Transcript Istatus Tsek

Istatus Tsek
Gamit ng Wika sa Facebook
Introduksyon
• Ang Facebook ay inimbento ni Mark
Zuckerberg noong 2004 (Gayarez, 2012).
Facebook
• Noong una’y eklusibo ito para sa mga magaaral sa Harvard.
Facebook
• Ngayon, meron na itong 1.23 bilyong
gumagamit buwan-buwan. 757 milyong
gumagamit araw-araw.
Internet sa Pilipinas
• Ayon sa GMA News Online, 1 sa 3 Filipino ang
gumagamit ng Internet.
Facebook sa Pilipinas
• Ayon sa Rappler, mayroong 27,720,300
Filipinong gumagamit ng Facebook.
Facebook sa Pilipinas, part 2
• Ayon pa rin sa Rappler, 45 porsyento mga
Filipinong ng gumagamit ay lalake, at 55 ang
babae.
• Ang edad ng karamihan sa mga gumagamit ay
18-24.
Halaga ng Filipino sa Internet
• Ayon kay Janet Tauro-Batuigas, sa kanyang
“Ang Wika sa Cyberspace: Ang Pagkontra sa
Hegemonic Linearity,” mainam na gamitin ang
wikang Filipino sa Internet
Halaga ng Filipino sa Internet
• Una, upang makapagsagawa ng komunikasyon
sa mabilis na pamamaraan
Halaga ng Filipino sa Internet
• Una, upang makapagsagawa ng komunikasyon
sa mabilis na pamamaraan
• Pangalawa, upang magamit ang lumalawak na
midyum ng cyberspace para sa mas malalim at
makabuluhang pamamaraan
Halaga ng Filipino sa Internet
• Una, upang makapagsagawa ng komunikasyon
sa mabilis na pamamaraan
• Pangalawa, upang magamit ang lumalawak na
midyum ng cyberspace para sa mas malalim at
makabuluhang pamamaraan
• Pangatlo, upang matatag ang kamalayang
Filipino
Halaga ng Facebook sa Filipino
• Ayon kay Joseph Gayares, sa kanyang “Social
Network sa Pilipinas: Isang Kultural na
Pagtanaw sa Facebook at Pakikipag-ugnayan
ng mga Filipino,” hindi simpleng nakakasama
ang Facebook sa komunidad.
Halaga ng Facebook sa Filipino
• “Ang kultural na kaugnayan ng Facebook ay
makikita sa aspeto ng pakikisama na isa sa
mga likas na kaugalian ng mga Pilipino na
nagpapakita ng pagiging publiko … ng mga
Pilipino.”
Facebook sa Asya
• Ayon kina Cheng Ean Lee, Meng Yip Wong, at
Gim Wei Lai, sa kanilang “Social Networking
and the Youth,” maraming gamit ang
Facebook sa mga estudyanteng Malaysian.
Facebook sa Asya
• Ang mga mag-aaral sa dalawang unibersidad
na kanilang pinag-aralan ay apat na beses
papasok sa Facebook, umaabot sa 3.9 na oras
(average) ang kanilang paggamit.
Facebook sa Asya
• Sa mga sinarbey, ginagamit ang Facebook ng
1. 75% para makipag-ugnayan sa mga kaibigan
Facebook sa Asya
• Sa mga sinarbey, ginagamit ang Facebook ng
1. 75% para makipag-ugnayan sa mga kaibigan
2. 86% para makipag-ugnayan mula sa mga
kaibigang “long-lost”
Facebook sa Asya
• Sa mga sinarbey, ginagamit ang Facebook ng
1. 75% para makipag-ugnayan sa mga kaibigan
2. 86% para makipag-ugnayan mula sa mga
kaibigang “long-lost”
3. 82% para makipag-ugnayan sa iba’t ibang tao
sa mundo
Facebook sa Asya
• Sa mga sinarbey
1. 35% ang gumagamit ng Facebook para
magbahagi ng mga larawan
Facebook sa Asya
• Sa mga sinarbey
1. 35% ang gumagamit ng Facebook para
magbahagi ng mga larawan
2. 17.5% ang gumagamit ng Facebook para
maglaro
Facebook sa Asya
• Sa mga sinarbey
1. 35% ang gumagamit ng Facebook para
magbahagi ng mga larawan
2. 17% ang gumagamit ng Facebook para
maglaro
3. 15% ang gumagamit ng Facebook para ang
kokomento sa “wall” ng kanilang mga
kaibigan
Facebook sa Asya
1. 35% ang gumagamit ng Facebook para
magbahagi ng mga larawan
2. 17% ang gumagamit ng Facebook para
maglaro
3. 15% ang gumagamit ng Facebook para ang
kokomento sa “wall” ng kanilang mga
kaibigan
4. 13% ang gumagamit ng Facebook para magupdate ng status (PAMAGAT NAMIN!!!)
