Transcript Update in Urology - Overactive Bladder

OVERACTIEVE BLAAS
O.A.B.
14 april 2010
Dr. A. Breugelmans
Diensthoofd Urologie
RZ Heilig Hart Leuven
Urineverlies – Talrijke mythes
MYTH: PREVENTION IS IMPOSSIBLE
MYTH: INDWELLING CATHETERS ARE THE BEST
INTERVENTION FOR INTRACTABLE URINARY
INCONTINENCE
MYTH: THERE IS ONLY ONE
TYPE OF URINARY
INCONTINENCE
MYTH: THERE ARE NO EFFECTIVE
TREATMENTS FOR URINARY
INCONTINENCE-IT'S UNAVOIDABLE IN
NURSING HOME RESIDENTS
MYTH: URINARY INCONTINENCE IS
UNMANAGEABLE IN PEOPLE WITH DEMENTIA
MYTH: COMPLETE CONTINENCE IS
THE ONLY INDICATION OF
SUCCESSFUL TREATMENT
MYTH: URINARY INCONTINENCE FALLS UNDER
THE PURVIEW OF PHYSICIANS; NURSES CAN'T
DO MUCH TO HELP
MYTH: URINARY INCONTINENCE IS INEVITABLE WITH AGE
MYTH: OLDER ADULTS DON'T MIND
BEING INCONTINENT AND WEARING
PADS
Urineverlies – Evenveel oorzaken
Urineverlies – Evenveel oorzaken
•
•
•
•
•
D elirium, dementia, deconditionering
I nfection, inflammation
A trophy of the vagina /urethra
P harmaceuticals, psychologic (depression)
E xcessive urine output (Cong.Heart Failure,
diabetes)
• R estricted mobility
• S tool impaction, sacral nerve root pathology
Urineverlies - Vormen
• Inspanning
• Urge
• Mixed
• Overloop
• Continue
• Centraal/Emotioneel (decorumverlies)
Incontinentie / Residu
• + residu : - BOOS
- neurogene hypotonie
(VSD, medicatie, L, hysterie)
• - residu : - UWI
- atrofische vaginitis
- fecale impactie
- O.A.B.
sensorisch
Inspanningsurineverlies
• Zwakke sluiting (anatomisch / functioneel)
• Bekkenbodemspieroefeningen
• Alfa-adrenergica
(+/- anticholinergica)
• TVT ea
Theorie van Enhorning
(druktransmissie)
Integrale Theorie van Ulmsten
Principe van de BH-suspensie
Continente patiënt
Incontinente patiënt
Principe van de BH-suspensie
Situering van de overactieve blaas
Urgentie
Incontinentie
Overactieve blaas
Incontinentie
Urgentie
Frequency
Stress
Incontinentie
•
Gemengde symptomen
Nocturia
Frequentie
Nycturie
8 or more visits to the toilet per 24 hours
•
2 or more visits to toilet during sleeping hours
“symptom syndrome
suggestive of
lower urinary tract
dysfunction”
(Abrams et al. Neurourol Urodyn 21: 167-178, 2002); Milsom I, et al. BJU Int. 2001;87:760-766.
2 TYPES O.A.B.
Normale patiënt
Patienten met urgentie,
frequentie of nycturie:
“DROOG”
Patienten met
urgentie
incontinentie:
“NAT”
“STERK EN LUI ???”
• Elderly:
detrusor hyperactivity with impaired bladder
contractility is common (DHIC)
involuntary detrusor contractions, yet must
strain to empty their bladders either
incompletely or completely.
ETIOLOGIE
O.A.B. - Neurogene Theorie
Blaasvulling : sensorisch
motorisch
Mictiefaze
Blaasdruk
•
•
Normale
Blaas
Eerste
vulling
plasgevoel
Wein AJ, Rovner ES. Int J Fertil. 1999;44:56-66.
plasdrang
Blaas
vulling
Normale Mictie Controle
Para (Voiding)
Ortho (Filling)
Adapted from Opsomer RJ., Lorge F., 1999
Bezenuwing van de lagere urinewegen
Sympathisch
Centraal
zenuwstelsel
Detrusorspier
Parasympathisch
Somatisch
Externe sfincter
Bekkenbodemspier
Abrams P, Wein AJ. The Overactive Bladder—A Widespread and Treatable Condition. 1998.
