persoonlijke
eisen
• Participatie hangt af van functie-eisen
• Beperking en participatie staan onder
invloed van psychosociale factoren en
copingstijl
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
23
Probleemanalyse
• Medisch: oververmoeid, prikkelbaar,
draagt hoortoestel
• Copingstijl: actief
• Werk: conflict met collega’s en
directeur over rumoer vanuit andere
klassen
• Privé: geen knelpunten hoewel sociaal
isolement dreigt
• Wat is advies?
Aanpak
• Audiologische evaluatie (waar?)
– Matig/ernstig gehoorverlies
– S/N -3
– Nieuw hoortoestel met
ruisonderdrukking
– Beperkte mate hyperacusis en lichte
tinnitus
• Uitleg innerlijke onrust en omgaan
met herstelbehoefte (door wie?)
• Werkplekonderzoek (waarom en hoe?)
Werkplekonderzoek
• Akoestische eigenschappen (galm en
ruis van lokaal in relatie tot
spraakverstaanbaarheid
• Rustige klas: 50-60 dB
• Speech Transmission Index
– 0.42 achterin de klas (6/7 m)
– 0.61 voorin (1 meter)
• Interpretatie?
Bevindingen betekenen
• Ongunstige akoestiek
– Slechthorende heeft minstens 0.7 STI
nodig
• Optimale hoorrevalidatie
• Werkplekaanpassing
– Verbeteren akoestiek
– Eventueel ander lokaal
Wie heeft ons nodig?
Ervaringen van de polikliniek (n=120)
•
•
•
•
Machinisten
Docenten
Vergadertijgers
Administratiepersoneel
• Bijzondere beroepen: barkeeper,
verkoopster
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
28
Verwijzingen
• Keuring voor functiegeschiktheid
• Functioneringsproblemen door:
– Vermoeidheid
– Omgevingslawaai
– Verminderd spraakverstaan
– Verminderd herkennen van geluiden
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
29
Verwijzen naar PMA bij complexe
problematiek
•
•
•
•
•
•
Beroep
Taken (inhoud en omvang)
Auditieve eisen
Akoestische omstandigheden
Arbeidsuitval
Herstelbehoefte
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
30
Organisatie PMA
voorziening audiologie
• Basis (conform reguliere zorg)
• Expertise auditief functioneren
• Extra modules
–
–
–
–
technische revalidatie
werkplekonderzoek
psychosociale revalidatie
STI meting
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
31
Vergadertips voor slechthorenden
•
•
•
•
In zicht zitten
Afspraken over communicatie
Korte duidelijke zinnen
Vaak samenvatten (check re-check)
Psychosociale begeleiding
• Maatschappelijk werk audiologisch
centrum
• Specifieke aanpak copingstijl (bijv.
hooridee.nl)
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
33
Verwijzing naar Audiologisch Centrum
www.mensenarbeid.nl
• Aanmelding met probleem- en
vraagstelling (incl. KNO gegevens)
• Offerte (kosten via werkgever)
• Vragenlijst
• Functie-onderzoek
• Evaluatie en multidisciplinaire
bespreking
• Rapportage
Expertisecentrum voor Gehoor en Arbeid 13-4-2015
34
Boodschap
• In uw praktijk zijn slechthorenden bij
functionele problemen
• Aandacht voor hinderlijk geluid
• Expertisecentrum Gehoor en Arbeid
heeft helpdesk
• Audicien levert praktische
ondersteuning
• Polikliniek Mens en Arbeid helpt
problemen systematisch op te lossen
[email protected]
Het Expertisecentrum is een samenwerkingsverband tussen AMC, VUmc en LUMC
met
het Coronel Instituut
en en
het
NCvB13-4-2015
Expertisecentrum
voor Gehoor
Arbeid
36