1. 35% ang gumagamit ng Facebook para
magbahagi ng mga larawan
2. 17% ang gumagamit ng Facebook para
maglaro
3. 15% ang gumagamit ng Facebook para ang
kokomento sa “wall” ng kanilang mga
kaibigan
4. 13% ang gumagamit ng Facebook para magupdate ng status (PAMAGAT NAMIN!!!)
5. 10% ang gumagamit ng Facebook para magshare ng video at video link
Mula malaki papuntang maliit
Mula malaki papuntang maliit
at pabalik!
The Diliman Files
• "kumpisal ng mga taga-UP Diliman“
The Diliman Files
• "kumpisal ng mga taga-UP Diliman"
• at nag-iimbita sila mula sa mga mambabasa ng
sarili nilang kwento, nangangako ng paglilihim
ng identidad
The Diliman Files
• "kumpisal ng mga taga-UP Diliman"
• at nag-iimbita sila mula sa mga mambabasa ng
sarili nilang kwento, nangangako ng paglilihim
ng identidad
• Itinatag ang The Diliman Files noong
Setyembre 2013
The Diliman Files
• "kumpisal ng mga taga-UP Diliman"
• at nag-iimbita sila mula sa mga mambabasa ng
sarili nilang kwento, nangangako ng paglilihim
ng identidad
• Itinatag ang The Diliman Files noong
Setyembre 2013
• Noong Mayo 2014, mayroong higit sa 40,000
like ang page.
The Diliman Files
• "kumpisal ng mga taga-UP Diliman"
• at nag-iimbita sila mula sa mga mambabasa ng
sarili nilang kwento, nangangako ng paglilihim ng
identidad
• Itinatag ang The Diliman Files noong Setyembre
2013
• Noong Mayo 2014, mayroong higit sa 40,000 like
ang page.
• Maaakses ang mga post sa https://tlph.facebook.com/updconfessions.
Ang mga sinuri
• Kinalap ang mga post mula Mayo 3 hanggang
Mayo 10, 2014, isang linggo
Ang mga sinuri
• Kinalap ang mga post mula Mayo 3 hanggang
Mayo 10, 2014, isang linggo
• kasama ang mga nakasulat sa "purong"
Filipino, pati ang sa magkahalong Filipino at
Ingles, pero syempre hindi ko sinama ang mga
nasa "purong" Ingles (iyong mga "ba" at
"daw," halimbawa, lamang ang nasa Filipino)
Ang mga sinuri
• Kinalap ang mga post mula Mayo 3 hanggang
Mayo 10, 2014, isang linggo
• kasama ang mga nakasulat sa "purong"
Filipino, pati ang sa magkahalong Filipino at
Ingles, pero syempre hindi ko sinama ang mga
nasa "purong" Ingles (iyong mga "ba" at
"daw," halimbawa, lamang ang nasa Filipino)
• Sa kabuuan, 73 post ang sinuri. Inakses ang
mga ito noong Mayo 11, 2014.
Tala sa metodo
• Ginamit ang computer program na TextSTAT
upang magkaroon ng eksaktong pagbilang sa
mga salita. Mahusay na instrumento ito para
sa kantitatibong analisis, pero syempre,
kailangan pa rin ang interbensyon ng
mananaliksik para bigyan ng kalitatibong
pagsusuri.
Natuklasan
• Pag-angkin ng Filipino sa mga salita at
idyomang Ingles.
