Transcript Nieuwsbrief feb 2017 - Historische Vereniging Haerlem

FEBRUARI 2017 |
JAARGANG 26 | NUMMER 1
Nieuwsbrief
EEN UITGAVE VAN HISTORISCHE VERENIGING HAERLEM
In dit nummer o.a.:
-Beleidsplan 2018-2022
-Expositie Dumont
-Ledenwerving
-Jaarlijkse excursie kiezen
-Interview Rob Strobel
-Nieuws werkgroepen
-Haerlemse Boekenmolen
-Agenda achterpagina
Actuele informatie, meer
nieuws en artikelen op
haerlem.nl
De volgende Nieuwsbrief
verschijnt medio mei 2017
Colofon
Uit het bestuur
De Hoofdwacht in nieuwe kleuren (foto van ons lid Ad Timmers)
Lid van verdienste benoemd
Op grond van zijn verdiensten als bestuurslid van
de Historische Vereniging Haerlem gedurende vele
jaren als secretaris en vicevoorzitter heeft het
bestuur Peter van Wingerden benoemd als lid van
verdienste. Frans Willem Lantink, voorzitter
nieuwe Beleidsplan te leveren. Begin maart is het
concept Beleidsplan klaar.
Op 25 maart a.s. van 15.00-17.00 uur wordt een
inspraakmiddag georganiseerd in De Hoofdwacht
voor alle leden van de vereniging. Het concept
Beleidsplan wordt van tevoren onder de leden
verspreid. Tijdens de inspraakmiddag kunnen de
leden reageren met opmerkingen en mogelijke
aanvullingen op het nieuwe Beleidsplan. Daarnaast
is er uiteraard ook een mogelijkheid digitaal te
reageren. Daarna zal het bestuur een definitief
concept opstellen.
Op 21 juni 2017 wordt het Beleidsplan 20182022 ter goedkeuring en vaststelling voorgelegd
aan de algemene ledenvergadering.
Harco Gorter, secretaris en Frans Willem Lantink
Beleidsplan 2018-2022
Zoals gemeld in de algemene ledenvergadering van
22 juni 2016 is afgelopen najaar een start
gemaakt met het nieuwe Beleidsplan voor de
periode 2018-2022. Het nieuwe Beleidsplan zal
beknopter van aard zijn dan het vorige Beleidsplan
en zal concrete actiepunten bevatten. Het
Beleidsplan is geconcentreerd rond een aantal
thema’s, zoals historisch onderzoek, erfgoed,
publieksbereik, ruimtelijke kwaliteit, ledenbereik,
ledenparticipatie, ledenwerving, financiële
duurzaamheid en communicatie en PR. De
verschillende werkgroepen, projectgroepen en
commissies is gevraagd om hun bijdrage aan het
Projectgroep Erfgoed
Er is een nieuwe projectgroep Erfgoed opgericht.
Een enthousiast aantal leden van de vereniging die
expert zijn op het gebied van monumenten en
erfgoed, samen met de voorzitters van de
lees verder op pagina 2
1
De Nieuwsbrief is een uitgave van de
Historische Vereniging Haerlem en
verschijnt vier keer per jaar,
ISSN: 1570-4785
De vereniging is een culturele
Algemeen Nut Beogende Instelling
(ANBI)
Website: www.haerlem.nl
Verenigingszetel:
De Hoofdwacht, Grote Markt 17
Postadres:
Postbus 1105, 2011 BC Haarlem
Secretaris: 06 46 54 09 92
e-mail: [email protected]
Ledenadministratie:
e-mail: [email protected]
IBAN: NL89 INGB 0000 3778 82
Redactie:
Frank-Michiel Boorsma, Peter
Dammers (secretaris), Kees van der
Jagt en Pieter Winters
E-mail: [email protected]
Vormgeving: Tekst en Uitleg, Haarlem
Druk: Nederlof, Cruquius
Volg ons ook op Facebook, Twitter
en YouTube
vervolg van pagina 1
werkgroep Gebouw & Omgeving en de
Historische werkgroep, ons bestuurslid
‘Monumentenzorg’ en twee
vertegenwoordigers van Archeologie Haarlem
waaronder de Haarlemse stadsarcheologe
komen geregeld bijeen om te praten over dit
belangrijke speerpunt voor onze vereniging.
Een eerste wapenfeit was de organisatie van
een druk bezochte nieuwe ledenbijeenkomst
op 21 januari in De Hoofdwacht rond het
thema ‘Erfgoed’. De Historische Vereniging
Haerlem moet een nog meer herkenbare rol
gaan spelen op het gebied van erfgoed en
monumenten. De vereniging doet van
oudsher veel op dit gebied, maar de
aandacht is soms te ad hoc, een bindende
visie voor alle activiteiten van de vereniging
zou de sterke punten van de vereniging hier
nog kunnen versterken.
