Transcript Prezentacja Starostwo czerwiec 2013

Poprawa bezpieczeństwa
zdrowotnego mieszkańców powiatu
olkuskiego w aspekcie działań i oceny
Państwowego Powiatowego
Inspektora Sanitarnego w Olkuszu
Państwowa Inspekcja Sanitarna została powołana na mocy ustawy
z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
(Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263, z późn. zm.)
Do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego mających na celu:
 ochronę zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem
szkodliwości i uciążliwości środowiskowych
oraz
 zapobiegania powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i
zawodowych
Zdrowie publiczne
Historycznie
Zakres działań tradycyjnie rozumianego zdrowia publicznego był
stosunkowo wąski i ograniczał się do problemów
natury higienicznej i chorób zakaźnych
Współcześnie
Zakres działań jest bardzo rozległy i obejmuje praktycznie wszystkie
aspekty zdrowotności różnych zbiorowości
Definicja zdrowia publicznego (jedna z najbardziej
zwięzłych lecz ujmująca istotę zagadnienia)
Jest to nauka i sztuka zapobiegania chorobom,
przedłużenia życia i promowania zdrowia poprzez
organizacje zbiorowych wysiłków społeczeństwa
Inspekcja Sanitarna w Olkuszu realizuje zadania z zakresu zdrowia
publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad
warunkami:
 Higieny środowiska
 Higieny pracy w zakładach pracy
 Higieny procesów nauczania i wychowania
 Higieny wypoczynku i rekreacji
 Zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku
 Higieniczno-sanitarnymi jakie powinien spełniać personel
medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane
świadczenia zdrowotne
NADZÓR HIGIENY PRACY


nadzór nad warunkami pracy w zakładach
prowadzenie postępowań w sprawie chorób zawodowych
Liczba zgłoszonych podejrzeń w sparwie chorób
zawodowych
Liczba zgłoszonych podejrzeń w sprawie chorób zawodowych w latach
2004 - 2012
44
43
45
40
35
37
37
37
34
35
30
27
25
24
20
15
10
5
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Choroby zawodowe w latach 1999 - 2012
70
liczba decyzji stwierdzających
62
60
50
40
30
27
22
20
10
0
14
15
13
8
9
4
19
18
11
8
6
Liczba wydanych decyzja o braku podstaw do
stwierdzenia
choroby zawodowej
Liczba wydanych decyzja o braku podstaw do stwierdzenia choroby
zawodowej w latach 2004 - 2012
60
54
50
40
30
22
26
27
27
19
20
26
25
2011
2012
18
10
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Najczęściej występujące choroby zawodowe w powiecie olkuskim
w latach 2007 – 2012.
Rodzaj choroby
ogólna liczba
stwierdzonych chorób
zawodowych
choroby narządu
słuchu
choroby narządu głosu
choroby wywołane
sposobem
wykonywania pracy
2007
2008
2009
2010
2011
2012
do
05.2013
14
17
15
17
7
6
3
6
2
8
1
1
0
1
4
7
3
0
2
1
0
6*
1*
* 8 decyzji
–2
odwołania
* od
decyzji
wniesiono
odwołanie
2
2
0
2
2
Rodzaj choroby
2010 r.
2011 r.
2012 r.
do 05.2013 r
choroby narządu słuchu poz. 21
1
1
0
1
choroby narządu głosu poz.15
0
2
1
0
choroby wywołane sposobem
wykonywania pracy
poz. 20.1 , 19.5, 19.4
6*
* 8 decyzji –
2 odwołania
2
2
1*
*odwołanie
od decyzji
choroby zakaźne poz. 26
4
1
2
0
choroby nowotworowe poz.17
4
1
0
0
2010 r. choroby zakaźne: 2 przypadki gruźlica płuc, 2 przypadki borelioza
2011 r. choroby zakaźne: 1 przypadek gruźlica płuc,
2012 r. choroby zakaźne: 2 przypadki WZW typu C
Kontrole w zakładach pracy:
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości dot.
braku badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy:
lata
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
liczba
zakładów
13
17
22
19
21
11
20
braku oceny ryzyka zawodowego
lata
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
liczba
zakładów
3
9
20
14
12
12
6
3
w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin
lata
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
liczba
zakładów
13
5
6
8
4
6
0
5
zły stan sanitarny pomieszczeń pracy
lata
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
liczba
zakładó
w
3
9
12
15
13
12
5
6
NADZÓR EPIDEMIOLOGICZNY

