Transcript Workshop Activiteitenweger

ACT iviteitenweger
Acceptance and Commitment
Therapy
6 mei 2014
Aimée Zwarts - gezondheidszorgpsycholoog
Wat is ACT?
3de generatie cognitieve gedragstherapie
! UIT JE HOOFD IN HET LEVEN !
Experiëntiele Vermijding
Veel lijden wordt veroorzaakt door pogingen
om pijnlijke ervaringen te vermijden, te
controleren of te veranderen en te luisteren
naar regels die niet of slechts tijdelijke
helpen…
“ik moet perfect zijn”
Belangrijkste begrippen:
■
■
■
■
■
■
Contact met hier-en-nu
Acceptatie
Cognitieve fusie/defusie
Observerende zelf
Commitment (Toegwijde Acties)
Waarden
Hexaflex en de
ACT-vraag
1.
Er van uitgaande dat er een verschil
is tussen jou en dat waar je mee
worstelt en wat je probeert te
veranderen …..
Aanvaarding
&
Mindfulness
2.
Ben je bereid deze
ervaringen ten volle en
zonder in verdediging
te gaan, te ervaren …
3.
zoals ze zijn en niet
zoals men zegt dat
ze zijn …
6. Op dit moment in deze situatie?
Commitment
en
Gedragsverandering
5.
van jouw gekozen
waarden …
4.
en te doen wat jou
drijft in de richting ...
Is het antwoord
JA ?
Psychologische
flexibiliteit
Time to …
ACTiviteitenweger !!
Bereidheid
Bereidheid is niet hetzelfde als willen.
Metafoor ‘De ongewenste gast’
Mindfulness & Cognitieve defusie
Mindfulness: bv Bodyscan
Cognitieve Defusie: bv “ik heb de gedachte
dat…”
Als ik niet mijn gedachten ben,
wie ben ik dan wel?
Persoonlijke waarden
Toegewijd gedrag
(committed action)
Persoonlijke Waarden:
waar wil je dat je leven voor staat
■
Waardenassessment
- waarden zijn geen doelen
- waarden zijn geen gevoelens
- waarden bestaan los van resultaten
Waardengerichtheid
Lijst met voorbeelden
Beleefdheid
Kundig
Creativiteit
Eerlijkheid
Gelijkheid
Helpend
Liefdevol
Loyaliteit
Moedig
Presteren
Ruimdenkend
Verantwoordelijkheid
Vergevingsgezind
Wijsheid
Zelfstandigheid
Zelfwaardering
Toegewijd gedrag
welke actie(s) kun je ondernemen om meer
volgens je waarden te leven?
Activiteitenweger gebruiken als middel
waarbij het dagelijks toepassen =
toegewijd gedrag (actie)
Doel: balans in activiteiten = in lijn met
persoonlijke waarden (bv. ‘zelfstandigeid’)
Casus mevr H.
“ik vind het heel belangrijk om te leren
luisteren naar mijn lichaam. Ik ben heel
impulsief en dat is mijn valkuil. Dan gaat er een
knop op nul en ga ik gewoon door. Het is een
strijd voor mij om te rusten”.
Casus mevr H.
Opdracht bij de casus
- Welke onderdelen van de hexaflex spelen op
dit moment bij deze casus?
- Welke reacties kan je verwachten op het
moment dat mw. H. de Activiteitenweger gaat
inzetten?
Casus mevr H.
- Vrouw, 35 jaar, chronische pijn, behandelfase
- Getrouwd, 2 dochters van 9 en 6 jaar
- Geen betaald werk
COPM:
Boodschappen
Tuinieren
Huishouden
Creatief bezig zijn
Vrijwilligerswerk
Uitv: 3
Uitv: 4
Uitv: 5
Uitv: 6
Uitv: 2
Tevr: 3
Tevr: 3
Tevr: 2
Tevr: 3
Tevr: 5
mw. H. probleemanalyse
■
■
■
■
* piekert en maalt geregeld waardoor ze slecht slaapt.
* gaat geregeld over grenzen van fysieke belastbaarheid
* doet vaak dingen voor anderen waar ze zelf geen
energie voor heeft.
Ze vermijdt stil te staan bij verdriet uit het verleden
(emotionele afwezigheid ouders)
Het krampachtig controle proberen te houden over
emoties en activiteiten is het probleem geworden!
heeft vaak gedachten als; “ik moet het huis op orde
hebben”. Ik wil een ander niet lastig vallen met mijn
zorgen
Terugkoppeling
Mw. H. Behandeling ACT en AW
Bij Ergotherapie:
Toegewijde acties gekoppeld aan waarden!
dagelijks gebruik van de AW (en APP- gebruik)
grenzen stellen en keuzes maken mbv doelen!
Literatuur o.a.
■
■
■
■
ACT, een experiëntiele weg naar gedragsverandering/
Steven C. Hayes; Kirk D. Strosahl; Kelley G. Wilson
Werkboek: Uit je hoofd in het leven/ Steven C. Hayes
Leer ACT! Vaardigheden voor therapeuten/
Jason B. Luoma; Steven C. Hayes en Robyn D. Walser
Voluit leven. Mindfulness of de kunst van het
aanvaarden, nu als praktisch hulpboek/
Ersnt Bohlmeijer & Monique Hulsbergen