Een meer uitgesproken rol voor de vereniging
ligt hier ook gezien de terugtredende
overheid op dit veld in het kader van de
nieuwe Omgevingswet en de Erfgoedwet. De
projectgroep ontwikkelt nu een duidelijke
Column
visie op ‘Erfgoed’ en de rol van de vereniging
hierin. De vereniging zou ook een forum
kunnen bieden om te praten over problemen
waar eigenaren van monumenten zoal tegen
aanlopen.
Vorig jaar zijn alle eigenaren van
Rijksmonumenten in Haarlem door ons
aangeschreven en velen van hen zijn ook lid
geworden. Voor het komende jaar staat
eenzelfde actie ten aanzien van de vele
eigenaren van gemeentelijke monumenten in
Haarlem op stapel. Ook is de vereniging de
hoeder voor (het behoud van en het
onderzoek naar) historische collecties in
Haarlem. De rol van de vereniging in het
immateriële erfgoed, het denken over, het
beleven van het verleden van Haarlem is
eveneens te versterken. Een mooi initiatief
van de laatste jaren was bijvoorbeeld de ’13
juli’- lezing (de val van Haarlem). De project­
groep zal daarmee ook een bijdrage leveren
aan het nieuwe beleidsplan 2018-2022.
Frans Willem Lantink
Het feest van de herkenning-slot
en een goed begin van het nieuwe jaar
In mijn laatste twee columns ging ik in op onverwachte
confrontaties met beelden van Haarlem. Een aantal leden
reageerde, en ook nu weer kreeg ik leuke reacties.
Zo bezocht Daan Kerkvliet de kerk in De Rijp. Hij meldde mij dat
de kerk in 1654 totaal door brand was verwoest en dat voor de
herbouw een beroep werd gedaan op een aantal Hollandse
steden, waaronder Haarlem. Een jaar later lag er al een ontwerp
van het Haarlemse glas. Kom vandaag de dag nog eens om zoveel
voortvarendheid!
Ons lid René van Dijk bevestigde mij dat er in Edam ook een
Haarlems glas is te vinden (Afb.). Hij zond mij een zeer informatief
stuk dat integraal op onze website is opgenomen. Hieruit blijkt
dat ook de Edammers aan het beleg van Damiate zouden hebben
deelgenomen “met stoute moedt met felle manier/ als verwoude
stier”. Dat laatste zal overigens wel “verwonde” moeten zijn.
Een jaar geleden meldde ik dat met de restauratie van Huis
Vredenburg was begonnen. Op weg naar de stad zag ik altijd met
droeve ogen aan hoe het stond te verkommeren. Het huis staat er
weer prachtig bij en wanneer de restauratie van het koepeltje zal
zijn voltooid, is de stad weer een prachtig monument rijker. Dank
aan de eigenaar.
Een goed begin van het nieuwe jaar, maar ook eind goed, al goed.
Peter van Wingerden
2
Contributie lidmaatschap 2017
Nog niet alle leden hebben hun contributie
voor het nieuwe verenigingsjaar voldaan. U
kreeg begin december per e-mail of als
bijlage bij de gedrukte Nieuwsbrief de nota
met het verzoek de contributie voor 1 januari
over te maken naar IBAN NL89 INGB 0000
3778 82. Wilt u dat zo spoedig mogelijk
alsnog doen?
Frits Anema, penningmeester
Overige mededelingen
Samenstelling redactie Nieuwsbrief
In het afgelopen jaar hebben Gerard
Moolenaars en Rob Strobel op eigen verzoek
hun lidmaatschap van de redactie beëindigd.
Zie ook het interview met Rob Strobel in
deze Nieuwsbrief.
Wij danken hen voor de in de afgelopen jaren
aan de ontwikkeling van onze Nieuwsbrief
geleverde bijdrage.
Werk- en projectgroepen
Op zaterdag 21 januari is een 35-tal nieuwe
leden in De Hoofdwacht ontvangen. Sommigen
waren nog nooit binnen geweest, anderen
waren bekend met het gebouw via bezoek op
Open Monumentendagen of aan de
tentoonstellingen.
Na een welkom door de voorzitter, gaf Martin
van Bleek de aanwezigen inzicht in de
veranderingen die van overheidswege op het
erfgoed afkomen. De Monumentenwet is
overgegaan in de Erfgoedwet en er wordt
gewerkt aan de invoering van de nieuwe
Omgevingswet (2019). Dat heeft een reden:
de overheid trekt zich gedeeltelijk terug en
gaat meer op het gebied van monumenten aan
particulier initiatief overlaten. Welke gevolgen
heeft dit voor een historische stad als
Haarlem en in het bijzonder voor een
historische vereniging als de onze? Reden
waarom de HVH een projectgroep Erfgoed
heeft ingesteld om hier een plan van aanpak
voor te ontwikkelen.
