Transcript De Mandelbode FEBRUARI 2017 Natuur

Natuur
“In januari veel ganzen in de lucht,
dan laat de winter een diepe zucht.”
Als ganzen V-vormen trekken, voelen we de winter in alle zintuigen, het is de voorbode van koude, korte maar gezellige avonden bij het haardvuur. Maar hoe wapenen dieren zich tegen de
koude en een kleiner aanbod van voedsel in de natuur?
In onze streek houden slechts enkele dieren een echte winterslaap.
De vleermuizen, padden en egels bijvoorbeeld. Andere dieren
zoals de eekhoorn en de hazelmuis gaan in winterrust. Wat is nu
het verschil?
De winterslaap van de egel is heel ingrijpend.
Een winterslaap betekent dat de stofwisseling vrijwel helemaal stilvalt. Het is een methode om niet naar warmere streken op zoek te
moeten gaan achter voedsel. De egel is daar een goed voorbeeld
van. Om zijn lichaamstemperatuur op peil te kunnen gaat hij in
NATUUR IN GROOT-DENTERGEM
“stand-by” van oktober tot april, afhankelijk van het weer.
Hij schakelt dan over op een lagere lichaamstemperatuur van
amper 3° Celsius, ademt slechts om de 2 minuten en vermindert
zijn hartslag tot 20 keer per minuut. Daardoor verliest hij tijdens
de winterslaap tot 40% van zijn lichaamsgewicht. Soms ontwaakt
hij wel eens en gaat hij op zoek naar wat eten. Dan kun je hem van
dienst zijn met wat ongezouten, geplette pindanootjes en wat
water. Geef hem zeker geen melk, want daar wordt hij ziek van.
In de tuin is de composthoop het ideale plaatsje voor de egel.
Laat bladeren, een takkenhoop, boomstronken en een composthoop in de tuin liggen. Hieronder zal hij zijn nest maken. Heb je
geen composthoop dan kun je voor de egel een egelnestkast in
elkaar timmeren.
Eekhoorns bereiden hun winterrust goed voor.
Dieren die in winterrust gaan, verlagen
hun metabolisme
niet zo sterk als de
echte winterslapers. Eekhoorns
bijvoorbeeld zijn in
de winter heel wat
actiever dan egels.
Ze zullen enkel bij
echt vriesweer langer
in hun goed geïsoleerd nest blijven. Ze
kunnen overleven dankzij hun voorraad eikels, noten en kegels van
naaldbomen die ze vooraf verstopt hebben. Ook eten ze heel wat
paddenstoelen. Woon je dichtbij een bos, dan kun je genieten van
de eekhoorn als hij op uw voedertafel komt.
Jan Vandenberghe en Geert Ranson