Transcript II miejsce – Agnieszka Wołowiec

mgr Agnieszka Wołowiec-Olesińska
WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA
W ŁODZI
PEDAGOGIKA
Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza
Praca magisterska
napisana pod kierunkiem
dr hab. Doroty Podgórskiej-Jachnik
ŚWIADOMOŚĆ ŚRODOWISKA LOKALNEGO
DOTYCZĄCA FUNKCJONOWANIA
OSÓB Z CHOROBĄ PSYCHICZNĄ
I WSPÓŁCZESNYCH ŚRODOWISKOWYCH
FORM WSPARCIA
Praca przybliża zagadnienia:
•
niepełnosprawności
•
choroby psychicznej
•
postaw jakie prezentuje środowisko wobec osób z chorobą psychiczną
•
współczesnych form wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi
o Psychiatria środowiskowa
o Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego
o Terapeuta środowiskowy
o Zespół Leczenia Środowiskowego
Celem podjętych przeze mnie badań jest próba zdiagnozowania
stanu postrzegania społecznego oraz postaw lokalnego społeczeństwa
wobec osób chorych psychicznie a także celowości powoływania
różnorodnych form środowiskowego wsparcia dla tej grupy społecznej.
Dlatego, by uzyskać wyczerpującą odpowiedź na główne postawione pytanie
sformułowałam między innymi takie problemy szczegółowe:
•
•
•
•
Jaki jest poziom wiedzy badanych osób na temat chorób psychicznych oraz
środowiskowych form wsparcia?
Jak są postrzegani ludzie chorzy psychicznie w swoim środowisku lokalnym?
Jakie postawy najczęściej są preferowane wobec osób chorych psychicznie
w badanej grupie?
Czy stan wiedzy i postaw społecznych wobec osób z chorobą psychiczną jest
wystarczającą podstawą do uwzględnienia społeczności lokalnej w planowaniu
środowiskowych form wsparcia dla tych osób?
Kierując się celem i przedmiotem prowadzonych przeze mnie
badań zastosowałam metodę sondażu diagnostycznego, gdyż
uznałam, iż sondaż diagnostyczny jest metodą, która pozwali mi na
poznanie określonego zjawiska społecznego, ustalenie jego zakresu,
poziomu, intensywności, pozwoli mi również dokonać oceny postaw,
wiedzy i sposobów postępowania badanej grupy.
W obrębie metody sondażu diagnostycznego, wykorzystałam
technikę ankiety.
Drugą techniką badawczą wykorzystaną w pracy jest
dyferencjał semantyczny (inaczej różnicowanie znaczeniowe).
Jest to technika skal stworzona przez C. E. Osgooda, G. J.Suci często
wykorzystywana w psychologii do pomiaru różnych procesów
psychicznych, ale również postaw, zdolności, analizy produktów i usług.
Do najistotniejszych wniosków wynikających z przeprowadzonych przeze mnie badań należą:
• Powszechne rozumienie pojęcia „choroby psychicznej” wśród przedstawicieli różnych grup
społecznych odbiega od kryteriów naukowych. W opinii respondentów niezależnie od miejsca
zamieszkania, wieku czy wykształcenia istnieje tendencja do poszerzania kategorii osób chorych
psychicznie. Wśród wszystkich badanych środowisk pojawiły się typowania upośledzenia
umysłowego, ADHD, zaburzeń snu, jako choroby psychicznej. Jedynie grupa osób, która miała
kontakt w rodzinie lub wśród bliskich znajomych z osobą zdiagnozowaną psychiatrycznie nie
zaznaczyła w takiej sytuacji upośledzenia umysłowego czy zaburzeń snu, a tylko jedna z osób tej
populacji wskazała, jako chorobę psychiczną ADHD.
• Przedstawiciele wszystkich badanych środowisk lokalnych nie posiadają sprecyzowanej wiedzy
dotyczącej miejsc, w jakich można uzyskać pomoc w przypadku podejrzenia lub wystąpienia
choroby psychicznej u bliskiej osoby.
• Przedstawiciele środowisk lokalnych wyrażają przekonanie o możliwościach pełnienia przez osoby
z chorobą psychiczną podstawowych ról społecznych. Najczęściej wskazywane były role przyjaciela
i znajomego, współpracownika, ucznia lub studenta oraz możliwość brania udziału w życiu
kulturalnym. Najrzadziej osoba zdiagnozowana psychiatrycznie widziana jest, jako osoba zdolna do
założenia rodziny.
• Ujawnia się wyraźna tendencja wskazań, iż nie jest wstydem leczyć się psychiatrycznie (76,9%). We
wszystkich środowiskach lokalnych poza osobami z wykształceniem zawodowym (50%), tendencja
ta utrzymywała się powyżej 72%. Jednak z dokładnych analiz szerszego kontekstu odpowiedzi
można wywnioskować, że może to być sformułowanie „społecznie poprawne”, a nie faktycznie
posiadana opinia.
• Istnieje negatywny obraz osoby chorej psychicznie w społeczeństwie. W badaniu przeprowadzonym
za pomocą dyferencjału semantycznego większość typowanych cech osobowościowych była
negatywna. Pozytywne zauważone cechy osób z chorobą psychiczną to empatia, wrażliwość,
pomysłowość.
Wyciągnięte wnioski z przeprowadzonych badań własnych
pokazują jak wiele w tym temacie jest jeszcze do zrobienia, by życie
osób dotkniętych chorobą psychiczną było prostsze, efektywniejsze
i odbywało się w przyjaznym środowisku.
Trzeba nie tylko uświadomić przeciętnemu Polakowi, co to
jest choroba psychiczna, jakie ma symptomy, ograniczenia, gdzie
można znaleźć pomoc w zaistniałej sytuacji, jak rozróżniać
symptomy choroby, jak wydłużać remisję i optymalizować stan
zdrowia chorego, ale przede wszystkim pokazać mu, że chory to:
bileter w kasie, pani w szatni, to studentka na drugim roku historii,
to pan przechodzący przez ulicę, sąsiad z parteru czy ciocia ze
strony ojca. To po prostu człowiek, taki jak my - z problemami,
potrzebami, troskami, no może czasem bardziej przerażony i
potrzebujący wsparcia.
Dziękuję za uwagę
mgr Agnieszka Wołowiec-Olesińska