Natuklasan
• Pag-angkin ng Filipino sa mga salita at
idyomang Ingles.
• Pagbabago sa paggamit ng mga salitang
Filipino mismo.
Natuklasan
• Pag-angkin ng Filipino sa mga salita at
idyomang Ingles.
• Pagbabago sa paggamit ng mga salitang
Filipino mismo.
• Paggamit ng mga salitang ekslusibo sa Internet
at sa The Diliman Files mismo.
Tatlong lebel ng pag-aangkin
Tatlong lebel ng pag-aangkin
• Una, ang code-switching.
Tatlong lebel ng pag-aangkin
• Una, ang code-switching.
• Pangalawa, ang pagpapasunod sa Ingles sa
balarilang Filipino.
Tatlong lebel ng pag-aangkin
• Una, ang code-switching.
• Pangalawa, ang pagpapasunod sa Ingles sa
balarilang Filipino.
• Pangatlo, ang pag-angkop na nga mismo sa
mga salitang Ingles.
Code-switching
• Ang salitang "and." Bukod sa paggamit sa
salitang ito sa mga Ingles na pangungusap,
nagagamit din ito sa Filipino sa dalawang
paraan. Una, bilang lunsaran ng pag-codeswitch. Halimbawa ang post na ito mula sa
Mayo 10 ng nagtago sa pangalangang
"Sireno," na mula Filipino ay lumipat sa Ingles:
"Nag-uusap na po kami and we agreed not to
disclose the 'emotional encounter', if you
would call it."
“and” bilang lunsaran
• Meron din namang mga code-switching mula
Ingles papuntang Filipino. Halimbawa itong
post ni "Confucious" mula Mayo 5: "I love her
and kahit anong gawin ko, natatakot talaga
siya."
“and” bilang “at”
• Ang ikalawa pang paggamit ng "and" ay bilang
"at," kumbaga "pero" at "ngunit" ang
sitwasyon, may dalawang salita para sa isang
kahulugan. Mula kay "shimineni," post noong
Mayo 6: "Hindi ko sigurado kung alam mo na
na may gusto ako sa'yo, sana hindi mo rin
mahulaan kung sino ako, pero sasabihin ko
lang na mahalaga ka sa akin and please wag
kang lumayo."
Iba pang salita
• Bukod sa "and," ang ilang pang madalas magamit
sa pagko-code switch ay "naman," "kasi" at "or,"
na hindi nakapagtataka, dahil mga panlink na
salita ang mga ito. Sa kaso ng "or," halimbawa, sa
34 na paggamit dito sa sampol na aking sinuro, 26
ang nasa Taglish na pangungusap. Samantala, 19
na beses lamang ginamit ang "o." Sa maliit na
sampol na ito, masasabing sa paglalarawan ng
pagpili, mas madalas mag-Taglish ang mga
nagkukumpisal sa The Diliman Files.
Pagbabanyuhay
• Ang pagpapasunod sa Ingles sa balarilang
Filipino. Para maging mas specific, ang
tinutukoy ay ang pagbabagong-anyo ng mga
salitang Ingles sa pagpasok ng mga laping
Filipino. Halimbawa ay ang "grumaduate," na
limang beses ginamit ng mga nagkumpisal.
Grumaduate
• Dalawang beses itong ginamit ni "Mama vs
me" sa post mula Mayo 10. Ito ang kanyang
unang paggamit: "Lalo na these past few
weeks dahil karamihan sa mga alumni from
our high school na grumaduate na rin from UP
with flying honors."
Grumaduate
• Dalawang beses din itong ginamit ni
"Receiver" sa post mula Mayo 8. Ito ang una
niyang paggamit: "Hindi pa pwedeng pantay
pantay tayong grumaduate at nagtratrabaho?"
Asimilado
• May mga salitang mula sa Ingles na asimilado
na talaga sa Filipino. Ito ang ikatlong katangian
ng code-switching sa The Diliman Files, na
hindi na nga matatawag na code-switching
dahil mga salitang Filipino na ngang
maituturing ang "super" at "so."
Super
• Siyam beses ginamit ang "super" sa mga post na sinuri.
