Transcript Powerpoint Mantelzorg

Foto’s: Stephan Vanfleteren
Kenniscentrum Mantelzorg vzw
KENNISCENTRUM MANTELZORG
 erkend als vereniging van gebruikers en mantelzorgers
 oudste & kleinste vereniging
 niet-verzuild
 werking gebaseerd op ervaringen van (ex-)mantelzorgers
www.kenniscentrummantelzorg.be
MANTELZORG IS…
© Lieve Flour
www.kenniscentrummantelzorg.be
DEFINITIE
emotionele relatie
niet in georganiseerd
verband
op geregelde basis
© Lieve Flour
www.kenniscentrummantelzorg.be
PROFIEL VLAAMSE MANTELZORGER
leeftijd:
20
15
10
5
0
25- 30- 35- 40- 45- 50- 55- 60- 65- 70- 7529 34 39 44 49 54 59 64 69 74 79
Bron: CBGS, 2004
www.kenniscentrummantelzorg.be
IN EUROPEES PERSPECTIEF
 Combinatie professionele TZ & mantelzorg/zorgvrijwilligers
 veel gebruik formele en matig gebruik informele zorg
Sp & It:
↓ formele TZ & ↓ informele zorg
Nl, Fr & Den:
↑ formele TZ & ↓ informele zorg
Gr & Dui:
↓ formele TZ & ↑ informele zorg
 gebruik formele zorg niet direct gerelateerd aan
(on)beschikbaarheid van informele zorg
Bron: Geerts, 2009
www.kenniscentrummantelzorg.be
IN EUROPEES PERSPECTIEF
 Combinatie professionele TZ & mantelzorg/zorgvrijwilligers
 intensiteit zorg: matig
 Toewijzing van zorg
 Onvoldoende garantie dat meest zorgafhankelijke persoon
ook meeste ondersteuning krijgt
Bron: Geerts, 2009
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
22%
72%
Bron: Vanderleyden, 2005
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Voor wie zorgen ouderen?
(! ZAP inwonend: 6%)
 Echtgenoot/partner
90%
 Kind(eren)
10%
 Ander familielid
 Andere persoon 73%
Bron: Vanderleyden, 2005
3%
<1%
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Welke zorg geven ouderen?
(! ZAP inwonend: 6%)
 persoonsverzorging
 nemen van warme maaltijd
 buitenshuis gaan
 nemen van medicatie
 andere taken
Bron: Vanderleyden, 2005
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Voor wie zorgen ouderen?
 Kinderen
 Buren
 Vrienden / kennissen
 Kleinkinderen
 (Schoon)ouders
 Broers / zussen
(buiten huishouden: 21%)
12%
10%
8%
8%
8%
! Het gaat hierbij niet noodzakelijk om ZAP
Bron: Vanderleyden & Vanden Boer, 2004
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Welke zorg geven ouderen?
(buiten huishouden: 21%)
KINDEREN
(SCHOON)OUDERS
oppas kleinkinderen
boodschappen
klussen opknappen in/om huis
hulp in huishouden
hulp in huishouden
oppas & gezelschap
tuinonderhoud
allerlei klussen in/om huis
boodschappen
tuinonderhoud
Bron: Vanderleyden & Vanden Boer, 2004
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Verschillen naar geslacht?
 Verlenen van zorg niet-gender gebonden
 onverwacht resultaat
 wel traditionele takenverdeling
 zowel bij zorgverlening in als buiten gezin
 bij gebrek aan/drastisch alternatief & ertoe
verplicht worden
Bron: Vanderleyden, 2005
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Verschillen naar leeftijd?
 Hoe ouder de oudere wordt
hoe minder zorgen hij/zij
opneemt
 vooral bij vrouwen
 Inwonende ZAP verzorgen
gebeurt vaker door oudste
ouderen
 afnemende zelfzorg
Bron: Vanderleyden, 2005
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Verschillen naar tewerkstelling?
(55-64 jaar)
 Ouderen stoppen niet met werken ten gevolge van MZ
 ♂ meestal voltijds & ♀ meestal deeltijds
 arbeidsduur verkorten
 kan meespelen in beslissing om arbeidsmarkt vroeger te
verlaten
 Niet werkende oudere vrouwen zijn vaker mantelzorger &
werkende oudere vrouwen verlenen vaak geen zorg
Bron: Vanderleyden, 2005
www.kenniscentrummantelzorg.be
OUDEREN ALS MANTELZORGER
 Verschillen naar gezinssamenstelling?
73%
Bron: Vanderleyden, 2005
www.kenniscentrummantelzorg.be
REFERENTIES
Jacobs T. & Lodewijckx E. (2004). Zicht op zorg. Studie van de mantelzorg in Vlaanderen in 2003.
CBGS 2004/11
Jacobs T. & Lodewijckx E. (2006). Grenzen aan mantelzorg. Sociaaldemografische hypothesen over de
toekomst van zorg. Garant: Antwerpen/Apeldoorn
Geerts J. (2009). Gebruik van formele en informele zorg door ouderen. Vlaanderen/België in
Europees vergelijkend perspectief. In: Cantillon B., Van den Bosch K. & Lefebure S. (red.).
Ouderen in Vlaanderen en Europa. Tussen vermogen en afhankelijkheid
Vanderleyden L. (2005). Gender en informele zorg. Een benadering vanuit het
‘leefsituatieonderzoek Vlaamse ouderen’. In: Deven F. & Jacobs T. (red.). Vooruitdenken over
zorg in Vlaanderen
Vanderleyden L. & Vanden Boer L. (2004). Zorg en ondersteuning. In: Vanderleyden L., Jacobs
T. & Vanden Boer L. (red.). Op latere leeftijd. De leeftijd van 55-plussers in Vlaanderen
www.kenniscentrummantelzorg.be
CONTACT
Kenniscentrum Mantelzorg vzw
Groeneweg 151 ▪ 3001 Heverlee
T 016/227 337 ▪ F 016/220 673
[email protected]
www.kenniscentrummantelzorg.be
www.kenniscentrummantelzorg.be