prowadzenie nadzoru epidemiologicznego w zakresie zakażeń
i chorób zakaźnych
W porównaniu do roku poprzedniego na terenie powiatu olkuskiego w 2012 roku
zwiększyła się liczba zachorowań na:
 grypę i infekcje grypopodobne,
 krztusiec,
 płonicę,
 ospę wietrzną,
 wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe,
 boreliozę,
 zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych,
 WZW typu „C”,
 różę,
 salmonelozy.
Mniej natomiast w stosunku do roku ubiegłego zgłoszono zachorowań na:
 inne bakteryjne zatrucia pokarmowe,
 gruźlicę.
Liczba zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne w powiecie
olkuskim w latach 2006-2012
22451
25000
20000
15000
9183
10000
5000
636
2169
1970
653
114
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Liczba osób zaszczepionych przeciwko grypie w powiecie olkuskim
w latach 2006-2012 z podziałem na grupy wiekowe
3000
2500
0-4
2000
5-14
1500
15-64
1000
500
65 i
powyżej
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Zachorowania na grypę i infekcje grypopodobne w poszczególnych
przedziałach wiekowych w powiecie olkuskim za lata 2006-2012
12000
10000
0-4
8000
5-14
6000
4000
15-64
2000
65 i
powyżej
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Gruźlica w powiecie olkuskim 2010-2012
44
39
45
40
Liczba osób
35
23
30
25
20
15
10
5
0
2010
2011
2012
Gruźlica a wiek powiat olkuski 2010-2012
20
20
18
16
16
13
14
Liczba osób
15
12
12
12
9
10
WIEK 0-14
7
8
WIEK 15-19
6
3
4
2
0 0
0
1
WIEK 45-64
0 0
0
2010
2011
WIEK 20-44
2012
WIEK POWYŻEJ 65
Liczba osób chorych na WZW typu B w latach 2002-2012
na terenie powiatu olkuskiego
8
8
7
7
6
5
5
4
3
4
3
3
3
2
2
1
1
1
0
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba osób zarejestrowanych w PSSE Olkusz z dodatnim wynikiem
antygenu HBs w poszczególnych latach
60
57
48
50
40
46
44
33
30
30
20
16
14
14
15
15
10
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba osób zarejestrowanych z dodatnimi wynikami antygenu HBs
w powiecie olkuskim z podziałem na jednostki administracyjne
w latach 1980-2012
414
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
131
127
84
60
50
Gmina Trzyciąż
Gmina Bolesław
Gmina Klucze
Miasto Bukowno
Miasto i Gmina Wolbrom
Miasto i Gmina Olkusz
Liczba osób chorych na WZW typu C w latach 2002-2012
na terenie powiatu olkuskiego
7
7
6
6
5
5
5
4
4
4
3
3
2
2
1
2
1
1
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba osób zarejestrowanych w PSSE Olkusz z dodatnim wynikiem
p/ciał anty-HCV w poszczególnych latach
50
46
45
45
40
35
30
34
34
34
34
29
27
26
25
20
19
15
15
10
5
0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Liczba osób zarejestrowanych z dodatnimi wynikami
p/ciał anty-HCV w powiecie olkuskim
z podziałem na jednostki administracyjne w latach 1994-2012
250
217
200
150
60
100
54
62
18
50
17
0
Gmina Trzyciąż
Gmina Bolesław
Gmina Klucze
Miasto Bukowno
Miasto i Gmina Wolbrom
Miasto i Gmina Olkusz
Borelioza w powiecie olkuskim
40
36
35
30
27
27
24
25
21
20
17
15
10
10
5
5
3
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Obowiązkowe szczepienia ochronne