•
During bladder filling distension results in afferent pelvic discharge;
after synapse in pudendal nucleus efferent pudendal impulses produce contraction of external sphincter
helping to maintain continence. Other efferent sympathetic fibres synapse in post ganglionic
parasympathetic neuron, resulting in inhibition of detrusor contraction.
•
Afferent pelvic nerve discharges ascend in spinal cord, synapse in pontine micturition centre
Descending efferent pathways cause
Inhibition of pudendal firing - relaxation of sphincter
Inhibition of sypathetic firing - opens bladder neck
pelvic parasypathetic firing - detrusor contraction
Neurotransmitters + receptoren
Cholinerge
receptoren
Nicotine
receptoren (N)
Adrenerge
receptoren
Muscarine
receptoren
M1, M2, M3
M4, M5
a- adrenerge
receptoren
b-adrenerge
receptoren
a1,a2,a3,...,an
b1,b2,b3,..,bn
Myogene Theorie
Autonome Theorie
UROTHEEL
TRP-kanalen (Elaut, 2009)
• Transient receptor potential channels
• Ionenkanalen
• Activatie: fysisch (T),
mechanische stress,
Chemisch (pH, osmol.)
ZINTUIGEN VAN DE CEL
PREVALENTIE en BELANG
Prevalentie van O.A.B.
45
EU Study
Milsom I et al. 2001
40
40
30
35
Men
Women
Men
Women
30
Prevalence, %
Prevalence, %
35
US NOBLE Study
Stewart WF et al. 2003
25
20
15
10
25
20
15
10
5
5
0
0
40–44 45–49 50–54 55–59 60–64 65–69 70–74 75+
18-24
25-34
35-44
45-54
55-64
65-74
75+
Age, years
Age, years
1 op twaalf volwassenen lijdt aan de symptomen van overactieve blaas:
dit is meer dan bij osteoporose of de ziekte van Alzheimer
Epidemiological research done in 6 EU countries
(France, Germany, Italy, Sweden, UK, Spain)
Milsom I et al. BJU Int. 2001;87:760-766.
Stewart WF et al. World J Urol. 2003;20:327-336.
EUROPEAN UROLOGY Volume 57, issue 4, pages 551-734, April 2010
Voiding Dysfunction
A Comparison of the Frequencies of Medical Therapies for Overactive Bladder in Men and Women: Analysis of More Than 7.2 Million Aging Patients
Brian T. Helfand a, R. Mark Evans b, Kevin T. McVary a .
Klachten ???
(Sickness or aging – Cicero 44AD)
Something You Have
to Learn to Live With
*
Something Few People
My Age Have
Ignored by the Medical
Community
Urinary Problems
Like Mine Are…
*
A Result of the
Way I Live
*
Hereditary,
So It Can’t Be Helped
A Sign of a More Serious
Medical Condition
*
Natural Part
of Aging
*
Can’t Be Cured
or Helped
Not Really a
Medical Condition
Total
Women
Men
*
Not Worth Bothering
a Doctor About
*
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Percentage of Subjects
*P≤.05 vs men.
Irwin DE et al. BJU Int. 2006;97:96-100.
?
-Onwetend over mogelijke behandeling (“mythes”)
-Beschaamd om erover te spreken
-Aanpassing levensstijl
France
Germany
Italy
Spain
UK
Japan
US
7852.7
12316.3
13491.3
8751.2
9127.4
14515.1
57,125.6
5%
5%
5%
5%
5%
5%
5%
Total Diagnosed Population
(000s)
409.9
642.9
704.2
456.8
476.5
757.7
2,982.0
Percent Drug Treated
36%
36%
36%
36%
36%
36%
36%
Total Drug-Treated
Population (000s)
147.6
231.4
253.5
164.5
171.5
272.8
1,073.5
Percent Compliant
25%
25%
25%
25%
25%
20%
25%
Total Compliant Population
(000s)
36.9
57.9
63.4
41.1
42.9
54.6
268.4
Total Prevalence (000s)
Percent Diagnosed
?
