Transcript Klaudia Szulc / PowerPoint

Grupa minerałów
włóknistych. Niepalny,
nie przewodzi ciepła
ani elektryczności,
doskonały materiał
izolacyjny.
Azbest jest to nazwa włóknistych minerałów z grupy
amfiboli (amozyt, krokidolit) i serpentynitów (chryzotyl)
stanowiących uwodnione glinokrzemiany żelazowomagnezowe czasem zawierające Ni2+, Ca2+, Na+, Mn4+.
Minerały azbestu są naturalnymi składnikami skał
zmetamorfizowanych, rozwiniętych w wapieniach lub
skałach ilastych bogatych w Mg2+ (Obmiński 2000). W
przyrodzie występuje około 150 minerałów o pokroju
włóknistym, które w czasie procesu
produkcyjnego mogą
rozdzielać się na sprężyste
wlókna, czyli fibryle.
• Azbest z grupy
serpentynowych występuje
głównie w Kanadzie,
Federacji Rosyjskiej, USA,
RPA, Zimbawbe i na Cyprze.
• Azbest z grupy amfibowych
występuje w RPA, Zimbawbe
i Mongolii.
• Nadal wydobywany i
przetwarzany jest w Indiach,
Meksyku, Korei Południowej
i RPA
Azbest przez tysiące lat był stosowany w różnych dziedzinach
życia. Wykopaliska przeprowadzone w Finlandii wskazują,
że azbest był tam stosowany 2000 lat p.n.e.W południowej Europie azbest
stosowany był 300 lat p.n.e. – do tkania obrusów, całunów, chusteczek oraz
jako knoty w lampach oliwnych. W późniejszych wiekach (XV–XIX) azbest
dodawany był do różnych surowców w celu uzyskania niepalnego papieru,
wyrobów tekstylnych, knotów do świec. Przełom XIX/XX w. to rozkwit
zastosowania azbestu w różnych dziedzinach przemysłu – od azbestowogumowych uszczelek używanych w silnikach parowych, przez ogniotrwałe
tkaniny używane przez strażaków, aż po materiały budowlane (płyty
azbestowo-cementowe – eternit – stanowiący znakomity materiał
budowlany na dachówki i okładziny ościenne, a także panele do dekoracji
ścian i sufitów).Obecnie (od 1 stycznia 2005 r.) (Dyrektywa 2003/18/EC), ze
względu na udowodniony i potwierdzony badaniami klinicznymi negatywny
wpływ na zdrowie ludzkie, produkcja azbestu w krajach Unii Europejskiej
została całkowicie zakazana.
Chorobotwórcze działanie azbestu
jest wynikiem wdychania jego
włókien, zawieszonych w powietrzu.
Dopóki włókna nie są uwalniane do
powietrza (i wdychane), wyroby
wykonane z azbestu nie stanowią
zagrożenia dla zdrowia ludzi. Na
występowanie oraz typ patologii
wpływa (Program usuwania… 2002):
— rodzaj azbestu,
— wymiary tworzących go
włókien,
— stężenie,
— czas ekspozycji.
Biologiczna agresywność pyłu azbestu związana jest
ze stopniem penetracji oraz ilością włókien w dolnej
części układu oddechowego. Największe zagrożenie
dla organizmu ludzkiego stanowią włókna
respirabilne, tj. takie, które z powietrzem dostają się
do pęcherzyków płucnych, skąd mogą penetrować
tkankę płucną. Dopuszczalne w środowisku pracy
stężenia pyłów zawierających azbest zamieszczone
zostały w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej (Dz.U. nr 217, poz. 1833) z 29 listopada 2002
r. Narażenie zawodowe na pył azbestu może być
przyczyną następujących chorób (Program usuwania…
2002; Szeszenia-Dąbrowska 2003):
— pylicy azbestowej (azbestozy),
— łagodnych zmian opłucnowych,
— raka płuca,
— międzybłoniaków opłucnej.
Obowiązującym aktem prawnym, który mówi na temat sposobów
i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, jest
Rozporządzenie z dnia 2 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 71, poz. 649). W § 6.2 wyszczególnione
zostały zasady postępowania w trakcie usuwania wyrobów zawierających azbest w sposób,
który uniemożliwia emisję azbestu do środowiska oraz minimalizuje pylenie.
Sposobami tymi są:
1) nawilżanie wodą wyrobów zawierających azbest przed ich usuwaniem lub demontażem
i utrzymywanie w stanie wilgotnym przez cały czas pracy;
2) demontaż całych wyrobów
(płyt, rur, kształtek) bez
jakiegokolwiek uszkodzenia, tam
gdzie jest to technicznie możliwe;
3) odspajanie materiałów
trwale związanych z podłożem
przy stosowaniu wyłącznie
narzędzi ręcznych lub wolnoobrotowych, wyposażonych
w miejscowe instalacje
odciągające powietrze.
Odpady zawierające azbest muszą
być w prawidłowy i nie zagrażający
ludziom sposób składowane na
składowiskach odpadów
niebezpiecznych lub wydzielonych
częściach składowisk
odpadów innych niż niebezpieczne i
obojętne (§ 3.6). Sposób
zabezpieczenia wyrobów oraz
odpadów zawierających azbest
podczas transportu powinien
uniemożliwiać emisję azbestu do
środowiska. Aby można było
zutylizować tak dużą liczbę odpadów,
niezbędne jest utworzenie na
terenie Polski 84 nowych składowisk
odpadów azbestowych.
Konstrukcja reaktora do usuwania azbestu
LITERATURA:
1. Romuald Olaczek - Słownik szkolny „Ochrona Przyrody i środowiska”
wyd. WSIP, Warszawa 1999,
2. Nowa Encyklopedia Powszechna PWN 2005,
3. Obmiński A., 2000 – Odpady azbestowe, składowanie, neutralizacja, zagrożenia.
4. Szeszenia Dąbrowska N., 2003 – Azbest a zdrowie człowieka „Bezpieczne
postępowanie z azbestem i materiałami zawierającymi azbest”, AGH, 2003 r.
5. Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na
terytorium Polski. Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa, maj 2002.
6. Rozporządzenie z dnia 2 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 71, poz. 649)
7. Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej (Dz.U. nr 217, poz. 1833) z
29
listopada 2002 r.