Lahat ng mga ito'y Taglish na pangungusap na
dominante ang mga salitang Filipino. Tatlo lamang sa
siyam na beses ng paggamit pinaparisan ng salitang
Ingles ang "super." Isang beses sa "super effort," at
dalawang beses sa "super awkward." (Nakakatuwa ang
paggamit ng "awkward," dahil sa limang beses na
ginamit ang salitang ito, isang beses lamang sa Ingles
na pangungusap.) Ang super, sa madaling sabi, ay
ginagamit bilang sinonim ng "sobra," as in, "Sobrang
hirap ng buhay," o "Super bait ng nanay ni X."
Super
• Ito, halimbawa, ang paggamit ni
"Confusedcius" sa post mula Mayo 7: "Nung
lumabas nga yung upcat results super saya ko
pero sila wapakels."
So
• Sa kaso naman ng "so," 19 sa 29 na beses na
paggamit dito'y mula sa Taglish na
pangungusap. Dalawa ang kahulugan nito.
Una bilang sinonim ng "sobra" (o "super"?), at
pangalawa bilang conjunction (konektado ito
sa popularidad ng "and" na diniskas sa itaas).
Halimbawa ng unang kaso itong mula, muli,
kay "Othello": "Hindi ko sigurado kung bakit
pero I just feel so dumb kapag kadikit kita."
Ikalawang katangian
• Pagbabago ng mga salitang Filipino mismo.
Halimbawa ang "me," na bagong anyo ng
"may," o pwede ring ituring na pinaikling
"meron." Interesante ang kaso ng "me" kaya
kahit isang beses lang lumabas ang gamit na
ito sa 73 post na sinuri, ito pa rin ang inuna
kong banggitin.
Me
• Interesante ang "me" dahil ang pinagmulan
nitong "meron" ay pagbabagong-anyo din ng
"mayroon." At hindi lang 'yon, ang "may" at
"mayroon" ay hindi interchangeable dapat,
pero hindi na sinusunod ang alituntuning iyon
sa konteporaryong Filipino.
Me
• Narito ang paggamit ni "Molavephobia," post
mula sa Mayo 4: "Baka mamaya nyan me
gumagapang na sa shorts ko habang natutulog
ako."
Ninyo
• Anim na beses lang ginamit ang pagbabaybag
na "ninyo." Samantala, syam na beses na
ginamit ang "nyo," at dalawang beses ginamit
ang "n'yo."
Ng/nang
• Tatlumpu't tatlong beses ginamit ang "nung."
Dalawampu't isang beses naman ginamit ang
"nang." Labingwalong beses namang ginamit
ang "noong." Labing-isang beses ginamit ang
"noon" (at isang beses ginamit ang "no'n").
Samantala, 236 na beses ginamit ang "ng,"
pero hindi laging sa "tamang" paraan.
Sa
• Tatlumpong beses ginamit ang "sa akin,"
samantalang 10 beses lang ang "sakin."
Sa
• Apat na beses ginamit ang "sa atin," at isang
beses lang ang "satin."
Sa
• Mas malapit ang kaso ng "sa amin" na
lumabas nang apat na beses, sa "samin," na
ginamit nang tatlong beses.
Sa
• Malapit din ang "sa iyo" (anim na beses) sa
"sayo" (walong beses), at sa kasong ito ang
pagpapaikli ang may kaunting lamang.
Sa
• Ang nakakapagtaka ay ang "sa kanya," na
dalawang beses lang ginamit, samantalang
ang "sakanya" ay limang beses. Kung sabagay,
ang "kanya" ay pinaikling "kaniya," kung
tutuusin ang dapat na kataka-taka'y hindi pa
mas marami ang gumagamit ng "sakanya."
Doon/dun
• Siyam na beses itong ginamit, samantalang 14
na beses ginamit ang "dun." Walang gumamit
ng "roon" o "run," kahit na anim na beses sa
kaso ng "doon" dapat "roon" ang ginamit, at
siyam na beses na "dun" ang ginamit, kahit na
(kung susunod pa balarila) ay "run" dapat ang
salita.
Wikang Internet
• Wikang Internet sa The Diliman Files.
Nabanggit na nga sa itaas na paggamit ng
smiley face.