-Kostprijs (verbandmateriaal, medicatie)
-Geen totale genezing
-Neveneffecten medicatie
OAB en levenskwaliteit
Beroepsmatig
Sociaal
Sexueel
Impact van
de OAB op
levenskwaliteit
Huiselijk
Fysisch
Emotioneel
Co-morbidities Associated With OAB
Subjects, %
Results From the EPIC Study
35
30
25
20
15
10
5
0
Men
*
OAB cases (n = 502)
Controls (n = 502)
*
*
*
*
Obesity
Hypertension Depression
Asthma
Diabetes
Dyslipidemie
30
25
20
15
10
5
0
*
*
Chronic
constipation
OAB cases (n = 932)
*
Hypertension Depression
*P ≤ 0.05 vs. controls (within gender).
Neurologic
conditions
Women
*
Obesity
*
Asthma
Controls (n = 932)
*
Diabetes
*
Chronic
constipation
*
Neurologic
conditions
Irwin DE et al. Presented at ICS 2007
DIAGNOSE
Diagnose
• Anamnese
• KO
•
•
•
•
Urine
Mictiedagboek
Beeldvorming
Urodynamica
Anamnese
• Ziekten?
• Medicatie?
• Operatief?
• Bevallingen?
• Drinkgewoonte, plasgedrag
• MOBILITEIT?
• CONSTIPATIE?
Sleutelvragen voor de patiënt
• Hoe vaak gaat u in totaal naar het toilet gedurende een
periode van 24 uur? – PLAST U VAAK ?
• Hoe vaak staat u ‘s nachts op om naar het toilet te gaan?
• Hoe vaak overdag voelt u een plotse en sterke drang om te
plassen?
• Komt u vaak te laat op het toilet?
• Verliest u urine (HNP??) ? Gebruikt u inlegverbanden?
• Hebt u regelmatig “blaasontstekingen” ?
Abrams P, et al. Am J Manag Care. 2000;6(suppl):S580-S590.
Chapple C., Pocket Reference to Overactive Bladder, 2007, Current Medicine Group
OAB-V8 questionnaire
Plasdagboek – Volumedagboek –
Mictiedagboek
(3-7d)
•Tijdstip
Gedronken
Moest u plassen?
Ongewenst urineverlies
Wat heeft u gedronken en Hoeveel
hoeveel?
keer?
Voelde u een Waar was u
Hoeveelheid
op dit moment
urine (minimaal, plotselinge
mee bezig?
aandrang?
gemiddeld, veel)
Koffie, 1 kopje
gemiddeld
Heeft u ongelukjes gehad?
ja
nee
Op visite bij mijn
ja
dochter
nee
08.00 - 10.00 uur
ja
nee
ja
nee
10.00 - 12.00 uur
ja
nee
ja
nee
12.00 - 14.00 uur
ja
nee
ja
nee
14.00 - 16.00 uur
ja
nee
ja
nee
16.00 - 18.00 uur
ja
nee
ja
nee
18.00 - 20.00 uur
ja
nee
ja
nee
20.00 - 22.00 uur
ja
nee
ja
nee
22.00 - 24.00 uur
ja
nee
ja
nee
00.00 - 02.00 uur
ja
nee
ja
nee
02.00 - 04.00 uur
ja
nee
ja
nee
04.00 - 06.00 uur
ja
nee
ja
nee
06.00 - 08.00 uur
2
Dag 1
Hoeveelheid urine heeft u Wat was u op dat
verloren?
moment
(minimaal, gemiddeld, veel) aan het doen?
minimaal
aan het eten
Klinisch Onderzoek
• Abdominaal
• Neurologisch
• Pelvisch (vrouw)
• Genitaal/prostaat (man)
… Nota: Bij de man …
BPH
BOO
ischemie
cholinerge denervatie
detrusor-overactiviteit
Urine-analyse
• Pyurie
• Bacteriurie
• Hematurie
• Proteinurie
• Glucosurie
Beeldvorming
• Echografie: blaaswanddikte, residu, RIP; ∆HUW??
• IVU, cystogram
• CT-scan
Specifiek urologisch onderzoek
• Indien discordantie tussen anamnese, KO en
eventuele proefbehandeling
•
•
•
•
Residubepaling
Uroflowmetrie
Cystometrie
Cystoscopie
Urodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek
Urodynamisch onderzoek
BEHANDELING
Behandeling
• Gedrag
• Anticholinergica
• Topica vaginaal
• Pelvische reëducatie
Resistente vormen van O.A.B.
