Transcript Presentatie Multi-actor procesmanagement

Actors
Maatschappelijke ontwikkeling en
de rol van de overheid:
Multi-actor procesmanagement
Boek: Henk Diepenmaat,
Multi-actor Procesmanagement in theorie en praktijk, uitgeverij Parthenon (2011)
Klimaatverbond, Oktober 2013
Henk Diepenmaat
directeur, Actors Procesmanagement BV Zeist
associate professor, Center for Sustainability, Nyenrode Business Universiteit
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
1
Actors
Onderwerpen
1.
2.
3.
4.
Maatschappelijke ontwikkeling
Generaties in duurzaamheid
Rol van de overheid
=> Multi-actor procesmanagement
Workshop Multi-actor procesmanagement
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
2
Actors
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
Actors
Onderwerpen
1.
2.
3.
4.
Maatschappelijke ontwikkeling
Generaties in duurzaamheid
Rol van de overheid
=> Multi-actor procesmanagement
Workshop Multi-actor procesmanagement
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
4
Actors
2. Generaties in duurzaamheid
Generatie 3:
Generatie 2:
1960 ..........
Generatie 1: Planet
Specifieke verontreinigingen stoppen
en voorkomen!
Waldsterben, Hoge schoorstenen, End of pipe,
Ozongat, Bodemverontreiniging
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
5
Actors
Generatie 3:
1987.........
Generatie 2:
People Planet Profit
Eigen behoeften zo invullen dat je
anderen (ook toekomstige) niet hindert.
Brundtland, Elkington, bredere blik.
Eisen stapelen: milieubeweging,
bedrijfsleven en mensen.
Duurzaamheid!
1960 ..........
Generatie 1: Planet
Waldsterben, Hoge schoorstenen, End of pipe,
Ozongat, Bodemverontreiniging
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
6
Actors
Dat stapelen, dat zie je steeds meer (nationale politiek, verkeer Overschie, tunnel
Maastricht, crises, …)
“To invent, you need a good
imagination and a pile of junk.”
Thomas A. Edison
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
7
Actors
2010 ..........
1: Generaties in
duurzaamheid
Generatie 3: Krachtige
multi-actor praktijken
In samenwerking maatschappelijke
praktijken ontwikkelen die ieders
behoeften maximaal invullen.
1987.........
Generatie 2: People Planet Profit
Eigen behoeften zo invullen dat je
anderen (ook toekomstige) niet hindert.
1960 ..........
Generatie 1: Planet
Specifieke verontreinigingen stoppen
en voorkomen!
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
8
Actors
2010 ..........
2: Generaties in
duurzaamheid
Generatie 3: Krachtige
multi-actor praktijken
In samenwerking maatschappelijke
praktijken ontwikkelen die ieders
behoeften maximaal invullen.
1987.........
Generatie 2: People Planet Profit
Eigen behoeften zo invullen dat je
anderen (ook toekomstige) niet hindert.
Brundtland, Elkington, bredere blik
Eisen stapelen:milieubeweging,
bedrijfsleven en mensen
1960 ..........
Generatie 1: Planet
Specifieke verontreinigingen stoppen
en voorkomen!
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
Waldsterben, Hoge schoorstenen, End of pipe,
Ozongat, Bodemverontreiniging
[email protected]
9
Actors
Generatie 3: toenemend belang van samenwerken, betrokkenheid,
sensitiviteit, overigens met scherp oog voor je eigen wensen en belangen.
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
10
Actors
Generatie 3: Krachtige
multi-actor praktijken
In samenwerking maatschappelijke
praktijken ontwikkelen die ieders
behoeften maximaal invullen.
Kan dat?
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
11
Actors
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
12
3. Rol van de overheid
Actors
Generatie 1: Planet
Misstanden aanpakken met mandaat en wetten
Generatie 2: People Planet Profit
Stimuleren, informeren, communiceren, motiveren,
(zenden), subsidiëren, …
Generatie 3: Krachtige multi-actor praktijken
Samenwerken, waarde genereren, wederkerigheid, luisteren,
begrijpen, ontwikkelen, aanpassen, teamwork, verbinden, schakelen,
gunnen, aanspelen, aannemen, participeren, …
(partners doen waar ze goed in zijn en krijgen wat ze nodig hebben)
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands [email protected]
13
Onderwerpen
1.
2.
3.
4.
Actors
Maatschappelijke ontwikkeling
Generaties in duurzaamheid
Rol van de overheid
=> Multi-actor procesmanagement
Workshop Multi-actor procesmanagement
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
14
Actors
Er is een schreeuwende behoefte
aan generatie 3 mensen!
1.
2.
3.
4.
Welke spelers staan/horen op het veld?
Wanneer gaan ze (niet) bewegen, en waarom?
Hoe zit dat in samenhang?
Hoe zit dat met jezelf?
=> Multi-actor procesmanagement
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
15
Workshop
Actors
multi-actor procesmanagement
De krachtigste processen gaan (uiteindelijk) vanzelf!
Boek: Henk Diepenmaat,
Multi-actor Procesmanagement in theorie en praktijk, uitgeverij Parthenon (2011)
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
16
Actors
De krachtigste processen gaan
(uiteindelijk) vanzelf!