Wikang Internet
• Wikang Internet sa The Diliman Files.
Nabanggit na nga sa itaas na paggamit ng
smiley face.
• Paggamit ng -.- na indikasyon ng pagkaasar
Wikang Internet
• Wikang Internet sa The Diliman Files.
Nabanggit na nga sa itaas na paggamit ng
smiley face.
• Paggamit ng -.- na indikasyon ng pagkaasar
• :) na signifier ng tuwa
Wikang Internet
• Wikang Internet sa The Diliman Files.
Nabanggit na nga sa itaas na paggamit ng
smiley face.
• Paggamit ng -.- na indikasyon ng pagkaasar
• :) na signifier ng tuwa
• gumagamit din ang # bilang hashtag ang mga
nagkokomento at nagkukumpisal sa The
Diliman Files.
Pagpapaikli
• Halimbawa na lang ang TDF mismo.
Pagpapaikli
• Halimbawa na lang ang TDF mismo.
• Nariyan din ang mga may kinalaman sa kurso
at kolehiyo (BSBE, ChE, CAS, CMC)
Pagpapaikli
• Halimbawa na lang ang TDF mismo.
• Nariyan din ang mga may kinalaman sa kurso
at kolehiyo (BSBE, ChE, CAS, CMC)
• mga "pang-UP" na salita (Coop, CRS, KNL,
STFAP), mga may kinalaman sa pagiging
estudyante (GC, GEs, Grad)
Pagpapaikli
• Halimbawa na lang ang TDF mismo.
• Nariyan din ang mga may kinalaman sa kurso
at kolehiyo (BSBE, ChE, CAS, CMC)
• mga "pang-UP" na salita (Coop, CRS, KNL,
STFAP), mga may kinalaman sa pagiging
estudyante (GC, GEs, Grad)
• Internet jargon (IDKR [hindi ko alam, okey?], jk
[nagbibiro lang], lol [tumatawa nang malakas])
Kongklusyon
• Lumalabas na ginagawang lehitimo ang mga
“bawal” o “taboo” gaya ng FUBU, cheating etc
• Performative ang pagiging pasaway
• Isang akto ng pagbuwag sa namamayaning
ideolohiya ang paglikha at pamamayani ng
pananatiling tago na realidad
Kongklusyon
• Paraan ng negosasyon sa gamit ng wika at
kultura ay sa pamamagitan ng
pangungumpisal
SANGGUNIAN
•
Joseph Gayares, “Social Network sa Pilipinas: Isang Kultural na Pagtanaw sa
Facebook at Pakikipag-ugnayan ng mga Pilipino,” Dalumat Ejournal, vol. 3, no. 2
(2012)
•
The Next Web, “Facebook passes 1.23 billion monthly active users,”
http://thenextweb.com/facebook/2014/01/29/facebook-passes-1-23-billionmonthly-active-users-945-million-mobile-users-757-million-daily-users/ (Enero 29,
2014; Inakses Nobyembre 15, 2014)
•
GMA News Online, “1 sa 3 Pinoy, gumagamit ng Internet,”
http://www.gmanetwork.com/news/story/381267/ulatfilipino/balitangpinoy/1-sa3-pinoy-gumagamit-ng-internet (Setyembre 29, 2014; Inakses Nobyembre 15,
2014)
•
Rappler, “5 Filipinos open a Facebook account per minute,”
http://www.rappler.com/life-and-style/2609-5-filipinos-open-a-facebook-accountper-minute (Hunyo 20, 2014; Inakses Nobyembre 15, 2012)
SANGGUNIAN
• Tauro-Batuigas, Janet, “Ang Wika sa
Cyberspace: Ang Pagkontra sa Hegemonic
Linearity,” Bin-I New Theoretical and Critical
Writings on Philippine Studies. Manila: UST
Publishing House, 2004.
• Cheng Ean Lee et al, “ Social Networking and
the Youth,” Media and Culture: Global
Homogeneity and Local Identity.
Mandaluyong: Anvil Publishing, 2011.
SANGGUNIAN
• U Eliserio, Varayti at Baryasyon sa The Diliman
Files. Di pa nalalathalang papel. Mayo 2014.