Transcript Document
Prikken en geprikt worden
de zorg vanuit twee perspectieven
Jasper Boomker
Programmamanager Nierstichting Nederland
Aase Riemann
Verpleegkundige ZZP-er zorgverbeterprojecten
Disclosure belangen spreker ( potentiële) belangenverstrengeling
Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk …
Geen
Geen A. Riemann heeft dit project in opdracht van de Nierstichting uitgevoerd.
Inhoud presentatie
• • • • • • Historie ‘Optimale zorg voor de vaattoegang’, een project in opdracht van de Nierstichting Activiteiten Resultaten Verbetervoorstellen Prioriteiten en toekomst
Vaattoegang
• • Goede vaattoegang is de levenslijn voor patiënten Iedere hemodialyseverpleegkundige heeft ermee te maken – complex – spannend – uitdagend
•
Misprikken is een veel voorkomend probleem…
van Loon MM, et al. J Ren Care.
2009 Jun;35(2):82-9 .
Prikken in de praktijk
Historie
• •
Project Vaattoegang 2002-2004
27 van de (toen) 52 centra Doel – – bevorderen aanleggen AVF’s voortijdig signaleren van problemen • • • • implementatie bewakingsprogramma’s scholing landelijke database voorlichtingsmaterialen ontwikkelen
Historie
•
April 2012 - Multidisciplinaire expertgroep
Aanbevelingen – – best practices beter verspreiden meer scholing en training – meer onderzoek naar vaattoegangswegen, prikken en prikmethodes – nieuwe technieken (bijv. echogeleid prikken) – verdere ontwikkeling eenduidig begrippenkader en richtlijnen – opzetten registratiesysteem voor vaattoegangszorg
•
‘Optimale zorg, toegang tot verbeteringen ’
Interviews – – – semigestructureerde vragen en verslagen literatuur eindrapportage januari 2014 • Uitgangspunten – uitvoering wenselijk en praktisch uitvoerbaar – – – gericht op verpleegkundige praktjk veld verantwoordelijk voor uitvoering Nierstichting faciliterend
Geïnterviewden
• • • • • • Patiënten (2) Verpleegkundigen (4) Verpleegkundige experts (3) Hoofdverpleegkundige en teamleider (1) Opleidingscoördinatoren (2) – – opleiding vaattoegang opleiding dialyseverpleegkundige Quick scan – Vaattoegangsverpleegkundigen (23)
Onderwerpen patiënten
• • Stand van zaken shuntzorg – p atiëntinformatie en materialen p rogramma’s – zelf leren prikken – zelfmanagement Litt. van Loon 2011, Parisotto 2013, Wilson 2013, Wood 2013
Onderwerpen verpleegkundigen
• • • • • • 1.
Situatie afdeling
personeel en structuur ideale formatie en afspraken prikken – ‘wie prikt wie’ priktechnieken gebruik echoapparatuur samenwerking vaatchirurgen ‘de ideale prikker’
2. Gebruik richtlijnen en registraties
• • • Richtlijnen – – V&VN EDTNA/ERCA Dataverzameling Registratie – gebruik Diamant of ander programma Litt. The Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS), update 2013 Richtlijnen access, verpleegkundige werkgroep Access, V&VN
3. Opleidingen en bijsch oling
• • • • • Basisopleiding – leren prikken in de praktijk Vaattoegangs-verpleegkundigen – functieprofiel en inzet op afdeling • structuur, taken en formatie Dialyse-assistenten Bijscholing op eigen afdeling Leerprogramma’s patiënten
Reacties patiënten
•
Het prikken
‘om het prikken te laten lukken, is een goede en vertrouwde relatie tussen de patiënt en diegene die prikt essentieel’ •
Opleiding en deskundigheid
De ideale prikker is diegene die toelaat dat je als patiënt mee mag praten en adviezen geven, en die naar de patiënt luistert’
Zelf leren prikken/ zelfmanagement
• ‘Verpleegkundigen moeten altijd nagaan of patiënten misschien graag zichzelf willen leren prikken’ • ‘Zelfmanagement kan belangrijk zijn maar dan zonder protocollaire afspraken en altijd luisterend naar de patiënt: protocollering mag niet dwingend zijn’
Overeenstemming van begrippen
• ‘In Friesland zagen wij in drie centra grote verschillen in het percentage misprikken. In twee centra lagen de percentages tussen 8 en 9 % en in het derde centrum lag het percentage op 28 %. Wat bleek? In de twee centra met lage percentages sprak men pas van misprikken als men een nieuwe naald ging gebruiken’
Verpleegkundigen over eigen afdeling
• • • • • • • Voldoende formatie en duidelijke structuur vaattoegang op predialyse-afdeling Deskundigheid koppelen aan prikcomplexiteit Prikaccidenten bespreekbaar maken Bredere inzet buttonholetechniek Meer echoapparaten op afdeling en scholing Info opgenomen patiënten Goede bijscholingsprogramma’s
Landelijke ontwikkelingen
• • • Snellere ontwikkeling van indicatoren Landelijke afspraken over dataverzameling Het delen van onderlinge ervaringen • •
Attentie!