Pod nadzorem PSSE w Olkuszu 23 punkty szczepień
ochronnych
Wykonawstwo szczepień obowiązkowych, zgodnie
z Programem Szczepień Ochronnych, dzieci i młodzieży do
19 roku życia na podstawie analiz WSSE w Krakowie
powyżej średniej dla województwa małopolskiego
Rocznik
2012
2011
2010
2007
WZW B
2+3x
BCG
DTP
3x
Polio
2x
Hib
2+3x
WZW B
2+3x
DTP
3+4x
Polio
2+3x
MMR
podst.
Hib
2+3x
DTP
4x
Polio
2+3x
MMR
podst.
Hib
podst.
DT
5x
Krztusi
ec
5x
Polio
4x
CM „PROMED” Sp. z o.o.
Bolesław, ul. Laskowska 4a
100
97,7
83,7
83,7
83,7
100
100
100
98,4
100
100
100
98,0
100
91,8
91,8
91,8
„MEDBUK” Sp. z o.o.
Bukowno, ul. Zwycięstwa 9
88,5
100
61,5
61,5
61,5
100
100
100
92,1
100
99,0
100
100
100
90,1
90,1
90,1
NZOZ „ZDROWIE” S.C.
Klucze, ul. Zawierciańska 14
90,9
99,3
57,3
57,3
57,3
100
100
100
90,4
100
98,7
100
100
100
85,5
85,5
85,5
COM„ESKULAP” S.C.
Olkusz, ul .K.K Wielkiego 28
89,9
100
63,6
63,6
63,6
100
100
100
99,1
100
100
100
100
100
91,3
91,3
91,3
„ESKULAP” Sp. z o.o.
Olkusz,ul. K K Wielkiego 64
85,6
100
63,3
63,3
63,3
100
91,1
91,1
92,0
91,1
96,0
99,2
97,6
99,2
92,0
92,0
92,0
„OLMED” Sp. z o.o.
Olkusz, ul.Nałkowskiej1
93,5
98,0
63,3
63,3
63,3
100
98,6
98,6
93,4
99,7
98,6
100
99,1
100
92,7
92,7
94,1
NZOZ „SANA-MED.” S.C.
Olkusz, ul.Buchowieckiego15a
96,0
99,2
63,0
63,0
63,0
100
99,1
99,1
97,4
99,1
100
100
100
100
93,4
93,4
93,4
MGCM „WOL-MED” Sp. z o.o.
Wolbrom, ul. Skalska 22
95,1
99,5
64,0
64,0
64,0
100
99,0
99,0
94,6
99,02
95,6
95,6
99,6
95,6
85,1
85,1
85,1
SP ZOZ Trzyciąż
100
100
75,5
75,5
75,5
100
100
100
100
96,7
100
100
100
100
89,0
89,0
89,0
Średnia powiatu
92,4
99,8
63,7
63,7
63,7
99,9
99,4
99,4
94,5
99,4
98,2
99,8
99,3
99,8
89,6
89,6
89,9
Średnia wojewódzka
90,7
99,5
58,0
58,2
58,0
99,7
98,1
98,0
83,4
98,1
93,5
99,2
97,3
98,9
80,5
80,5
80,5
Rodzaj szczepienia
Rocznik
2006
2003
2002
2001
1999
1994
DT
5x
Krztusiec
5x
Polio
4x
MMR
MMR
dziewczynki
MMR
dziewczynki
T–d
6x
T– d
7x
Centrum Medyczne PROMED, Bolesław, ul. Laskowska 4 a
100
100
100
100
96,9
100
93,6
54,0
„MEDBUK” Sp. z o.o., Bukowno, ul. Zwycięstwa 9
100
100
100
100
100
100
89,9
73,3
NZOZ”ZDROWIE” S.C., Klucze, ul. Zawierciańska 14
100
100
100
99,3
100
100
98,6
100
COM „ESKULAP” S.C., Olkusz, ul. K. K. Wielkiego 28
99,2
99,2
99,2
100
100
100
96,0
88,3
„ESKULAP” Sp. z o.o., Olkusz, ul. K. K. Wielkiego 64
96,5
96,5
96,5
100
100
100
99,0
95,1
„OLMED” Sp. z o.o., Olkusz, ul .Nałkowskiej 1
98,4
98,4
98,4
100
100
100
99,0
95,1
NZOZ „SANA-MED.” S.C., Olkusz, ul. Buchowieckiego 15a
100
100
100
100
100
100
97,8
94,0
MGCM „WOL-MED” Sp. z o.o., Wolbrom, ul. Skalska 22
96,0
96,0
96,0
100
100
99,2
98,8
92,0
SP ZOZ Trzyciąż
100
100
100
100
100
100
100
100
Średnia powiatu
98,5
98,5
98,5
99,9
100
99,8
97,3
90,2
Średnia wojewódzka
95,4
95,3
95,3
99,7
98,7
99,1
90,3
81,6
Rodzaj szczepienia
Nadzór nad placówkami służby zdrowia.
Szpitale.