Boudewijn van Os vertelde waar de
Historische werkgroep mee bezig is en Marcel
Ontvangst nieuwe leden
en ledenwervingsplannen
van Heck deed dat voor de werkgroep Gebouw
& Omgeving. Beide werkgroepen houden zich
intensief met historisch en erfgoedonderzoek
bezig en zien het als een belangrijke taak de
verworven kennis en expertise uit te dragen
aan zo veel mogelijk Haarlemmers. Peter
Rutten (architect) ten slotte legde de nadruk
op de nieuwe uitdagingen voor de vereniging.
Vertegenwoordiger van monumenten
De Vereniging wil een belangenbehartiger van
monumenten zijn en bewoners van
monumenten een platform bieden waar ze
elkaar kunnen ontmoeten en in discussie
kunnen gaan over de gevolgen van de nieuwe
wetten. Ook wil zij hen steun bieden en een
serieuze ingang naar gemeente en
strategische partners vormen bij mogelijke
problemen waar deze bewoners tegenaan
kunnen lopen. Peter Rutten kondigde aan dat
de projectgroep daarvoor een spreekuur gaat
opzetten. De ochtend werd afgesloten met
een kleine stadswandeling en informatie over
de Hoofdwacht zelf.
Ledenwerfactie 2017
Hoe meer leden, hoe meer de vereniging zich
als belangenvereniging van ons erfgoed kan
profileren. Het is daarom van groot belang
dat zo veel mogelijk mensen die Haarlem als
historische stad een warm hart toedragen, lid
zijn.
Vorig jaar heeft de vereniging actief leden
geworven onder bewoners/eigenaars van
rijksmonumenten. Dit jaar worden die van de
gemeentelijke monumenten benaderd.
Omdat dat (weliswaar gelukkig!) een groot
aantal is, kost het veel geld om de brieven
over de post te versturen. Daarom willen we
ze persoonlijk bij de mensen brengen. Bent u
bereid mee te helpen door in uw eigen straat
en/of in uw naaste omgeving onze brief in de
brievenbus van een gemeentelijk monument te
doen? U kunt zich melden bij Marjorie Vroom,
[email protected]
Marjorie Vroom
Ingezonden
Schimmen in de Hout
Zicht op een nieuw Haarlem
Architectuur en stedenbouw van en door ir. L.C. Dumont 1902-1930
De Historische Vereniging Haerlem bereidt
voor het komende seizoen een
tentoonstelling in De Hoofdwacht voor over
een Haarlemmer, die in de vorige eeuw een
actieve rol heeft gespeeld in de stedenbouw
en architectuur van onze stad. Ingenieur
Dumont was van 1902 tot 1930 directeur
van Openbare Werken en heeft in die periode
de planologie van de stadsuitbreidingen
Copyright Noord-Hollands Archief
geregeld, wegen vernieuwd en aangelegd en
gemeentelijke gebouwen ontworpen. Door de
vele stadsuitbreidingen tussen 1902 en
1930 ontwierp de Dienst Openbare Werken
tal van gemeentelijke bruggen, zwembaden,
badhuizen en scholen. In de jaren twintig
ontstonden nieuwe architectuurstromingen,
waarvan de Amsterdamse School de
bekendste is. In Haarlem ontwikkelde de
Dienst Openbare Werken met een
knipoog naar het Haags
Expressionisme een eigen, moderne en
kubische bouwstijl. Intussen zijn een
aantal van deze gebouwen al weer
gesloopt en hebben andere gebouwen
de monumentenstatus gekregen. Zie
voor meer informatie een door Henri
Spijkerman geschreven artikel in het
Jaarboek Haerlem 1992 pp. 152-188.
Henri Spijkerman
3
Laatste kansen om tijdens een
avondwandeling in de Haarlemmer­
hout te gaan luisteren naar de
verhalen van Monique.
Meer informatie op
www.verhalenmetmonique.nl
Nieuws van de Stichting Geveltekens (SGVH)
Geloof, Hoop en Liefde – Ridderstraat 22
Van de drie-eenheid Geloof, Hoop en Liefde
is in de Ridderstraat 22 lange tijd alleen de
gevelsteen d’Liefde te zien geweest (Afb.). In
vroeger tijden waren deze drie gevelstenen
te vinden in de gevels van Ridderstraat 20,
22 en 24. Kort geleden is gevelsteen d’ Hoop
opgehaald uit Dalfsen (Overijssel) en samen
met ’t Geloof weggebracht voor restauratie
en inkleuring (polychromeren). Voor het
plaatsen van deze gevelstenen in de gevel
van nummer 22 is bij de gemeente Haarlem
vergunning aangevraagd.