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
17
Thuisbezorgmaaltijden.
Actors
Vroeger: 2 actoren; vraag en aanbod
Voorbeelden:
1: klanten en 2: lokale chinees
1: klanten en 2: lokale pizzeria
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
18
Actors
Nu: 3 actoren;
vraag en aanbod en ‘Thuisbezorgd’
1: regionale klanten
2: regionale restaurants
3: ‘Thuisbezorgd’ als
faciliterende matchmaker
Waarom werkt 3 actoren veel beter
dan 2 actoren?
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
19
Actors
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
20
PAIR matrix
Positie
Acties
Belangen
(interests)
Rol
Actors
Een stabiele PAIR matrix: de speler in kwestie doet iets specifieks (acties) wat hij goed
kan (rol), omdat hij dat wilt (i, belang). Hij zal dat ook beamen (positie).
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
21
Acties
Posities
Blz 214: PAIR matrices in
businessmodellen:
“Thuisbezorgd”
Beschikbaarheid
bezorgmaaltijden moet goed
geregeld zijn
Gaat naar Thuisbezorgd.nl en
bestelt een maaltijd.
Meldt te late en slechte
maaltijden.
Actors
Actor: Klant
Snelle makkelijke hap
Keuze
Overzicht
Leveringszekerheid
Kwaliteit
Gebruiken van
bezorgmaaltijden
Belangen
Rollen
Posities
Acties
Met bezorgmaaltijden is een
goede boterham te verdienen.
Ontvangt bestellingen.
Bereidt en bezorgt maaltijden
op specifieke adressen.
Voedt ordertracker.
Bewaakt kwaliteit.
Actor: Bezorgrestaurant
Voldoende klanten
Tevreden klanten
Winst
Naamsbekendheid
Zichtbaarheid
Korte doorlooptijd
Bereiden en bezorgen van
bezorgmaaltijden
Belangen
Rollen
Posities
Acties
Er is behoefte aan een
intermediair tussen vraag en
aanbod van bezorgmaaltijden.
Vraag-aanbod relatie managen
Restaurants werven
Klanten werven
Reclame maken
Site ontwikkelen / beheren
Orders tracken
Kwaliteit borgen
Betalingsverkeer regelen
Actor: bezorgmaaltijdenmakelaar
Breed en goed aanbod van
bezorgmaaltijden.
Voldoende vraag naar
bezorgmaaltijden.
Winst
Bekendheid/vindbaarheid
Linken van vraag en aanbod
rond bezorgmaaltijden
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement
BV Zeist the Netherlands
Belangen
Rollen
[email protected]
22
Acties
Posities
Met bezorgmaaltijden is een
goede boterham te verdienen.
Actors
Ontvangt bestellingen.
Bereidt en bezorgt maaltijden
op specifieke adressen.
Voedt ordertracker.
Bewaakt kwaliteit.
Actor: Bezorgrestaurant
Voldoende klanten
Tevreden klanten
Winst
Naamsbekendheid
Zichtbaarheid
Korte doorlooptijd
Belangen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
Bereiden en bezorgen van
bezorgmaaltijden
Rollen
[email protected]
23
Acties
Posities
Beschikbaarheid
bezorgmaaltijden moet goed
geregeld zijn
Actors
Gaat naar Thuisbezorgd.nl en
bestelt een maaltijd.
Meldt te late en slechte
maaltijden.
Actor: Klant
Snelle makkelijke hap
Keuze
Overzicht
Leveringszekerheid
Kwaliteit
Belangen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
Gebruiken van
bezorgmaaltijden
Rollen
[email protected]
24
Actors
De koffielijst (actorenlijst)
PAIR matrix (per actor)
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
Positie
Acties
Belangen
(interests)
Rol
[email protected]
25
Positie
Belangen
(interests)
Acties
Actors
Sterke multi-actor processen
Positie
Acties
Belangen
(interests)
Rol
Rol
Positie
Belangen
(interests)
Acties
Rol
Positie
Acties
Positie
Acties
Belangen
(interests)
Rol
Belangen
(interests)
Rol
De individuele PAIR matrixen zijn stabiel: iedere speler doet iets specifieks (acties) wat hij goed
kan (rol), omdat hij dat graag wilt (i, belang). Hij zal dat ook publiekelijk beamen (positie).
Daar bovenop hangen de PAIR matrixen goed samen (geen gaten, geen clashes).
De samenhang in het spelersveld is dus in orde, en iedereen doet graag en kundig mee.
Omgekeerd: ontbreken samenhang en stabiliteit, dan is het een zootje. (Dat is overigens niet
ongebruikelijk in onze maatschappij.)
26
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands [email protected]
Daarom:
Ken uzelf …
Actors
Orakel
van
Delphi
Levinas
… en verdiep u in de ander
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
27
Actors
Wat betekent dat voor ons,
morgenvroeg, in het werken aan
regionaal klimaatbeleid?