Pod nadzorem PSSE w Olkuszu 2 szpitale
Szpitale posiadają programy dostosowania, pozytywnie
zaopiniowane przez PPIS w Olkuszu z ostatecznym terminem
dostosowania obiektów do 31 grudnia 2016 roku
Stan sanitarno-techniczny oceniony jako dostateczny
Nadzór nad placówkami służby zdrowia
Podmioty lecznicze pozostałe


Stan sanitarno-techniczny oceniony jako dobry
11 podmiotów posiada programy dostosowania pozytywnie
zaopiniowane przez PPIS w Olkuszu z ostatecznym terminem
dostosowania obiektów do 31 grudnia 2016 roku
NADZÓR HIGIENY ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA
i PRZEDMIOTÓW UŻYTKU
Działalność kontrolno - represyjna w latach 2005-2012 sekcji NHŻ
Rok
Ilość wydanych
decyzji
W tym
unieruchomienia
Ilość nałożonych
mandatów karnych
na kwotę
Wnioski
o ukaranie
Zatrucia
pokarmowe
2005
243
7
164/29400
-
4
2006
170
5
173/34350
-
2
2007
208
3
102/19300
3
1
2008
108
0
119/25350
9
2
2009
63
2
91/17400
4
1
2010
100
0
110/20750
10
1
2011
147
1
106/17650
14
1
2012
172
0
85/14450
6
0
RASFF lata 2006-2012
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
4
powiadomienia
alarmowe
`
27 powiadomień
alarmowych
8 powiadomień
alarmowych
9 powiadomień
alarmowych
18 powiadomień
alarmowych
22
powiadomienia
alarmowe
NADZÓR HIGIENY KOMUNALNEJ
Przekroczenia norm czystości mikrobiologicznej w wodzie
przeznaczonej do spożycia przez ludzi
dane za lata 2005 - 2012.
Działania kontrolno - represyjne podejmowane w obszarze
Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody.
Rok
Liczba
pobrany
ch
próbek
wody do
spożycia
- ogółem
Liczba
próbek
z
przekroczeniami
Liczba
Liczba i rodzaj wydanych decyzji
urządzeń
administracyjnych
wodnych z
nieprawidło
-wościami
Najczęściej przekraczane
parametry norm czystości
mikrobiologicznej
2005
394
41
16

2006
350
10
8
1 decyzja - dot. zapewnienia właściwej
jakości mikrobiologicznej wody w sieci
wodociągowej wodociągu sieciowego zakładowego oraz zezwalająca na
korzystanie z wody pod warunkiem nie
przekraczania parametru ogólnej liczby
kolonii bakterii w 1ml wody w 220C po 72
h - powyżej 300 kolonii w wodzie z ww.
wodociągu.

