Transcript Onze energiemarkt blijft onder hoogspanning staan

actueel
| energiebeleid |
6 | VA K B E W E G I N G 8 5 2 | 1 0 N O V E M B E R 2 0 1 6 |
De onzekerheid op de energiemarkt leidt ertoe dat er geen vooruitgang wordt
geboekt in investeringen die de bevoorradingszekerheid op termijn moeten
garanderen.
Onze energiemarkt blijft
onder hoogspanning staan
Sinds het aantreden van deze regering zijn de elektriciteitsfacturen voor
de huishoudens en kmo’s aanzienlijk gestegen. Bij een gemiddeld gezin
kwam er de helft bij. Kleine verbruikers zagen zelfs een verdubbeling
van hun factuur. Grote bedrijven die hun stroom op de groothandelsmarkt
aankopen bleven tot nu toe gespaard van deze stijging. In functie van het
soort contract dat ze hebben, zijn er heel wat (grote) verbruikers die zelfs een
aanzienlijke daling van hun factuur zagen. De prijs op de groothandelsmarkt
daalde in het begin van het jaar door de beslissing om de kerncentrales Doel
1&2 langer open te houden. Maar deze boost voor de competitiviteit van onze
bedrijven lijkt ten einde. Sinds de zomer gaan de prijzen terug de hoogte in.
De voortdurende onbeschikbaarheid
van de kerncentrales in België en
vooral in Frankrijk is hiervoor de
belangrijkste verklaring. In Frankrijk
zijn op dit ogenblik meer dan 20 van
de 58 kerncentrales buiten dienst,
een aantal voor onderhoud en andere
vanuit veiligheidsoverwegingen. Deze
evolutie zet het energiebeleid terug
onder spanning. Hierbij moeten we
een onderscheid maken tussen het
federale en Vlaamse beleid.
Brokkenparcours minister
Marghem
Op federaal niveau valt vooral het
onwaarschijnlijke brokkenparcours
op van minister van energie Marghem.
Haar belangrijkste wapenfeit is de
beloofde verlenging van de kerncen-
Groothandelsprijs elektriciteit (euro/MWh)
trales Doel 1&2. Die beslissing zorgde
voor een aanzienlijke verlaging van de
stroomprijs, maar juridisch is de operatie nog steeds niet afgerond. De
minister ‘vergat’ ook de heffingen te
innen die de kerncentrales moeten
betalen om langer open te mogen blijven, ze zet haar energieregulator buiten spel, enz. De onzekerheid op de
energiemarkt leidt ertoe dat er geen
vooruitgang wordt geboekt in investeringen die de bevoorradingszekerheid
op termijn moeten garanderen. Het
enige wat we in ons land kunnen doen
is hopen dat de hoogspanningslijnen
met de buurlanden het uithouden en
dat er bij de buren voldoende stroom
is om ons te bevoorraden. Dat dit niet
evident is, toont de situatie in
Frankrijk aan.
De sociale partners proberen ondertussen in de Centrale Raad voor het
Bedrijfsleven tot een visie te komen
over de werking van onze energiemarkt. Ook hier loopt het niet van een
leien dakje. Dit komt in belangrijke
mate door het verschil in visie tussen
de bedrijfsfederaties die de grote consumenten vertegenwoordigen en de
energieproducenten. De eersten stellen de werking van de markt voorop
waarbij er zo weinig mogelijk interventie van de overheid is. Alle mogelijke ondersteuningsmechanismen om
de transitie te realiseren naar een
koolstofarme economie met meer
Eerlijke verdeling
van de factuur
Op Vlaams niveau heeft minister
Tommelein alle stakeholders bij elkaar
geroepen om mee te werken aan de
energietransitie. Zijn ‘stroomversnelling’ moet vooral zo snel mogelijk de
Turteltaks doen vergeten. Toch verdient de minister alle krediet voor zijn
voluntarisme om aan de kar van de
hernieuwbare energie te trekken en
om het debat te organiseren. Het ACV
heeft zich mee geëngageerd en wij zullen vooral toekijken op de eerlijke verdeling van de factuur. De werkgevers
beweren steeds dat er geen definitie is
van een ‘eerlijke’ factuur. Het is nochtans eenvoudig. De sterkste schouders
dragen de zwaarste lasten. Niet elk
Belgisch bedrijf heeft een hogere
energiefactuur dan in de buurlanden.
