Lees het volledige artikel in Knack (15/02/2017), ‘Waarom is de examencommissie zo populair?’, p. 40-41.

Steeds meer jongeren proberen alsnog een diploma middelbaar onderwijs te behalen via de Examencommissie. Vaak vinden ze daar het zelfvertrouwen terug dat ze op school zijn kwijtgeraakt. … Vorig jaar meldden liefst 4.301 nieuwe kandidaten zich aan bij de Examencommissie, onder wie 1.134 leerplichtige tieners. Daarnaast volgden ook meer dan 8.300 mensen les in het Tweedekansonderwijs. Maar nog veel meer Vlamingen hebben zich erbij neergelegd dat ze zonder diploma door het leven moeten zien te komen. Tijdens het schooljaar 2014-2015 alleen al gaven 7.676 scholieren er de brui aan. Toch juichte Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) afgelopen week in een persbericht dat steeds meer jongeren hun diploma behalen. In vijf jaar tijd is het aantal vroegtijdige schoolverlaters inderdaad van 12,9 tot 11 procent teruggevallen. Een goede zaak, natuurlijk, maar 11 procent blijft nog altijd veel. Zelfs als we de jongeren uit het buitengewoon onderwijs, die sociale vorming krijgen maar geen diploma kunnen behalen, buiten beschouwing laten. ‘Bovendien gaat het om een gemiddelde’, zegt Kristof De Witte, hoofddocent aan de faculteit economie en bedrijfswetenschappen van de KU Leuven. ‘In sommige steden en bevolkingsgroepen ligt dat percentage veel hoger. Brussel en Antwerpen doen het bijvoorbeeld heel slecht, en jongens gaan veel vaker zonder diploma van school dan meisjes. Ook jongeren die thuis geen Nederlands spreken of van allochtone afkomst zijn, lopen een groter risico.’ De cijfers houden ook geen rekening met jongeren die al vóór hun achttiende zijn afgehaakt. Sommigen van hen volgen thuisonderwijs, anderen zitten op een binnen- of buitenlandse privéschool. … Hoe is het dan mogelijk dat één op de tien scholieren nog altijd de eindstreep niet haalt? Soms komt het doordat een leerling lang ziek is geweest, de echtscheiding van zijn ouders heeft moeten doorstaan, een naaste heeft verloren of met andere persoonlijke problemen kampt. Daarnaast heb je ook tieners die niet kunnen weerstaan aan de lokroep van het geld: zij willen gewoon werken. Maar de grote meerderheid is de school gewoon zat. … ‘Vandaar dat spijbelen vaak een eerste knipperlicht is’, zegt De Witte. ‘Een ander belangrijk alarmsignaal is zittenblijven: heel veel jongeren die uiteindelijk afhaken, hebben een jaar of meer moeten overdoen. Ik pleit er niet voor om zittenblijven helemaal af te schaffen, maar we mogen de negatieve gevolgen zeker niet negeren.’ … Zittenblijven en afglijden naar zogenaamd lagere richtingen zou moeten worden ingeperkt door de nieuwe, gecontesteerde onderwijshervorming. ‘Directies kunnen er nu voor kiezen om een domeinschool uit te bouwen. Op één campus wordt dan binnen specifieke interessegebieden een heel spectrum aangeboden: van abstracte richtingen tot opleidingen die op de arbeidsmarkt gericht zijn’, zegt De Witte. ‘Zo kunnen jongeren op een pad worden gezet dat beter bij hen past zonder dat ze van school hoeven te veranderen of het gevoel hebben dat ze naar een lagere richting worden gestuurd. Zo’n overstap zal tot minder schooluitval leiden. Jammer genoeg worden domeinscholen niet verplicht, en zal het effect afhangen van het aantal scholen dat zich op die manier wil