Het is gebruikelijk de drie deugden op aparte
gevelstenen naast elkaar te plaatsen. In dit
geval kunnen de stenen niet op hun
oorspronkelijke plaats terug worden
geplaatst en komen d’ Hoop en ‘t Geloof in
de zijpenanten van nummer 22. Het is heel
bijzonder om de oude gevelstenen op slechts
enkele meters van hun oude plek weer
gedrieën te kunnen bewonderen.
van het ROC hebben eerder de gaper van
drogisterij A.J. van der Pigge uit de
Gierstraat gerestaureerd en
gepolychromeerd. Wat een goede
ontwikkeling dat jonge mensen zulk mooi
werk kunnen leveren! Het Museum Haarlem
heeft nog een derde gaper in de opslag
staan. De SGVH hoopt dat ook deze gaper
door dezelfde groep kan worden
gerestaureerd en gepolychromeerd.
Gaper – Bosch en Vaartstraat
Eerdaags start het ROC Horizon College met
het restaureren en polychromeren van de
tweede nog openbare gaper in de Bosch en
Vaartstraat in Haarlem. De SGVH heeft
hiervoor bemiddeld met de eigenaren van het
perceel. Hoewel er geen apotheek meer in
het pand zit, is de gaper daar nog steeds
aanwezig. Leerlingen van dezelfde opleiding
Het Lam met de kruik
Zo’n vijfenveertig jaar geleden kochten
mevrouw M. van Strijp en haar echtgenoot de
gevelsteen met het lam dat een kruik draagt
(Afb.). De gevelsteen had bij het echtpaar een
plaats in de tuin, maar mevrouw Van Strijp
vond dat de steen nu een mooie openbare
plek moest krijgen. In december 2016 kreeg
de SGVH deze steen cadeau. Samen met de
De Westfaelsche Ham – Anegang 31
Ergens in de lente van dit jaar gaat de
gevelsteen ‘De Westfaelsche Ham’ verhuizen.
De steen zit nu nog in de achtergevel van het
Frans Hals Museum, maar gaat terug naar
zijn originele plek in Anegang 31. Op de plek
die in de achtergevel in het Klein Heiligland
achterblijft wordt de steen het ‘Wapen van
Holland’ geplaatst. Deze steen staat al een
paar jaar in De Hoofdwacht en is afkomstig
uit De Kleine Houtpoort.
Ingezonden
Geschiedenis van je huis uitzoeken
Voor wie nieuwsgierig is naar de geschiedenis van
een (oud) huis is er binnenkort in het Noord-Hollands
Archief weer een workshop ‘Historisch huizenonderzoek’. Gedurende zeven vrijdagmiddagen krijgt u deskundige
begeleiding bij dit onderzoek. Daarbij komen
diverse bronnen aan bod, zoals het kadaster, het
bevolkingsregister, bouwtekeningen, notariële archieven,
verpondingsboeken en transportakten. Cursusdata zijn 3, 10, 17, 24, 31 maart en 7 en 21
april, van 13.30 uur tot 16.30 uur. Kosten voor de
cursus bedragen ¤ 175. Aanmelden via een e-mail naar: [email protected] Inbegrepen in de cursusprijs is de uitgebreide
handleiding voor dit onderzoek, die ook via de website
van het Noord-Hollands Archief is te raadplegen.
4
Vrienden van de Amsterdamse Gevelstenen
zijn we druk op zoek naar de herkomst van
deze steen. Informatie is altijd welkom.
Martin Busker, Stichting Geveltekens
Vereniging Haerlem
Kennismaking met ‘Heemschut’
Op 26 januari was een vertegenwoordiging van de
Commissie Heemschut Noord-Holland in De Hoofdwacht
te gast bij de Historische Vereniging Haerlem. Marjorie
Vroom en Boudewijn van Os hebben daar uitgebreid de
activiteiten van de HVA uiteengezet.
Namens ‘Heemschut’ waren aanwezig Frans Brugman,
voorzitter, Anne Marie ten Cate, redactie tijdschrift
Heemschut, Henk Dirkx, adviseur regio Kennemerland,
Elsa Gorter, secretaris & PR en communicatie, Peter
Koppen, adviseur en Fredrik Pöll, adviseur en sociale
media.
De bijeenkomst was gericht op een nadere
kennismaking met de HVH met het doel de
mogelijkheden te bespreken om elkaars activiteiten te
versterken, elkaar behulpzaam te zijn, van elkaar te
leren en samen te werken waar gewenst.