Ben je bewust van generatie (1, 2 en) 3
Weet welke thema’s leven
Stap 1: Maak per thema die koffielijst (versie 0)
Stap 2: Verken de PAIR matrices (versie 0)
Stap 3: Ontwikkel in cirkels generatie 3 samenwerking!
Loop je vast? Bel of mail me gerust!
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
28
Actors
Workshop multi-actor procesmanagement
[email protected]
Plenair:
Benoem allemaal een multi-actor project/initiatief
In groepjes: benoem een penvoerder.
1. Welke spelers horen daarbij? (Maak een koffielijst p. 45 )
2. Kennen we die spelers? (Maak een PAIR analyse van twee of
drie cruciale spelers uit de koffielijst, ook jezelf! p. 201-217, 262-273)
3. Verkenning/verdieping van aanpak (Open groepsdiscussie)
Plenair: korte terugmelding
NB: bladzijdenummers verwijzen naar het boek “multi-actor procesmanagement in theorie en praktijk”
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
29
Actors
1: De koffielijst (Ruwe actorenlijst, rijp en groen)
Thema:
…………………………………………………………………………………………………………
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
30
2: De PAIR analyse (korte toelichting)
Actors
De PAIR matrix (Diepenmaat 2011) biedt een handvat om samenwerking en samenhang tussen
partijen voor elkaar te krijgen.
Positie
Acties
‘Positie’ (p) beschrijft waar een partij (voor) staat. Vooral als er
sprake is van onderhandelingen of spanningen, kunnen
Belangen
posities ferm worden ingenomen.
Rol
(interests)
‘Acties’ (a) zijn de concrete handelingen, gedragingen van
een partij. Een adviseur kan bijvoorbeeld een gesprek tussen
twee partijen beleggen; een aannemer brengt isolatiemateriaal aan.
‘Belangen’ (i van het Engelse Interests) is dat wat actief wordt gewenst of nagestreefd of
verdedigd door een actor (zoals een comfortabele én betaalbare woning door huurders; of
een gevulde orderportefeuille en winst door aanbieders). De actor is graag bereid te
handelen in het verlengde van zijn belangen.
‘Rol’ (r) is het etiket op een set bij elkaar passende acties (bijvoorbeeld renovatiebedrijf;
woningbouwcorporatie). Als een partij een rol professioneel invult, is hij vaardig, beschikt
hij over de bijbehorende kennis, technieken, gereedschappen et cetera.
In een goede samenwerking doet iedere speler iets specifieks (a) wat hij goed kan (r), omdat hij dat
wilt (i). Hij zal dat ook beamen (p). Kortom: de PAIR matrices worden gerespecteerd (zie ook de pijlen
in de figuur). Als consequentie hiervan is de kwaliteit in orde, en doet iedereen graag mee.
Omgekeerd: ontbreekt samenwerking, dan worden de PAIR matrices niet afdoende gerespecteerd.
Voor een uitgebreide toelichting zie Diepenmaat (2011), Multi-actor Procesmanagement in theorie en praktijk, Uitgeverij Parthenon
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
31
Actors
2: De PAIR analyse (voorbeelden)
Acties
Posities
Beschikbaarheid
bezorgmaaltijden moet goed
geregeld zijn
Gaat naar Thuisbezorgd.nl en
bestelt een maaltijd.
Meldt te late en slechte
maaltijden.
Actor: Klant
Snelle makkelijke hap
Keuze
Overzicht
Leveringszekerheid
Kwaliteit
Belangen
Gebruiken van
bezorgmaaltijden
Acties
Posities
Rollen
Met bezorgmaaltijden is een
goede boterham te verdienen.
Ontvangt bestellingen.
Bereidt en bezorgt maaltijden
op specifieke adressen.
Voedt ordertracker.
Bewaakt kwaliteit.
Actor: Bezorgrestaurant
Voldoende klanten
Tevreden klanten
Winst
Naamsbekendheid
Zichtbaarheid
Korte doorlooptijd
Belangen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
Bereiden en bezorgen van
bezorgmaaltijden
Rollen
32
2: De PAIR analyse (invulformulier)
Actor:
Actors
…………………………………………………………………………………………………………
Posities
Acties
Belangen (Interests)
Rollen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
33
2: De PAIR analyse (invulformulier)
Actor:
Actors
…………………………………………………………………………………………………………
Posities
Acties
Belangen (Interests)
Rollen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
34
2: De PAIR analyse (invulformulier)
Actor:
Actors
…………………………………………………………………………………………………………
Posities
Acties
Belangen (Interests)
Rollen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
35
2: De PAIR analyse (invulformulier)
Actor:
Actors
…………………………………………………………………………………………………………
Posities
Acties
Belangen (Interests)
Rollen
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
36
Actors
3: De aanpak (kijk naar koffielijst en PAIRs!)
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
37
Actors
3: De aanpak (kijk naar koffielijst en PAIRs!)
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
38
Actors
Onderwerpen
1.
2.
3.
4.
Maatschappelijke ontwikkeling
Generaties in duurzaamheid
Rol van de overheid
=> Multi-actor procesmanagement
Workshop Multi-actor procesmanagement
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
39
Actors
© Henk Diepenmaat Actors Procesmanagement BV Zeist the Netherlands
[email protected]
40