• Neuromodulatie S3 (eerst test onder LA)
TENS / SANS: transcutaneous electric nerve stimulator
• BotulineToxine
•
•
•
remt het vrijkomen van acetylcholine uit
de synaps —> tijdelijke chemodenervatie
met spierrelaxatie.
•
Duur / herhaling / retentie
• Hydrodistentie
• Blaasvergrotingsplastie
Gedragstherapie
• Regulatie van de vochtinname
• Blaastraining
– Naar het toilet gaan op voorafbepaalde tijdstippen
– Onderbreken tijdens het plassen
• “Voiding by time and not by desire” (blaasinhoud)
• Spiertraining van de bekkenbodem
Gedragstherapie
• “Lifestyle changes”
– Let op met caffeine en alcohol
– Drink “voldoende”
– Mobiliteit
– Andere gezondheidsproblemen (D-I-A-P-E-R-S)
Wein AJ, Rovner ES. Int J Fertil. 1999;44:56-66.
Chapple C., Pocket Reference to Overactive Bladder, 2007, Current Medicine Group
TIPS VOOR DE PATIËNT
Wat kan je zelf hieraan doen?
• Ga altijd naar je huisarts; je loopt steeds gevaar voor een
infectie.
• Hou enkele dagen een plaskalender bij; noteer wanneer
en hoeveel je plast. Noteer ook hoeveel je drinkt en wat
de klachten zijn. Dit kan helpen om de oorzaak te vinden.
• Draag kleding die je snel kan losmaken, bijvoorbeeld
sluitingen met velcro of een rits in plaats van knopen
TIPS VOOR DE PATIËNT
• Drink voldoende overdag (1,5 à 2 liter) en weinig's avonds; dan
moet je 's nachts niet opstaan om te plassen. Ga regelmatig
plassen, om de 2 à 3 uur. Ga vooral niet minder drinken, want
hierdoor verhoogt de kans op een blaasontsteking.
• Weinig drinken is bij wijze van uitzondering handig als je ergens
naartoe gaat waar je niet kan plassen (bvb theater, sporten, ...)
Onthoud dat geconcentreerde urine meer prikkelt en irriteert!!!
• Alcohol, cola, koffie, thee en light-dranken met aspartaam irriteren
de blaaswand waardoor je nog meer moet plassen.
• Water is de beste drank!!!
Stoelgangspatroon !
Beperkingen van gedragstherapie
• Vereist motivatie van patiënt en dokter/begeleider
• Succes afhankelijk van de intensiteit van het
programma
• Gedragstherapie wordt best steeds gecombineerd
met farmacotherapie voor de beste resultaten
Medicatie
•
Anticholinergica (antimuscarinica)
– Fesoterodine
– Tolterodine
– Oxybutynin
– Trospium
– Darifenacin
– Solifenacin
•
Antispasmodica
– Flavoxate
•
Tricyclic antidepressants (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors)
-
•
Cymbalta, Yentreve
Estrogens
DESMOPRESSINE ???
Leeftijdsgebonden veranderingen
•
•
•
•
•
Verminderde blaascontractie
Toenemende instabiliteit
Verminderd aandrangevoel
Verlaging urethrale tonus
Verlaging BBStonus
• TOENAME NACHTELIJKE
URINEPRODUCTIE
Desmopressine
NYCTURIE – desmopressine
Bewezen vermindering nycturie, nachtelijke polyurie
en verbetering QoL
Risico hyponatriëmie: 7.6% (3-20%)
- snelle follow-up! : bloedanalyse D3 en D7
- exclusie cardiale, renale co-morbiditeit
- geen andere medicatie die hyponatriëmie kan veroorzaken
Weatherall M. J Neurourol Urodyn 2004;23:302-305.
“Understanding Muscarinic Receptors”
“Understanding Muscarinic Receptors”
Distribution of Muscarinic Receptors in Target Organs of the
Parasympathetic Nervous System
CNS
Iris/Ciliary body
Lacrimal gland
Salivary
glands
Heart
Gallbladder
Stomach
Bijwerkingen:
centrale bijwerkingen,
accomodatie stoornissen, glaucoom,
droge mond, caries,
constipatie
Chapple CR, et al. Urology. 2002;60(suppl 5A):82-89.
Caulfield MP. Pharmacol Ther. 1993;58:319-379.