Het was een heel nuttige en ook heel plezierige
bijeenkomst.
Vlnr Marjorie Vroom, Frans Brugman en Boudewijn van Os
Waarheen voert ons de Jaarexcursie in 2017?
Bij de presentatie van het jaarprogramma
hebben we meerdere opties laten zien voor
een mogelijke bestemming. We leggen u twee
keuzes voor: Amerongen of Antwerpen.
Amerongen
Op de Utrechtse heuvelrug ligt kasteel
Amerongen, deze prachtige buitenplaats
heeft een interessante tuinaanleg en het huis
is van binnen ook te bezichtigen (Afb. 1). Het
interieur en exterieur zijn sinds de
zeventiende eeuw grotendeels ongewijzigd.
Kasteel Amerongen kent een roerige tijd in
de zeventiende eeuw. In 1673 wordt het
kasteel gevuld met takkenbossen en in brand
gezet. In 1685 wordt het huis weer in volle
luister hersteld. In 1918 is het huis de
tijdelijke woonplaats van de gevluchte keizer
Wilhelm II. Amerongen kent een rijke
geschiedenis van de prehistorie tot het
Duitse keizerrijk en verder. Deze
geschiedenis zal door een lokale gids verteld
worden, daarnaast is er een rondleiding over
het terrein en in de buitenplaats en optioneel
kan het tabaksmuseum bezocht worden.
Voor de terugreis is er een gezellige
afsluiting met een gezamenlijke maaltijd.
stadsarchief en het restauratieatelier van de
archeologische dienst samen ondergebracht
in een oud fabriekspand. In het uiteindelijke
programma kan wellicht ook plaats zijn voor
een bezoek aan het Rubenshuis. Natuurlijk
wordt aan het eind van de dag tijd gemaakt
voor een gezellige afsluitende maaltijd, met
een lokaal biertje.
Antwerpen
Een andere optie is de Vlaamse stad
Antwerpen, deze stad kent net als Haarlem
een rijke traditie in textielproductie en
bierbrouwen. Er zijn diverse musea over
uiteenlopende onderwerpen zoals het
Museum aan de Stroom of het museum
Plantin Moretus over de geschiedenis van de
boekdrukkunst, ook de Haarlemmers niet
onbekend (Afb. 2). In het Felixarchief zijn het
U kiest
Nu laten we de keuze graag aan u. De
excursie zal plaats vinden rond de maand
september 2017 en we reizen
gewoontegetrouw per bus.
Ga naar onze website en geef uw mening!
Graag voor 1 maart 2017 reageren.
5
Dineke Lentz, werkgroep Excursies en
Lezingen
Interview
‘Wat je heden bouwt is de historie van de toekomst’
Het ledenaantal van de Vereniging
Haerlem slinkt. Ten onrechte natuurlijk.
Daarom in deze rubriek een voorstelronde.
Wie zijn onze leden eigenlijk en wat doen
ze? Wat dragen ze bij aan de stad en welke
verhalen hebben ze te vertellen? Vandaag
deel 3: Rob Strobel.
Naam: Rob Strobel
Leeftijd: 65
Geboorteplaats: Bloemendaal
Beroep: gepensioneerd jurist/manager bij het
UWV
Lid sinds: 2011
Het interview vindt plaats in een sfeervol
jarendertig huis vlakbij station Bloemendaal.
Aan de muur een poster van Jacques Tati en
een tekening van de Bavokerk. Het gesprek
gaat over hoe mooi Haarlem eigenlijk is
en hoe fijn het is om na een vakantie weer
terug te keren naar deze stad. Toch heeft
hij ook kritiek en zegt: ‘De gemeente heeft
goedkeuring gegeven voor de bouw van een
woontoren naast het Mendelcollege. Dat
wijkt qua proporties zo af van de omliggende
bebouwing, dat zou echt anders moeten.
De entree van de stad moet wel een beetje
smoel hebben, toch? Hetzelfde geldt voor
de bouw van het hotel naast de ijsbaan. Dat
verknalt echt de toegang naar Bloemendaal.
Waarom moet alles zo volgebouwd worden?
We moeten met zijn allen toch een beetje
letten op de groene longen van de stad?
Wat je heden bouwt is de historie van de
toekomst.’
Het is duidelijk, Haarlem ligt hem na aan
het hart. Bovendien heeft hij een breed
interessegebied. Dat betekent dat hij op
allerlei gebieden probeert de stad wat
mooier te maken dan het al is. Na en naast
een (juridische) loopbaan in de sociale
zekerheid, laatstelijk bij het UWV, werd hij
juridisch adviseur bij de Bavovrienden, is hij
al jaren voorzitter van de klachtencommissie
van het Spaarne gasthuis en sinds kort
vicevoorzitter van de werkgroep Gebouw
en Omgeving van de Vereniging Haerlem.
