Transcript FILIPINO CET REVIEWER

FILIPINO CET
REVIEWER
Brought to you by the Academic Committee
Wastong Gamit ng mga Salit
• M: ang salitang ugat ay nagsisimula sa B
oP
mambabatas, kasimbilis, pambuntis
• N: ang salitang ugat ay nagsisimula sa D,
L, R, S, T
mandirigma, kasinlamig, pantulog
• NG: others
manggagamot, kasinghaba, panghiwa
• D at R: kapag nasa gitna ng 2 patinig
(vowels), gawing R ang D
mali: madami-dami, dati-dati
tama: marami-rami, dati-rati
• U at O: inuulit- gawing U ang O
mali: biro-biroan, pasikot-sikot
tama: biru-biruan, pasikut-sikot
kapag may hunlapi
mali: buoin, sunogin
tama: buuin, sunugin
• Ika at IkaIka: ang bilang ay salita; Ikalawa
Ika-: bilang mismo; Ika-2
• Maka at MakaMaka: pangalang pambalana (common
noun) ang susunod; makabayan
Maka-: pangalang pantangi
(propernoun) ang susunod; makaAquino
• Sila/Sina: di sinusundan ng
pangngalan ang sila
Sina Ana at Nora
Sila ang pagasa ng bayan
• Nina/Nila: di sinusundan ng
pangngalang pantangi ang nina
Itinaguyod naman nina Ana at Nora
ang plano.
Itinaguyod naman nila ang plano.
• Maari/Maaari
Maari: may pagaalinlangan (question, doubts)
Maari bang lumabas mamaya?
Maaari: may katiyakan (assurance)
Maaari kayong lumabas mamaya.
• Kung at Kong
Kung: if
Hindi ako aalis kung hindi ka pupunta.
Kong: panghalip panao (paari) (possessive)
Nawala kahapon ang hiniram kong payong.
• Daw/Din, Raw/Rin
Daw/Din: salitang sinusundan ay
nagtatapos sa katinig
Hinablot daw ng pagnanakaw ang
cellphone.
Raw/Rin: salitang sinusundan
nagtatapos sa patinig at letrang w at y
Maaga raw darating ang magkaibigan.
Nag-aaway raw ang mga aso sa kalye
• Nang at Ng
ng:
a. Katumbas ng of sa Ingles
Si Hilario ang puno ng aming barangay.
b. Pang-ukol ng layon ng pandiwa
Umiinom siya ng gamot bago matulog.
c. Pang-ukol na tagaganap ng pandiwa
sa tinig balintiyak
Hinuli ng bata ang paru-paro sa
bakuran.
Nang:
a. Katumbas ng when sa Ingles
Nakaalis na ang eroplano nang dumating siya.
b. Katumbas ng so that o in order to sa Ingles
Makinig kayo nang mabuti nang hindi kayo
magkamali.
c. Pinagsamang pang-abay na na at pang-akop na ng
Lumakad (na+ng) nang maayos ang manlalarong
mapilayan.
d. Sa pagitan ng inuulit na salita
Iyak nang iyak si Marsha nang umalis ang kanyang
ina.
• Kita at Kata
Kita: tumutukoy sa kinakausap
Nakita kita sa Trinoma noong Linggo.
Kata: tumutukoy sa nagsasalita at kumakausap
Kata nang mamasyal sa Palawan
• May at Mayroon
May: sinusundan ng mga sumusunod na bahagi
a. Pangngalan: May kahon siyang dala.
b. Pandiwa: May tumatawag sa iyo.
c. Pang-uri: May magalang siyang apo.
d. Panghalip na paari: May kanya-kanya
silang baon.
e. Pantukoy na Mga: May mga dala siyang
aklat.
f. Pang-ukol na Sa: May sa-mahikero pala
ang kamay mo.
Mayroon
a. Sinusundan ng isang kataga o ingklitik
Mayroon ba siyang alam?
Mayroon nga bang bagong Ipad?
b. Sinusundan ng panghalip palagyo
Mayroon siyang laptop.
Mayroon kaming palayan sa Bicol.
c. Nangangahulugang “mayaman”
Ang kapatid ni Albert ay mayroon sa
kanilang lalawigan.
Siya lamang ang mayroon sa aming
magkakaibigan.
• Pahirin at Pahiran; Punasin at Punasan
Pahirin at Punasin: Wipe off, alisin o
tanggalin
Pahirin mo ang mga putik sa iyong
mukha.
Punasin mo ang dumi sa iyong bibig.
Pahiran at Punasan: to apply, lagyan
Pahiran mo ng langis ang ibabaw ng
litson.
Punasan mo ng Pledge ang ibabaw ng
mesa.
• Sundin at Sundan
Sundin: to obey
Sundan: to follow or copy
Makabubuting sundin lagi ang mga
patakaran.
Nais ni Kris na sundan ang yapak ng ama.
• Kila at Kina
Kina: maramihan ng kay
Pupunta ako kina Amy at Susie.
Walang salitang kila *KINA DOES NOT EXIST!*
• Pinto at Pintuan
Pinto: door; Pakisara na ang pinto.
Pintuan: doorway; Nakatayo si Pilar sa
may pintuan.
• Hagdan at Hagdanan
Hagdan: stairs; Pababa na si Maria ng
hagdan nang tumunog ang telepono.
Hagdanan: stairway; Bilang paghahanda
na nalalapit na piyesta, pati hagdanan ay
nilagyan ng dekorasyon.
• Walisin at Walisan
Walisin: sweep something away
Walisin ninyo ang tuyong dahon sa bakuran.
Walisan: sweep an area
Walisan ninyo ang balkon, at lahat ng silid.
• Taga at Tiga
Taga ang dapat gamitin, *TIGA DOES NOT EXIST!*
Sinusundan ng gitling (-) ang unlaping taga- kung
ito ay sinusundan ng pangalang pantangi
Si Tiborcio ay taga-Bulacan.
Tagapagtanggol ng mga api si Atty. Luz.
• Subukin at Subukan
Subukin: to test, to try
Nais subukin ni Miko ang bagong restawran.
Subukan: to see secretly
Naglagay sila ng CCTV upang subukan ang
gawain ng mga empleyado sa opisina.
• Hatiin at Hatian
Hatiin: to divide, partihin
Hatiin mo sa dalawa ang hinog na payapa.
Hatian: to share, ibahagi
Hatian mo ang iyong pinsan ng baon mo.
• Dahil sa at Dahilan
Dahil sa: ginagamit bilang pangatnig na
nagpapakita ng sanhi (because)
Hindi siya nakaalis dahil sa may sakit ang
kanyang bunso.
Dahilan: ginagamit bilang pangngalan (reson)
Ang dahilan ng malnutrisyon ay ang
kahirapan.
• Iwan at Iwanan
Iwan: to leave something or somebody
Huwag mong dalhin ang jacket, iwan mo yan.
Iwanan: to leave something to somebody
Iwanan mo ng pera si Ella bago kang
umalis.
• Bumili at Magbili
Bumili: to buy
Pumunta si Kuya Wal sa Bicol para bumili
ng pili at abaka.
Magbili: to sell
Ang trabaho ng kuya niya ay magbili ng
mga bahay at lupa.
HAVE A
HAPPY LUNCH!
YES THIS IS COMIC SANS TO ANNOY YOU ALL