Een recente studie van de CREG toont
aan dat er zeer veel Belgische bedrijven zijn (vooral de niet-elektro-intensieve) die een belangrijk concurrentievoordeel hebben ten opzichte van
bedrijven in onze buurlanden. Ook
onze aardgasprijs is meer dan competitief. De competitiviteit van onze
bedrijven moet op een slimme manier
Toolbox energie voor ondernemingsmilitanten
De nationale dienst onderneming van het ACV ontwikkelde voor ondernemingsmilitanten een reeks fiches om de syndicale werking rond energie vorm
te geven. Samen vormen de fiches de ‘Toolbox energie’. Je vindt de fiches op
www.acv-militanten.be onder het thema ‘Milieu’. Vergeet niet eerst in te loggen! De fiches maken je wegwijs in het energiebeleid van je onderneming. Is
je onderneming energie-intensief of niet? Waar vind je de juiste informatie?
Welke zijn de syndicale aanknopingspunten of sleutelmomenten om energie
(en klimaat) op de agenda van het syndicaal overleg te plaatsen? Aan welke
wettelijke verplichtingen moet je werkgever voldoen op het vlak van energie?
Zijn er andere engagementen mogelijk om energiezuiniger en klimaatvriendelijker te werken? Hoe ziet een goed syndicaal actieplan er uit? Het is maar een
greep uit de vragen waarop je een antwoord kan vinden door gebruik te
maken van de toolbox energie.
Mocht je vragen hebben bij het gebruik van de toolbox energie kan je altijd
terecht bij [email protected] of [email protected].
ondersteund worden, waarbij alle ontvangen voordelen meegerekend worden en (vooral) via een volwaardig
industrieel beleid. Vervolgens is er het
principe ‘voor wat hoort wat’. Er moeten concrete engagementen staan
tegenover de ontvangen voordelen.
Cruciaal hierbij zijn engagementen
inzake tewerkstelling en investeringen, maar ook inzake energie-efficiëntie en de transitie naar een koolstofarme economie. Enkel energie-efficiënte
bedrijven maken een kans op de
wereldmarkt. We moeten ook vermijden dat onze werknemers vast komen
te zitten in sectoren en bedrijven die
op termijn geen toekomst meer hebben. Wat doen we bijvoorbeeld met
onze petroleumraffinage in de wetenschap dat sommige landen over minder dan 15 jaar auto’s zullen verbieden
die op fossiele brandstoffen rijden?
Link met klimaatbeleid
Op Vlaams niveau wordt ook gewerkt
aan de link met het klimaatbeleid.
Naast de werkgroepen van de ‘stroom-
“De inspanningen moeten billijk verdeeld worden.
Niets is zo nefast voor het opnemen van engagement
als de vaststelling dat er free riders zijn.”
Bert De Wel, adviseur ACV-studiedienst
versnelling’ werden ook werkgroepen
rond de klimaatproblematiek georganiseerd. De focus van minister
Schauvliege ligt hierbij vooral op het
verzamelen van engagementen van
alle partijen. Vanuit de visie dat iedereen moet bijdragen. Het ACV heeft,
samen met de andere vakbonden, als
één van de eersten zijn bijdrage op
tafel gelegd. Het ACV en de andere
vakbonden engageren zich om gemotiveerd mee te werken aan de klimaatuitdaging. Er zijn echter een aantal
randvoorwaarden en knelpunten. De
vrijwillige engagementen moeten aangevuld worden met een duidelijke sturing vanuit de overheid. Er is nood aan
een transversaal transitieproject bij de
Vlaamse overheid dat werk maakt van
een circulaire economie en tegelijk de
klimaat- en energie-uitdagingen aanpakt. Het ACV en de andere vakbonden
wijzen er ook op dat de inspanningen
billijk moeten worden verdeeld over
alle actoren. Niets is zo nefast voor het
opnemen van engagement als de vaststelling dat er free riders zijn. We kijken alvast uit naar de volgende klimaat- en energieconferentie op 1
december waarbij de Vlaamse regering
(hopelijk) met een coherent beleidskader naar buiten komt om de klimaat- en
energieproblematiek efficiënt en vooral ook doelmatig aan te pakken.
| B e r t D e We l |
7 | VA K B E W E G I N G 8 5 2 | 1 0 N O V E M B E R 2 0 1 6 |
hernieuwbare energie of om de de
bevoorradingszekerheid te garanderen zijn voor hen uit den boze. Zonder
een gezamenlijke visie op die duurzame energievoorziening in de (nabije)
toekomst, is het echter quasi onmogelijk om stappen vooruit te zetten.
Iedereen is zich ervan bewust dat de
energietransitie investeringen zal vergen, dat de kosten hoger zullen zijn
dan onze fossiele energieproductie
van vandaag. Indien we vandaag geen
akkoord kunnen maken over de verdeling van die factuur, dan dreigt de
kostprijs door de blokkade van het
beleid op termijn aanzienlijk hoger te
worden.