1 decyzja z terminem natychmiastowego 
wykonania, zarządzającą zakaz używania
wody do spożycia przez ludzi z sieci

wodociągowej w budynku mieszkalnym
zaopatrywanym z wodociągu publicznego.
ogólna liczba kolonii bakterii
w 1 ml wody po 24 h w 370C
ogólna liczba kolonii bakterii
w 1 ml wody po 72 h w 220C
ogólna liczba kolonii bakterii
w 1 ml wody po 24 h w 370C
ogólna liczba kolonii bakterii
w 1 ml wody po 72 h w 220C
2007
375
15
11
1 decyzja, dot. zakazu używania wody z
sieci wodociągowej 2 budynków
użyteczności publicznej oraz nakazująca
podjęcie działań naprawczych w celu
doprowadzenia jakości wody do
wymaganych norm czystości
mikrobiologicznej



bakterie grupy coli,
E. coli
enterokoki
277
13
11
-



bakterie grupy coli,
E. coli
enterokoki
- nowe
rozporządzenie
Ministra
Zdrowia z
dnia 29
marca
2007 r. w
sprawie
jakości
wody
przeznacz
onej do
spożycia
przez
ludzi
2008
2009
221
8
5
-



bakterie grupy coli,
E. coli
enterokoki
2010
204
8
3



bakterie grupy coli,
E. coli
Enterokoki
2011
167
1
1
2 decyzje stwierdzające brak przydatności
wody do spożycia w sieci wodociągowej
wodociągu publicznego oraz nakazujące
podjęcie działań naprawczych w celu
doprowadzenia jakości wody do
wymaganych norm czystości
mikrobiologicznej
-


bakterie grupy coli,
E. coli
2012
251
-
-
-
-
Przekroczenia norm czystości fizyko - chemicznej w wodzie
przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
dane za lata 2005 - 2012.
Działania kontrolno - represyjne podejmowane w obszarze
Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody.
Rok
Liczba
próbek
z
przekroczeniam
i
Liczba
urządzeń
wodnych z
nieprawidł
owościami
Liczba i rodzaj wydanych decyzji
administracyjnych
Najczęściej przekraczane
parametry norm czystości fizyko –
chemicznej
2005
Liczba
pobrany
ch
próbek
wody
do
spożycia
ogółem
394
12
4
1 decyzja - dot. zapewnienia właściwej
jakości chemicznej wody w sieci
wodociągowej wodociągu lokalnego oraz
zezwalająca na wprowadzanie wody do
sieci pod warunkiem nie przekraczania w
niej zawartości żelaza – powyżej 0, 5 mg/
dm3.


żelazo
Mętność
2006
350
6
6
-


żelazo
mętność
2007
375
- nowe
rozporzą
-dzenie
Ministra
Zdrowia
z dnia 29
marca
2007 r.
w
sprawie
jakości
wody
przeznac
zonej do
spożycia
przez
ludzi
2008
277
23
10
3 decyzje – dot. warunkowej
przydatności wody do spożycia:
- 1 decyzja dot. warunkowej
przydatności wody do spożycia pod
warunkiem nie przekraczania w niej
wartości mętności powyżej 5,0 NTU w
wodzie podawanej do sieci i w wodzie w
sieci wodociągowej wodociągu
publicznego
- 2 decyzje dot. warunkowej
przydatności wody do spożycia pod
warunkiem nie przekraczania w niej
wartości mętności powyżej 2,0 NTU oraz
zawartości żelaza powyżej 0,5 mg/l w
wodzie podawanej do sieci i w wodzie w
sieci wodociągowej wodociągu
lokalnego


żelazo
Mętność
11
8
-



żelazo
mętność
Mangan
2009
221
25
12
-


żelazo
mętność
2010
204
9
8
-

mętność
2011
167
16
8
-



żelazo
mętność
azotany
2012
251
9
8
1 decyzja - zgoda na odstępstwo od
maksymalnego dopuszczalnego stężenia
parametru azotanów
w wodzie
w sieci wodociągowej wodociągu
publicznego