Enkele jaren geleden werd hij ook voorzitter
van de redactie van deze Nieuwsbrief, maar
daar is hij dit jaar mee gestopt. ‘Ik had er
graag een periodiek van willen maken zoals
bijvoorbeeld Ons Bloemendaal dat ook is.
Maar ik kreeg niet de middelen om dat voor
elkaar te krijgen. Toen bleef alleen mijn rol
van voorzitter over. Ik had het idee dat de
redactie het zonder mij ook wel zou redden.’
Momenteel is hij vanuit de werkgroep G&O
onder meer bezig met de Gonnetbuurt, aan
het Spaarne net ten zuiden van de spoorlijn
naar Amsterdam. Ook voor deze buurt
bestaan nieuwbouwplannen met (middel)
hoogbouw. Daarom probeert hij samen
met andere leden van de werkgroep te
Rob Strobel, foto auteur
achterhalen welke plannen er zijn en in welk
stadium die zich bevinden. ‘Maar we zijn een
nette club die de rechte paden bewandelt.
We hebben altijd goed contact met de
gemeente en dat is ook erg belangrijk. Op
die manier bereik je vaak meer.’ Ten slotte
vindt hij ook dat er best wat meer jong
bloed binnen de vereniging mag komen.
Juist jonge mensen zouden met fris elan
en enthousiasme een versterking van de
vereniging betekenen.
Pieter Winters, redactie Nieuwsbrief
Ingezonden
‘Fietsen binnen = winnen’
Op 9 november 2016 is de actie ‘Fiets binnen = winnen’ van start
gegaan. Doel is de fietsen in het centrum van Haarlem meer in de
fietsenstallingen te krijgen en het straatbeeld in de stad te
verbeteren. De actie bestaat uit een klein boekje (Afb.) dat bij de
fietsenstallingen ligt en afgegeven wordt wanneer u uw fiets in
een van de deelnemende (gratis) fietsenstallingen plaatst. Bij elk
bezoek aan de fietsenstalling wordt een stempeltje gegeven door
de beheerder van de fietsenstalling. Elke stempeltje kunt u
gebruiken om een van de leuke aanbiedingen in het boekje te
verzilveren bij de deelnemende bedrijven. Met een vol gestempeld
boekje kunt u ook meedingen naar de hoofdprijs. Lever het in bij
de fietsenstalling en maak kans op een mooie fiets.
Doe mee, zet uw fiets veilig en droog en maak de binnenstad van
Haarlem nog mooier! De deelnemende fietsenstallingen vindt u in
de Smedestraat, op de Botermarkt, in de Tempelierstraat en de
Jacobijnestraat (alleen zaterdag). Het is een initiatief van Centrum
Management Haarlem en de gemeente Haarlem.
Realisatie en projectleiding: Ronald Straatman en Tamira
Theunissen
Meer weten?
[email protected]
www.facebook.com/fietsbinnen
6
Uit de Haerlemse boekenmolen
Deze winter vonden wij een mooie uitgave over een Haarlems onderwerp en over zowel de
buurgemeente Heemstede als Bloemendaal kwam ook een vermeldenswaardige titel in de
boekhandel terecht.
Op 23 november, de verjaardag van de stad,
opende wethouder Jeroen van Spijk (o.a. van
ruimtelijke ordening en monumentenzorg) de
tentoonstelling ‘Haarlemse Pleinen’ in het ABC
Architectuurcentrum. Marcel van Heck,
voorzitter van de werkgroep Gebouw en
Omgeving van onze vereniging, overhandigde
vervolgens het eerste exemplaar van het
gelijknamige boek ‘Haarlemse Pleinen’.
Elke stad of dorp heeft één of meer pleinen.
Voor markten, terrassen, het organiseren van
een buurtfeest of gewoon voor het mooi.
Pleinen zijn meestal historisch ontstaan en
hebben vanouds een sociale functie.
Het boek ‘Haarlemse Pleinen’ is het resultaat
van een langlopend pleinenproject. Dit begon
in 1996, en is na een tijd stilgelegen te
hebben in 2012 weer opgepakt door vier
(oud-)leden van de werkgroep Gebouw en
Omgeving. Het resultaat is dit boek, dat een
inventarisatie bevat van alle 130 pleinen en
(grotere) plantsoenen in de stad.
