Transcript PN EN 1504

Zastosowanie normy PN-EN 1504-3 do wyrobów do szpachlowania,
rekonstrukcji lub usuwania uszkodzeń oraz naprawy powierzchniowej betonu.
Omówienie przykładów zapraw z rynku, możliwość recepturowania metody
badań
oraz niskie koszty wprowadzenia wyrobu do obrotu.
mgr inż. Katarzyna Walusiak
listopad 2010
PRZYKŁADY OPISÓW, DOKUMENTÓW ODNIESIENIA ORAZ
DEKLAROWANYCH WARTOŚCI DLA ZAPRAW
WYRÓWNUJĄCYCH Z RYNKU
UWAGA !!!
Ze względów etycznych nazwy producentów nie będą podane,
jedynie wprowadzone przez prowadzącego symbole.
UNIWERSALNA ZAPRAWA WYRÓWNUJĄCA – A
Wyrób zgodny z PN-B-10109, zastosowanie i dane techniczne
Zaprawa może być stosowana jako cienkowarstwowa szpachlówka do
wyrównywania dużych powierzchni ścian, a także jako średniowarstwowa zaprawa
wyrównująca do wypełniania większych ubytków w powierzchniach pionowych i
poziomych.
Stosowanie zaprawy podczas wykonywania prac okładzinowych pozwala na
ograniczenie zużycia droższych zapraw klejowych.








Czas gotowości do pracy: 4 godz.
Przyczepność: min. 0,6 MPa
Temperatura stosowania: od +5° do +25°C
Twardnienie: 5 ÷ 24 godz.
Odporność ogniowa: niepalny
Wytrzymałość na ściskanie min. 12 MPa
Wytrzymałość na zginanie min. 4 MPa
Gęstość zaprawy w stanie suchym: 1,45 kg/dm3
UNIWERSALNA ZAPRAWA BUDOWLANA DO SZYBKIEGO
WYRÓWNYWANIA PODŁOŻA – B
Wyrób posiada Aprobatę Techniczną ITB nr 15 - …./…., zastosowanie i
dane techniczne:
ZAPRAWA WYRÓWNUJĄCA B przeznaczona jest do szybkiego wyrównywania
powierzchni typowych podłoży mineralnych przed położeniem okładzin ceramicznych lub
wykonywaniem innych prac budowlanych, np. wylewaniem cienkowarstwowych podkładów
podłogowych.
Należy ją stosować do niwelowania ubytków i zagłębień oraz innych nierówności
podłoża o charakterze miejscowym. Jeśli zachodzi konieczność wyrównywania całych
powierzchni ścian lub podłóg, należy użyć materiałów właściwych do tego typu prac.
Podłoże dla ZAPRAWY WYRÓWNUJĄCEJ B może stanowić ……….








Czas gotowości zaprawy do pracy 4 godziny
Przyczepność min. 0,3 MPa
Temperatura przygotowania zaprawy podłoża i otoczenia od +5°C do +25°C
Wytrzymałość na ściskanie min. 12 MPa
Wytrzymałość na zginanie min. 4 MPa
Gęstość zaprawy w stanie suchym 1,4 kg/dm3
Min. grubość warstwy zaprawy 2 mm
Max. grubość warstwy zaprawy 15 mm
ZAPRAWA WYRÓWNUJĄCA MROZO I WODOODPORNA - C
Wyrób zgodny z: PN-EN 13813, zastosowanie i dane techniczne:
C jest zaprawą służącą do uzupełniania ubytków wyrównywania powierzchni ścian,
służy również jako materiał do wykonywania podkładu podłogowego.
Zastosowanie zaprawy C jako podkład zmniejsza zużycie zapraw klejących wylewek
samoniwelujących przy pracach remontowych wykończeniowych.








