Transcript SIKOLOHIYANG PILIPINO

(SP)
Kahulugan
 Sikolohiyang bunga ng karanasan,
kaisipan, at oryentasyo ng Pilipino, batay
sa kabuuang paggamit ng kultura at
wikang Pilipino.
http://www.authorstream.com/Presentation/charminglyours-297171-sikolohiyang-pilipino-education-ppt-powerpoint/
Kasaysayan
• Pagdating ng mga Amerikano
-- ibinahagi nila ang edukasyon
-- nagsagawa ng mga IQ test, personality
test sa mga Pilipino
Kasaysayan
Ang mga tanong na ibinigay ng mga
Amerikano
 Who is Amelia Earhart?
“Whatever happens to Amelia Earhart,
who watch the stars up in the sky?”
- Someday We’ll Know, New Radicals
 How many dimes are there in a quarter?
 Ang paggamit ng mga konsepto at panukat
na hindi naaangkop sa isang kultura ay
maaaring magpakita ng hindi tamang
interpretasyon ng kilos at pag-iisip ng
isang indibidwal.
“Application of concepts and measurements
which are not appropriate in a particular
culture (or context) may result to an
incorrect interpretation of one’s behavior
and thinking.”
Kasaysayan
 Kung gayon: dapat ay naaayon sa
kontekstong ginagalawan ng isang
indibidwal!
Konteksto – kultura (culture);
lipunan (society)
 Ang mga pagpapahalaga at
pinahahalagahan sa isang kultura ay
maaaring makita sa wika.
 BIGAS
 RICE
 Palay
 Rice Grain
 Kanin
 Cooked Rice
 Bahaw
 Cold Rice
 Tutong
 “Burnt” Rice
 Suman
 Rice Cake
 Lugaw
 Rice
Porridge
 SNOW?
MERON tayong sariling sikolohiya bilang
mga Pilipino!
Kasaysayan
Virgilio Enriquez
-- a.k.a Doc E.
-- itinuturing na Ama ng
Sikolohiyang Pilipino
-- nag-aral ng post-graduate
studies sa ibang bansa
-- taong 1970s ng bumalik sa
Pilipinas
Tatlong anyo ng Sikolohiya
1. Sikolohiya sa Pilipinas
2. Sikolohiya ng mga Pilipino
3. Sikolohiyang Pilipino
Sikolohiya sa Pilipinas
 Lahat ng mga pag-aaral, libro (texbook), at
sikolohiyang makikita sa Pilipinas,
banyaga man o makapilipino.
Halimbawa:Ang aklat na galing sa ibang
bansa at inilagay sa isang silid-aklatan dito
sa Pilipinas ay maaring maging isang
bahagi na ng silid-aklatang iyon. Kaya ito
ay may kinalaman sa kabuuang sikolohiya
ng ating bansa kasama na ang mag sariling
sikolohiya at ang sikolohiya na nadala ng
dayuhan sa bansang Pilipinas maging ito
man ay sa anong paraan at anyo.
Sikolohiya ng mga Pilipino
 Lahat ng mga pag-aaral, pananaliksik at
mga konsepto sa sikolohiya na may
kinalaman sa mga Pilipino.
Halimbawa: Ang Pilipinas ay binubuo ng
iba’t ibang pangkat etniko kung saan may
kanyan-kanyang nakaugaliang mga
kultura kung kaya’t itong nagkakaiba’tibang pangkat etniko ng Pilipinas ay ang
bumubuo sa tinutukoy na Sikolohiya ng
mga Pilipino.
Sikolohiyang Pilipino
 Nilalayong anyo ng sikolohiya sa Pilipinas.
 Sikolohiyang bunga ng KARANASAN,
KAISIPAN AT ORYENTASYONG PILIPINO.
(KKO)
Halimbawa: Ang isang kulturang ipinaiiral
ng isang pamilya sa kanilang tahanan ay
ang batayan sa Sikolohiyang Pilipino na
nagbibigay ng matatag na katunayan sa
pagkakaroon ng sariling kultura na
tinutukoy dito.
Sa maikling salita
Sikolohiya sa Pilipinas
-- bisita sa bahay
Sikolohiya ng mga Pilipino
-- tao sa bahay
Sikolohiyang Pilipino
-- maybahay
Pangunahing-aral
ng
Sikolohiyang Pilipino
a. Core Value or Kapwa
• na tumutukoy sa Kapwa, nangangahulugang
'togetherness', ang nangunguna sa pangunahingaral ng Sikolohiyang Pilipino. Kapwa ay
tumutukoy sa pamayanan; na hindi ka nag-iisa sa
paggawa. Ang Kapwa ay mayroong dalawang uri.