Van elk plein zijn herkenningspunten
genoteerd, is minimaal één foto geplaatst en
is een waardering gegeven. Hieruit is
vervolgens weer een selectie van dertig
pleinen gemaakt die door de samenstellers
van het boek als het meest bijzonder worden
beschouwd. Verder gaat het boek nader in op
de vraag wat een locatie nu in het bijzonder
tot een plein maakt, welke soorten pleinen er
bestaan en het belang van een zorgvuldige
omgang met de openbare ruimte waar we
pleinen onder kunnen rekenen.
De Historische Vereniging Haerlem heeft
samen met de Gemeente Haarlem en de J.C.
Ruigrok Stichting een financiële bijdrage aan
de productie van ‘Haarlemse Pleinen’ geleverd.
Voor in het bijzonder het Heemsteedse deel
van ons ledenbestand is ‘Het Heemstede
Boek. De 368 straten van Heemstede in beeld’
een mooie aanwinst. Een werk met vooral veel
foto’s (ruim 8000!). Een drietal fotografen,
Chris Hoefsmit, Fred Icke en Jurriaan
Hoefsmit, trok gedurende het afgelopen jaar
het hele grondgebied van de gemeente
Heemstede door en zij legden alles vast dat
maar enigszins hun aandacht trok. Per
bladzijde een straat (of in het geval van
Heemstede zeggen we liever ‘laan’) en omdat
Heemstede er daar 368 van heeft, komt het
boek dus al gauw aan de 400 bladzijden.
Zonder verder commentaar of speciaal thema
ziet men op de vele kleurrijke foto’s een
stukje van de eigen straat. Straatmeubilair,
huisdieren, een tuinmeubel of ornament van
het huis, soms poseert een Heemsteedse
familie trots bij de voordeur of is er gewoon
een deel van weg of alledaagse activiteit
vastgelegd. Een soort papieren tijdscapsule
die een treffend beeld geeft van deze mooie
woonplaats en eigenlijk in geen enkele
Heemsteedse woning mag ontbreken.
We kijken opnieuw over de grens van Haarlem
naar onze andere buren, die in Bloemendaal.
Daar werd op 10 november van het vorig jaar
in de openbare bibliotheek aan de Korte
Kleverlaan het boek ‘Politiek in Bloemendaal.
Zelden deed ik iets alleen’ gepresenteerd. De
auteur is bij velen bekend, Piet van der Ham
(1936), die in de jaren 1978 tot 1994
wethouder was in de gemeente Bloemendaal.
En dan is er door hem vanzelfsprekend veel te
vertellen over de dorpspolitiek waar hij zolang
een rol in mocht spelen. De tijden zijn
veranderd en de vergelijking met hoe anders
het vroeger was, dringt zich vanzelfsprekend
op in het licht van de politiek zoals deze nu
vaak in het nieuws komt. Het is geen
autobiografie, het zijn vooral ‘politieke
memoires’ die vooral een goed overzicht
geven van de recente geschiedenis en van de
ontwikkelingen in de gemeente Bloemendaal.
Huisvesting, woningbouw, samenwerken met
diverse maatschappelijke instellingen en het
culturele leven komen aan de orde en worden
levendig beschreven.
Het boek van uitgeverij Schaep14 is te koop
bij o.a. Boekhandel De Vries voor de prijs van
¤ 18,00.
Frank-Michiel Boorsma
Het is voor ¤ 24,50 bij diverse winkels in
Haarlem en Heemstede te koop en in het
bijzonder natuurlijk bij Boekhandel Blokker
aan de Binnenweg 138 waar in november ook
de presentatie van dit boek plaatsvond.
Het is te koop in het ABC Architectuurcentrum
aan het Groot Heiligland en Boekhandel
De Vries voor ¤ 15,00.
7
Agenda
Aanmelding voor de hieronder vermelde
activiteiten via onze website www.haerlem.nl
of de voicemail van de excursietelefoon
T 06 37 36 14 59, tenzij in de
aankondiging anders vermeld. Voor
overige contacten kunt u een e-mail
sturen aan [email protected].
Betalingen gaarne op onze bankrekening
NL 89 INGB 0000 3778 82 onder
vermelding van de activiteit. Kijk voor
eventuele wijzigingen op de website en let
op berichten in uw mailbox! Indien verwezen
wordt naar een vorige Nieuwsbrief kunt u
deze ook terugvinden op de website.
Januari
Dinsdag 10 januari 2017
Renovatie Velsertunnel
Stephan van der Horst, projectleider civiel
van Rijkswaterstaat hield een inleiding over
de renovatie van de Velsertunnel. Vanaf
half april 2016 onderging de Velsertunnel
een grootscheepse renovatie. De tunnel is
negen maanden helemaal dicht geweest.