Parkman HP, et al. Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol. 1999;39:G1243-G1250.
Colon
Bladder
Cardiaal risico ???
• Retrospectieve cohort analyse
– 14.638 patiënten met urge incontinentie
– 65 jaar: mediane leeftijd ~ 79j
• Resultaten: geen associatie tussen gebruik
urinaire anticholinergica en verhoogd risico
op ventriculaire arrythmie of plotse dood
Wang PS et al. J Am Geriatr Soc. 2002;50:117-124.
Anticholinergica en
cognitieve achteruitgang
• Acetylcholine is belangrijke mediator voor korte
termijn geheugen
•
Ook andere medicatie kan cognitieve achteruitgang veroorzaken (antihistaminica,
antispasmodica, anti-psychotica)
•
Dubbel blind, placebo gecontroleerde crossover studie: placebo, oxybutynine 5 mg en 10 mg (n = 12 gezonde vrijwilligers,
leeftijd 65–76)
• Pleidooi voor meer selectieve anticholinergica !!!
• QUID A.c. en R/ Alzheimer (Aricept, cholinesterase-I)
Drachman DA, et al. Neurobiol Aging. 1980;1:39-43.
Katz IR, et al. J Am Geriatr Soc.1998;46:8-13.
Passieve diffusie door de BBB
Vasculature
BBB
CNS
•  Lipofiel,
 diffusie
•  lading/polariteit,
binding aan waterstof,
 diffusie
+
+ - + + - -+ +
•  Moleculaire
afmeting,
 diffusie
Pardridge WM. J Neurochem. 1998;70:1781-92.
Habgood MD, et al. Cell Mol Neurobiol. 2000;20:231-52.
Passieve diffusie door de BBB
Vasculatuur
((Trospium
chloride))
CNS
High lipophilicity, neutral,
relatively “small” molecular
structure
Oxybutynin
Fesoteridine,
Tolteridine/actieve
metaboliet
BBB
Low lipophilicity, charged,
relatively bulky molecular structure
+
+
+
+
+
+
+
+
+ +
Highly polar
+ + ++ +
+
+
+ + +
+
+
+ +
Dimpfel W. J Urol 2000;163(4):226 abstract.
Anticholinergica
• Oxybutinine: Ditropan, Kentera (5mg)
• Tolderodine: Detrusitol, Detr. Retard (2/4mg)
• Solifenacine: Vesicare (5/10mg)
“ERTUSSENIN”
• Darifenacine: Emselex (7,5/15mg)
• Fesoterodine: Toviaz (4/8mg)
Anticholinergica
“Er is geen enkel middel dat “beter” is”.
•Er zijn individuele verschillen in effectiviteit
•Middelen hebben een verschillend profiel mbt
bijwerkingen
•Mogelijk ook verschil in de veiligheid
•Bij bepaalde patienten kunnen deze verschillen
klinisch relevant zijn
Fesoterodine / Tolteridine
tolteridine
fesoteridine
5- hydroxymethyl
tolterodine
Voordelen van Esterasen
• Esterasen zijn overal aanwezig en niet-specifiek
–in bloed, interstitiële ruimtes, dundarm, long, etc.
• Er zijn geen gekende
–Inter-individuele verschillen in esterase activiteit
die genetisch bepaald zouden zijn
–Drug interacties gerelateerd aan esterase activiteit
PK = pharmacokinetics.
Dorland’s Pocket Medical Dictionary. 24th ed. Philadelphia: WB Saunders, 1989.
Beers R, Camporesi E. CNS Drugs 2004;18:1085-1104.
Imai T. Drug Metab Pharmacokinet 2006;21:173-185.
Fesoterodine Conversie naar 5-HMT
Is Simpel en Voorspelbaar
Esterases
Fesoterodine
5-HMT
Ubiquitous
Tolterodine Metabolisme Is Complexer en Minder Voorspelbaar
Tolterodine
Tolt
Tolt
CYP2D6
+
+
Liver, Gut
5-HMT
5-HMT
Extensive
Metabolisers
78%
Prevalence of extensive and poor metabolisers in white
European populations.
PK = pharmacokinetics; Tolt = tolterodine.
Intermediate
Metabolisers
Tolt
Poor
Metabolisers
7%
Sachse R et al. Naunyn-Schmiedebergs Arch Pharmacol. 2003;367(suppl 1):446.