Ang una ay Ibang Tao (other people).
Ibang Tao ("outsider") Binubuo ng limang saklaw:
Pakikitungo:
civility
Pakikisalamuha: act of mixing
Pakikilahok:
act of joining
Pakikibagay:
conformity
Pakikisama:
being united with the group.
Hindi Ibang Tao ("one-of-us") Binubuo ng tatlong saklaw:
Pakikipagpalagayang-loob: act of mutual trust
Pakikisangkot:
act of joining others
Pakikipagkaisa:
being one with others
b. Pivotal interpersonal
value
• Pakiramdam: Ibahagi ang sariling
kaisipan. Ang mga Pilipino ay gumagamit
ng damdam, o ang sariling kaisipan sa
damdamin ng iba, bilang pangunahing
kasangkapan sa kanyang pakikitungo sa
kapwa tao.
c. Linking socio-personal
value
• Kagandahang-Loob: Ang pagbabahagi sa
sangkatauhan. Tumutukoy ito sa
kakayahang tumulong sa kapwa tao sa
panahon ng kanilang pangangailan dahil
sa kanilang pagkakaunawa na ang
pagiging magkasama ay bahagi na ng isang
pagiging Pilipino.
d. Accommodative surface values
• Hiya: kadalasan naiuugnay bilang
“Kahihiyan” ng mga Kanluraning Sikologo,
katunayan ang ‘Hiya’ ay “naaangkop na paguugali”.
• Utang na Loob: “Norm of Reciprocity” sa
Ingles. Ang mga Pilipino ay inaasaha ng
kapwa na gumanti sa pabor na natanggap —
ito man ay hiningi o hindi — o ito man ay
kailangan o ginusto.
• Pakikisama and Pakikipagkapwa: “Smooth
Interpersonal Relationship (SIR)”, na likha
ni Lynch (1961 and 1973). Ang saloobin na ito
una sa lahat ay pinatnubayan na alinsunod sa
nakararami.
e. Confrontative surface values
• Bahala Na: Ang saloobin na ito ay kadalasang
naiuugnay sa Ingles bilang “'fatalistic passiveness”, na
katunayan ay tumutukoy sa pamamaraan ng
pamumuhay ng mga Pilipino na siya ay determinadong
gawin ang abot ng kanyang makakaya, kaya umusbong
ang salating bahala na, na katunayang nanggaling sa
salitang bathalan na, na ang kahulugan ay “Gagawin
ko ang lahat sa abot ng aking makakaya, at ang Diyos
na ang gagawa sa nalalabi”.
• Lakas ng Loob: Ang saloobin na ito ay inilalarawan sa
pagkakaroon ng buo na loob sa kabila ng mga suliranin
at pag-aalinlangan.
• Pakikibaka: Ito ay nangangahulugang “concurrent
clashes” sa Ingles. Tumutukoy sa kakayahan ng mga
Pilipino na magsagawa ng mga rebolusyon at pag-aalsa
laban sa palasak na katunggali.
f. Societal values
• Karangalan: kadalasan nauugnay sa dignidad, na sa
katunayan ay nangangahulugan na kung ano amg palagay ng
ibang tao sa kapwa at paano nila ginagamit ang kaalamang
ito sa pagkilala at paghusga sa kanyang buong pagkatao at
kahalagahan.
Puri: ito ay ang panlabas ng aspeto ng dangal na tumutukoy
sa kung paanon natin hinuhusgahan ang buong pagkatao
at kahalagahan ng kapwa.
Dangal: ito ay ang panloob na aspeto ng dangal na
tumutukoy sa kung paano niya hinuhusgahan kanyang
pagkatao at kahalagahan.
• Katarungan: kadalasan ito ay nauugnay sa katarungan o
hustisya, na sa katunayan ay nangangahulugan na ang
pagkamakataong makapagbibigay gantimpala sa kapwa.
• Kalayaan: Ito ay nangangahulugang “Freedom and mobility”
sa Ingles. Sa makatuwid ito ay magkakasalungat sa hindi
gaanong mahalaga na pag-uugali na pakikisama or
pakikibagay.