żelazo
mętność
azotany
NADZÓR HIGIENY DZIECI I MŁODZIEŻY
Stały nadzór sanitarny nad placówkami oświatowymi
i podejmowane w związku z nim działania
interwencyjne, przyczyniają się do zwiększenie
bezpieczeństwa i polepszenia warunków nauki
i wypoczynku dzieci i młodzieży powiatu olkuskiego.
Wydane decyzje administracyjne w placówkach nauczania i wychowania na
przestrzeni lat 2005-2012
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Szczególny nadzór nad placami zabaw dla dzieci oraz terenów
rekreacyjno – sportowych przyczynia się do zwrócenia szczególnej uwagi
dyrektorów placówek oraz władz samorządowych na profilaktykę dotyczącą
chorób zakaźnych.
W ramach wzmożonej profilaktyki, w kontrolowanych szkołach ocenie poddawane są
warunki do utrzymania higieny osobistej uczniów. Jako właściwe uznano takie
w których uczniowie mają dostęp do bieżącej ciepłej wody przy każdej umywalce,
mydło w dozownikach, suszarki do rąk lub ręczniki jednorazowe, a także zapewniony
właściwy stan techniczny oraz sanitarno-higieniczny pomieszczeń i armatury.
Egzekwowane przez ostatnie lata posiadanie przez placówki
oświatowe mebli i sprzętu posiadającego odpowiednie atesty
i certyfikaty przyczyniło się do eliminacji mebli uszkodzonych oraz
niedostosowanych do wzrostu uczniów
W wyniku systematycznych działań prowadzonych przez pion higieny
dzieci i młodzieży, dotyczących nadzoru nad przeterminowanymi
substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach, a także nad ich
utylizacją, poprawie uległa sytuacja w zakresie gospodarki tymi
środkami - na przestrzeni ostatnich lat wyeliminowano wszystkie
przeterminowane substancje chemiczne gromadzone latami
w szkolnych pracowniach.
Projekt Najzdrowszy Powiat Europy
Mamo zadbaj o siebie - EVENT z okazji Dnia Matki
pod patronatem Posłanki na Sejm RP Lidii Gądek
Nie daj się wypalić dopalaczom
czerwiec – październik 2010 r.
Bartosz Wywioł – uczeń IV Liceum Ogólnokształcącego w Olkuszu
Laureat konkursu plastycznego na plakat „Nie daj się wypalić dopalaczom”
czerwiec 2010 r.
Światowy Dzień Rzucania Palenia 2012,
2 EVENT
Jabłko zamiast papierosa
Zasady żywienia dzieci i młodzieży
Szkolenie i zajęcia warsztatowe dla osób
odpowiedzialnych za przygotowywanie posiłków
w placówkach nauczania i wychowania z terenu
powiatu olkuskiego
październik 2010 r.
Miasteczko zdrowia „Pomóż sobie i innym”
czerwiec 2010 r.
parking przed Centrum Handlowym Echo w Olkuszu
Weekend ze zdrowiem
- miasteczko zdrowia i rajd rowerowy
wrzesień 2011 r.
Światowy Dzień Zdrowia 2011r.
Dbasz o zdrowie? – postaw na profilaktykę
Środowisko pracy wolne od dymu tytoniowego
lipiec – listopad 2009 r.
Środowisko pracy a zdrowie - Zarządzanie zdrowiem
w miejscu pracy czerwiec 2010
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego 2011 r.
Zadbaj o swoje zdrowie psychiczne
Światowy Dzień bez Tytoniu 31 maja 2011r
Nie pal przy mnie, stokrotnie proszę
Konkurs na znaczek dotyczący zakazu palenia
Światowy Dzień bez Tytoniu 31 maja 2012r
Nie pal przy mnie, stokrotnie proszę
II edycja konkursu na znaczek dotyczący zakazu palenia