Rijkswaterstaat vergrootte de doorrijhoogte,
moderniseerde de vluchtwegen en
vernieuwde vrijwel alle tunneltechnische
installaties. Ga naar onze website voor
de presentatie (Power Point) van dinsdag
10 januari 2017. De filmpjes die in de
presentatie zijn getoond plus meer filmpjes
zijn te zien en te downloaden op de website
van Rijkswaterstaat, daarnaast staan ze ook
op Facebook. Zie ook het Noord-Hollands
Archief.
Maart
Woensdag 8 maart 2017
Frans Hals: de portretten van een
Doopsgezinde horlogemaker en zijn vrouw
Lezing door prof. dr. Frans Grijzenhout,
hoogleraar Kunstgeschiedenis aan de
Universiteit van Amsterdam. Frans Grijzenhout
doet kunsthistorisch onderzoek naar de
schilderkunst van de Nederlandse Gouden
Eeuw. Hij is o.a. bekend door zijn identificatie
van het ‘Straatje van Vermeer’. Maar ook
dichter bij huis zijn genoeg mysteries op
te lossen: Grijzenhout vertelt hoe hij via
uitgebreid sporenonderzoek in archieven en
musea de identiteit heeft kunnen vaststellen
van twee anonieme portretten, geschilderd
door Frans Hals in 1643. Het spoor leidt
naar Haarlem waar in de 17e eeuw de
Doopsgezinde minderheid een stempel
drukte op kunst en nijverheid. Deze avond
wordt georganiseerd door de Doopsgezinde
Gemeente Haarlem in samenwerking met de
Historische Vereniging Haerlem en zal
worden geopend door haar voorzitter
Frans Willem Lantink. U bent welkom in de
Doopsgezinde kerk te Haarlem, Frankestraat
24 vanaf 19.30 uur, aanvang lezing 20.00
uur. De toegang is gratis behoudens een
vrijwillige bijdrage voor koffie en thee. Iedere
belangstellende is van harte uitgenodigd.
Aanmelden via de website van de Vereniging
Haerlem, of via [email protected].
de geschiedenis van Hannie Schaft wordt
ontrafeld en vertelt daarover.
Zaterdag 29 april 2017
Opening tentoonstelling Dumont in De
Hoofdwacht
Mei
Woensdag 3 mei 2017
Het economisch leven in Haarlem tijdens de
Tweede Wereldoorlog
Lezing door Hein Klemann
Zaterdag 13 mei 2017
Hof van Egmond
Bezichtiging onder leiding van Tim van Honk
van PreWonen
Woensdag 24 mei 2017
Presentatie Jaarboek
Dinsdag 14 maart 2017
Wat betekende het geslacht Brederode
voor Haarlem?
In het vorige jaar is er in de gemeentes
rond Haarlem in lezingen en door middel
van andere activiteiten veel aandacht
geweest voor de Brederodes. Daaraan
hebben onder anderen bijgedragen auteur
en oud-gemeentesecretaris Wim Cerutti,
stadsarcheoloog Anja van Zalinge en
archiefdirecteur Lieuwe Zoodsma.
Welke rol de Brederodes in Haarlem hebben
gespeeld zal door deze drie experts worden
uitgelicht in een lezingenavond, waar hun
verschillende invalshoeken samen komen.
De avond vindt plaats in De Hoofdwacht;
aanvang van de lezingen 20.00 uur, inloop
vanaf 19.30 uur. Kosten zijn ¤ 3,50, leden
krijgen korting en betalen ¤ 2,50. Aanmelden
via onze website vóór 11 maart.
Zaterdag 25 maart 2017
Inspraakmiddag Beleidsplan 2018–2022
van onze vereniging
Plaats: De Hoofdwacht, 15.00 - 17.00 uur.
Juni
Zaterdag 3 juni 2017
Huis te Vogelenzang
Wandeling onder leiding van Martin Bunnik
Zaterdag 17 juni 2017
Patrimoniumbuurt
Wandeling door deze karakteristieke wijk
Woensdag 21 juni 2017
Jaarlijkse algemene ledenvergadering
Juli
Donderdag 13 juli 2017
Jaarlijkse herdenking Val van Haarlem
Zaterdag 17 juli 2017
Slachthuisbuurt
Wandeling op zoek naar Dumont
September
‘Actie voor het Houtvaartbad’
Lezing door Lia van Velzen en Hans Bakker
over hoe je als burger een monument redt
Excursie naar Antwerpen of Amerongen? Zie
oproep in deze Nieuwsbrief.
Hierna volgt een vooruitblik op de rest van
het jaar; nadere bijzonderheden volgen via
Haerlem Nieuws en/of de Nieuwsbrief:
Oktober
Maand van de geschiedenis
April
Hannie Schaft
Peter Hammann schreef een boek waarin
November
Donderdag 23 november 2017
Viering Haarlems ‘verjaardag’
8