Czas zużycia zaprawy: około 2 godziny
Czas schnięcia: zależy od grubości warstwy; przyjmuje się wysychanie około 1,5 mm na
grubości warstwy na dobę
Wydajność: około 1,8 kg/m² na 1 mm grubości warstwy
Minimalna grubość warstwy: 3 mm
Maksymalna grubość warstwy: 50 mm
Temperatura wykonywania prac: + 5 st.C do +25 st.C
Wytrzymałość na zginanie: ≥ 5 N/mm2
Wytrzymałość na ściskanie: ≥ 25 N/mm2
ZAPRAWA NAPRAWCZA PCC PRZEZNACZONA DO
RENOWACJI BETONU – D
Wyrób zgodny z: ZTV - SIB 90, zastosowanie i dane techniczne:
D jest hydraulicznie wiążącą, gotową do użycia cementową zaprawą naprawczą…
Zaprawa naprawcza D spełnia wymagania odnośnie ochrony i renowacji betonu
stawiane zaprawom PCC. D stosowany jest jako zaprawa do reprofilacji i uzupełniania
ubytków w betonowych podłożach zarówno w obszarach wewnętrznych, jak i
zewnętrznych.









Gęstość nasypowa suchej mieszanki ok. 1,62 kg/dm3
Gęstość świeżej mieszanki ok. 1,88 kg/dm3
Grubość nakładanej warstwy jednowarstwowo do 5 cm
Czas obróbki w temperaturze +20°C ok. 45 minut
Temperatura powietrza i obiektu w czasie obróbki od +5°C do +35°C
Wytrzymałość na ściskanie ok. 50 N/mm2
Wytrzymałość na rozciąganie przy zginaniu ok. 12 N/mm2
Wytrzymałość na odrywanie od betonu > 2 N/mm2
Moduł sprężystości podłużnej Edyn ok. 30 000 N/mm2
ZAPRAWA WYRÓWNUJĄCA – E
Wyrób zgodny z: PN-EN 998-1:2004, zastosowanie i dane techniczne
Wyrób klasyfikowany jako zaprawa cementowa tynkarska ogólnego przeznaczenia
(GP) o wytrzymałości na ściskanie kategorii CS IV i kategorii absorpcji wody
spowodowanej podciąganiem kapilarnym W2.
Zaprawa służy do wyrównywania, przed pracami glazurniczymi, miejscowych
ubytków i zagłębień ścian zewnętrznych i wewnętrznych budynków. Może być także
stosowana jako ręczna jednowarstwowa, cementowa zaprawa tynkarska…








Czas zachowania właściwości roboczych 120 min.
Wytrzymałość na ściskanie Kategoria CSIV
Przyczepność do podłoża symbol modelu pęknięcia do betonu i ceramiki 0,20 N/mm, FP: A
Absorpcja wody W2 0,20 kg/(m²∙min ) 0,5
Współczynnik przepuszczalności pary wodnej (wartość tabelaryczna) 30
Współczynnik przewodzenia ciepła P = 50% 0,83 W/m∙K, P = 90% 0,93 W/m·K
Trwałość wg. PN-85/B04500, ubytek [%] masy próbki 0,0, spadek [%] wytrzymałości na
zginanie < 20,0
Gęstość brutto w stanie suchym 1700 - 1900 kg/m³
ZAPRAWA WYRÓWNUJĄCO SZPACHLOWA – F
Wyrób zgodny z: PN EN 1504-3:2006, zastosowanie i dane techniczne:
Zaprawa przeznaczona jest do wyrównywania powierzchni ścian i podłóg przed
wykonaniem okładzin z płytek ceramicznych. Może być również stosowana do wypełniania
niewielkich ubytków ścian i szpachlowania powierzchni. Stosowana wewnątrz i na zewnątrz
budynków. Nadaje się do nanoszenia…