Weinig gebruik internationale gegevens Weinig tot geen zelfprikprogramma’s
Verbetervoorstellen 1. Self-audit instrument
• • • Harde data van eigen centrum in vergelijking met externe centra en bestaande literatuur (DOPPS) ‘To convince healthcare professionals that there is a real problem that merits a change in practice ’ Crisp H. Journal of Renale Care, 2013
2. Ambtelijk secretaris
• • Tijdelijk aangesteld Gekoppeld aan werkgroep Access V&VN – in versneld tempo ontwikkelen van nieuwe richtlijnen
3. Interactieve website
– – – het delen van praktische ervaringen in samenwerking met Dialyse & Nefrologie Magazine kan breder ingezet worden dan alleen bij vaattoegang
4. Films
• •
De shuntarm
fysiologische processen wat gebeurt er voor, tijdens en na dialyse • • • •
Bedoeld voor
Predialyse-afdeling bijscholingsprogramma’s v oor patiënten bij het zelf leren prikken in afwachting van e learningprogramma’s van opleidingen Blackman, JR. Journal of Renal Care 2014
4. Films
Onderwerpen
• • • De priksituatie De kritieke momenten van dagelijks prikken De ideale prikker Hoe leert de verpleegkundige de patiënt om te leren prikken
5. Spiegelbijeenkomsten
• • • • Luisteren naar patiëntenervaringen Zorgverleners – toehoorders Externe gespreksleider Beproefd model – één maal per jaar – kan ook over andere onderwerpen gaan
6. Wetenschappelijk onderzoek
• • • • Onderwerpen – b enadering angstige patiënten – desinfecteren van buttonholes – nut flowmetingen Calls via de Nierstichting Promotieonderzoek Contacten lectoraten en universiteiten
Ambities 2014-2015
Het ontwikkelen van een leermodule vaattoegangszorg, met daarbij aandacht voor: 1.
2.
3.
4.
Richtlijnen en
eenduidig begrippenkader
ter ondersteuning goede kwaliteitsregistratie;
Instructiemiddelen
zoals computersimulaties, e-learning, video over onderwerpen zoals shuntwerking, flowmeting, echogeleid prikken, omgaan met prikangst;
Zelfmanagement vaattoegangszorg bevorderen
shunt; bij patiënt door bijv. zelf aanprikken, goede voorlichting, goede organisatie traject voor en na shuntoperatie, monitoring Bevorderen
van Best Practices
in het veld.
Ambities 2014-2015
Ontwikkelen van een echoapparaat-op-maat, om met beide handen te kunnen prikken.
J.J Zijlstra J. Tordoir
Projectleider gezocht
Gevraagd – recente praktijkervaring – implementatie in eigen centrum – 24 uur/week • • Unieke kans Promotie verpleegkundigen
Slot
• • • Het veld is aan zet In goede samenwerking met de Nierstichting Zeer bedankt aan allen die meegewerkt hebben • Voor meer informatie, ideeën en meningen – – – Martine Hommes, programmamanager email: [email protected]
telf: 035-6978038/06-46438239