Brynne N et al. Clin Pharmacol Ther. 1998;63:529-539.
Zanger UM et al. Naunyn-Schmiedebergs Arch Pharmacol. 2004;369:23-27.
Bradford LD et al. Int J Neuropsychopharmacol. 1998;1:173-185.
5-HMT Is Minder Lipofiel
dan Tolterodine
logD (octanol/water ratio)
• Lipophilicity is an
important predictor of
the ability of a drug to
cross the blood-brain
barrier
4
3
2
1
0
-1
-2
*Darifenacin was not included in the same study as the other agents. The
lipophilicity was obtained from a separate trial done on darifenacin alone.
Malhotra B et al. Presented at Br Pharmacol Soc Winter Meeting 2007.
Chapple C. Expert Opin Investig Drugs. 2004;13:1493-1500.
Behandeling met Fesoterodine reduceert de
Plasfrequentie
Median % Change from Baseline
in Number of Micturitions/24 h
Trial SP584: Percent Change in Number of Micturitions
per 24 Hours at Week 12
0
–2
Placebo
Feso 4 mg
Feso 8 mg
N=266
N=267
N=267
BL=12.2
BL=12.9
BL=12.0
–4
–6
–8
–6,9%
–10
–12
–14
–16
–14,9%
–18
*
* P<0.001 vs. placebo.
BL = mean at baseline.
–16,0%
*
Nitti VW et al. J Urol 2007;178:2488-94.
Behandeling met Fesoteridine reduceert de
Urge/Urge-incontinentie
Median % Change from Baseline in
UUI episodes per 24h
Trial SP584: Percent Change in Number of UUI Episodes
per 24 Hours at Week 12
0
-10
Placebo
Feso 4 mg
Feso 8 mg
N=205
N=228
N=218
BL=3.7
BL=3.9
BL=3.9
-20
-30
-40
-50
-40,0%
-60
-70
-80
-67,4%
*
-81,8%
-90
*
Analysis includes only subjects with UUI at baseline.
* P<0.001 vs. placebo.
† P=0.018 vs. feso 4 mg (additional analysis).
BL = mean at baseline; UUI = urgency urinary incontinence.
†
P=0.018
Nitti VW et al. J Urol 2007;178:2488-94.
Data on file. Pfizer Inc.
Fesoterodine tolerantie
• The safety of fesoterodine was evaluated in placebo-controlled clinical
studies in a total of 2859 patients with overactive bladder,
of which 780 received placebo(11)
• The safety profile of fesoterodine is the one expected for an antimuscarinic
drug(16)
• Dry mouth, the only very common event, occurred with a frequency of
28.8% in the fesoterodine group compared to 8.5% in the
placebo group(11)
Vergeleken met andere antimuscarine stoffen,
was de incidentie van constipatie bij fesoterodine
relatief laag(25)
(11) Summary of Product Characteristics.
(16) EMEA Scientific discussion.
(25) Khullar V et al. 2008.
R/ - Key messages
• 1st line physicians are in the right position to diagnose and treat
OAB
– Patients may not initiate discussion about OAB
– Physicians can elicit information through appropriate
questions
• An integrated treatment approach should be emphasized
– Behavioral therapy
– Physiotherapy
– Pharmacotherapy
Chapple C.R.. Pocket Reference to Overactive Bladder, Current Medicine Group 2007
R/ - Key messages (2)
• The goal of OAB pharmacotherapy is to maximize
efficacy, tolerability, and patients’ Quality of Life
• Antimuscarinic agents are the first-line pharmacotherapies for OAB, based on the pathophysiology of the
syndrome
– i.e., the presence of a parasympathetic muscarinic
component of the common pathway for normal
voiding as well as an involuntary bladder contraction
Chapple C.R.. Pocket Reference to Overactive Bladder, Current Medicine Group 2007
R/ - Key messages (3)
• Evaluate progress of therapy
– Voiding diary
– Patient perception
• Rate bladder problems (none, very minor, minor, moderate,
severe, many severe)
• Rate ability to finish tasks without leaking (usually, if go
immediately afterward, usually not)
• Reduction in symptoms so patients can get back to doing
things they used to do
• OAB treatment is effective in the majority of patients
Chapple C.R.. Pocket Reference to Overactive Bladder, Current Medicine Group 2007