Gęstość nasypowa suchej mieszanki: ok. 1,45 g/cm³
Wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach: R1 ( ≥ 10 MPa)
Wytrzymałość na zginanie po 28 dniach: ≥ 4,0 MPa
Przyczepność po 28 dniach do normatywnego podłoża betonowego: ≥ 0,8 MPa
Kompatybilność cieplna część 1: sprawdzenie wizualne po 50 cyklach, maksymalna
dopuszczalna średnia szerokość rysy ≤ 0,5 mm, przy braku rys ≥ 0,1 mm i braku
odspojeń.
NORMY Z POWYŻSZYCH PRZYKŁADÓW ORAZ ZAKRES ICH
ZASTOSOWANIA:
PN-B-10109:1998
”Tynki i zaprawy budowlane - Suche mieszanki tynkarskie”
NORMA WYCOFANA BEZ ZASTĄPIENIA
NORMY Z POWYŻSZYCH PRZYKŁADÓW ORAZ ZAKRES ICH
ZASTOSOWANIA:
PN EN 13813: 2003
„Podkłady podłogowe oraz materiały do ich wykonywania. Właściwości i
wymagania.”
MA ZASTOSOWANIE:
Materiały na podkłady podłogowe przeznaczone do stosowania
wewnątrz obiektów budowlanych.
NORMY Z POWYŻSZYCH PRZYKŁADÓW ORAZ ZAKRES ICH
ZASTOSOWANIA:
PN EN 998-1 : 2004
„ Wymagania dotyczące zapraw do murów. Część 1: Zaprawa tynkarska.”
MA ZASTOSOWANIE:
Zaprawy tynkarskie wytwarzane w zakładzie, których podstawą
są spoiwa nieorganiczne (pomijając gips) do zastosowania
zewnętrznego i wewnętrznego na ścianach, ścianach szczelinowych,
słupach i ścianach działowych
NIE MA ZASTOSOWANIA:
Zaprawy przeznaczone do naprawy konstrukcji i wykończenia
powierzchni elementów budowlanych tj: materiały do gładzenia lub
wyrównywania, farby, powłoki, organiczne cienkowarstwowe tynki i
elementy prefabrykowane (np. okładziny tynkowe)
NORMY Z POWYŻSZYCH PRZYKŁADÓW ORAZ ZAKRES ICH
ZASTOSOWANIA:
PN EN 1504-1 i PN EN 1504-3: 2006
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych.
Część 1: Definicje i Część 3: Naprawy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne.”
MA ZASTOSOWANIE
Wyroby do konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych napraw
konstrukcji betonowych. Zaprawy i betony do napraw, możliwe do
stosowania łącznie z innymi wyrobami i systemami w celu odbudowy
i/lub zastąpienia uszkodzonego betonu oraz ochrony zbrojenia.
PN EN 1504-1: 2006, DEFINICJE:
WYROBY I SYSTEMY DO NAPRAW KONSTRUKCYJNYCH
Wyroby i systemy stosowane do napraw konstrukcji betonowych,
zastępujące uszkodzony beton i przywracające ciągłość i trwałość
konstrukcji.
WYROBY I SYSTEMY DO NAPRAW NIEKONSTRUKCYJNYCH:
Wyroby i systemy stosowane do napraw powierzchniowych,
przywracające właściwy kształt lub estetyczny wygląd konstrukcji.
PN EN 1504-1: 2006, DEFINICJE:
Zaprawy lub betony polimerowo-cementowe PCC

Opis składników
Zaprawy lub betony hydrauliczne modyfikowane przez dodanie
polimeru w ilości odpowiedniej do nadania specyficznych właściwości.

Przechowywanie próbek do badań
Przygotowanie wg EN 196-1, z przykryciem folią przez 24h,
rozformowanie i owinięcie folią na 48h, pielęgnacja w warunkach
laboratoryjnych tj. temp. 21±2 ̊C i wilgotności 60±10 % przez 25 dni.
PN EN 1504-1: 2006, DEFINICJE:
Zaprawy i betony hydrauliczne CC

Opis składników
Zaprawy i betony wykonane przez zmieszanie spoiwa
hydraulicznego z kruszywem, mogące zawierać domieszki i dodatki,
które po zmieszaniu z wodą twardnieją w wyniku reakcji hydratacji.

Przechowywanie próbek do badań
Przygotowanie wg EN 196-1, z przykryciem folią przez 24h,
pielęgnacja pod wodą w temp. 21±2 ̊C przez 27 dni.
PN EN 1504-1: 2006, DEFINICJE:
Zaprawy i betony polimerowe PC

Opis składników
Mieszanki spoiw polimerowych i kruszyw, utwardzające w wyniku
polimeryzacji.

Przechowywanie próbek do badań
Przygotowanie wg ISO 544, pielęgnacja przez 7 dni w warunkach
laboratoryjnych tj. temp. 21±2 ̊C i wilgotności 60±10 %.
PN EN 1504-1: 2006, DEFINICJE:
Spoiwa hydrauliczne H

Opis składników
Materiał nieorganiczny, który reagując z wodą, ulega hydratacji,
tworząc ciało stałe
Spoiwa polimerowe P

Opis składników
Spoiwa składające się z zasadniczo dwóch komponentów,
reaktywnego polimeru oraz utwardzacza lub katalizatora, utwardzające
się w temperaturze otoczenia.
PN EN 1504-1: 2006 - WYMAGANIA UŻYTKOWE
DOTYCZĄCE WYROBÓW DO NAPRAW KONSTRUKCYJNYCH
I NIEKONSTRUKCYJNYCH
Tablica 3
EN 1504-3: 2005
PN EN 1504-1: 2006 - WYMAGANIA UŻYTKOWE
DOTYCZĄCE WYROBÓW DO NAPRAW KONSTRUKCYJNYCH
I NIEKONSTRUKCYJNYCH
Podsumowanie wymagań z Tablicy 3 dla klas R1 i R2 zapraw
do napraw niekonstrukcyjnych:





Wytrzymałość na ściskanie, MPa – dla klasy R1 i R2
Zawartość jonów chlorkowych, % - dla klasy R1 i R2
Ograniczony skurcz pęcznienie, MPa – dla klasy R2
Kompatybilność cieplna – dla klasy R1: sprawdzenie wizualne, dla
klasy R2: przyczepność po cyklach, MPa
Absorpcja kapilarna, kg/m²∙h0,5 – dla klasy R2
PN EN 1504-1: 2006 - WYMAGANIA UŻYTKOWE
DOTYCZĄCE WYROBÓW DO NAPRAW KONSTRUKCYJNYCH
I NIEKONSTRUKCYJNYCH
Kiedy klasa R1 a kiedy klasa R2 ?
My, jako producent chemii budowlanej, klasyfikujemy nasze zaprawy do
różnych klas, kategorii itd. po wykonaniu wstępnych badań typu. To od nas
zależy jaką zaprawę zaprojektujemy, jakie wykonamy badania wstępne, poczym
według wykonanych badań, otrzymanych parametrów określamy klasę oraz
zastosowanie i przeznaczenie wyrobu.
Przykładem różnicy klasy R1 od R2 jest np. badanie absorpcji kapilarnej.
W klasie R1 brak jest wymagań, natomiast w klasie R2 wymaganie wynosi
poniżej 0,5 kg·m²·h½. Wiemy jak ważnym parametrem jest absorpcja wody w
zastosowaniu zapraw do użytku zewnętrznego.
Producent decyduje o jakości i przeznaczeniu swoich wyrobów.
PN EN 1504-1: 2006 - WYMAGANIA IDENTYFIKACYJNE
Tablica 2
PN EN 1504-3: 2005
PN EN 1504-1: 2006 - CZĘSTOTLIWOŚĆ BADAŃ
DOTYCZĄCA ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI
Dla wyrobów opartych na spoiwie cementowym:
wg Tablicy A.1., Załącznik A, PN EN 1504-3: 2005
1.
Każda partia: wygląd i barwa.
2.
Każde 10 partii, każde 2 tygodnie lub każde 1 000 t (który wymaga
częstszego badania): uziarnienie składników suchych, zawartość
części lotnych/nielotnych w składnikach ciekłych, czas tężenia/
urabialność – alternatywnie, wytrzymałość na ściskanie i gęstość.
3.
Jeden raz w roku: analiza w podczerwieni (dokumentację
dostarczoną przez dostawcę surowców uważa się za spełniającą
niniejsze wymaganie.
PN EN 1504-3: 2005 - METODY BADAŃ
Wytrzymałość na ściskanie, N/mm²
Norma badawcza: PN EN 12190: 2000
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych Metody badań - Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie zaprawy
naprawczej
Zasada metody:
Wytrzymałość na ściskanie bada się na próbkach sześciennych o
boku 40 mm. Można je uzyskać przez pocięcie beleczek 40 x 40 x 160
mm.
PN EN 1504-3: 2005 - METODY BADAŃ
Zawartość jonów chlorkowych, %
Norma badawcza: PN-EN 1015-17:2002/A1:2005
„Metody badań zapraw do murów - Część 17: Określenie
zawartości chlorków rozpuszczalnych w wodzie w świeżych zaprawach”
To wymaganie nie dotyczy napraw betonu niezbrojonego
PN EN 1504-3: 2005 - METODY BADAŃ
Przyczepność, MPa
Norma badawcza: PN EN 1542: 2000
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych
Metody badań - Pomiar przyczepności przez odrywanie”
Zasada metody:
Norma opisuje metodę pomiaru przyczepności przez odrywanie
wyrobów i systemów do napraw nakładanych na znormalizowane
próbki betonu. Polega ona na bezpośrednim odrywaniu krążków
przyklejonych do powierzchni wyrobu lub systemów do napraw, przy
czym obszar badania jest wyznaczony przez nawiercenie powierzchni.
PN EN 1504-3: 2005 - METODY BADAŃ
Kompatybilność cieplna, MPa
Norma badawcza: PN EN 13687-1: 2008
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych
Metody badań - Oznaczanie kompatybilności cieplnej - Część 1:
Cykliczne zamrażanie-rozmrażanie przy zanurzeniu w roztworze soli
odladzającej”
lub: PN EN 13687-2: 2008
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych
Metody badań - Oznaczanie kompatybilności cieplnej - Część 2:
Cykliczny efekt burzy (szok cieplny)”
lub: PN EN 13687-4: 2002
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych
Metody badań - Oznaczanie kompatybilności termicznej - Część 4:
Cykle termiczne na sucho”
PN EN 1504-3: 2005 - METODY BADAŃ
Absorpcja kapilarna, kg·m²·h½
Norma badawcza: PN EN 13057: 2004
”Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych
Metody badań - Oznaczanie odporności na absorpcję kapilarną”
Zasada metody:
Odporność na absorpcję kapilarną mierzy się na wygładzonej
górnej powierzchni walcowej próbki zaprawy o średnicy 100 mm,
grubości co najmniej 20 mm lub równej trzykrotnemu maksymalnemu
wymiarowi ziarn kruszywa, zależnie od tego, która z tych wartości jest
większa. Badanie polega przez oznaczanie wchłaniania wody przez
próbkę w odstępach czasu, odpowiednich dla tempa nasiąkania.
PN EN 1504-3: 2005 - METODY BADAŃ
Badania wykonywane w naszym laboratorium:









Gęstość stwardniałej zaprawy wg. PN-EN 12190
Wytrzymałość na ściskanie wg. PN-EN 12190
Urabialność wg. PN-EN 13395-1
Zawartość jonów chlorkowych wg. PN-EN 1015-17
Przyczepność do betonu wg. PN-EN 1542
Określenie skurczu/wydłużenia wg. PN-EN 12617-4
Kompatybilność cieplna – wg. np.: PN-EN 13687-1
Absorpcja kapilarna wg. PN-EN 13057
itd.
PN EN 1504-3: 2005 - RECEPTUROWANIE:
Składniki podstawowe:
1.
2.
3.
Piasek kwarcowy 50 – 70
Cement portlandzki 30 – 40
Inny 3 – 10
Składniki pomocnicze:
1.
2.
3.
4.
5.
Retentor wody 0,15 – 0,40
Polimer 0,3 – 2,0
Włókna 0,1 – 0,5
Środek hydrofobowy 0,1 – 0,5
Środek przeciwskurczowy 0,1 – 0,3
Powyższy skład jest składem przykładowym, ze względu na różne surowce dostępne na rynku europejskim, w zależności od klasy zaprawy.
PN EN 1504 I NISKI KOSZT WPROWADZENIA DO OBROTU
PRODUKCJA
Cena wkładu do jednego opakowania 25 kg spełniającego wymagania
dla klasy R1 wynosi ok.5,00 zł netto (bez kosztów opakowania, produkcji itd.)
BADANIA TYPU
Badania wstępne typu wykonane może być w każdym laboratorium,
które posiada do tego odpowiednią aparaturę. Badania typu w systemie 4, nie
wymagają badań w laboratorium akredytowanym. Koszt badań jest zależny od
ilości wykonanych badań dla różnych klas wyrobu.
BADANIA BIEŻĄCE
Badania bieżące mogą być wykonywane w laboratoriach zakładowych, ze
względu na wymagania dotyczące ZKP. Popatrz slajd 22: Częstotliwość badań
dotycząca zakładowej kontroli produkcji.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Dane kontaktowe:
EFEKT-Katarzyna Walusiak
LABORATORIUM CHEMII BUDOWLANEJ
tel. 696 087 423
email: [email protected]
www.efekt-zabrze.pl