Transcript Patiëntendosimetrie werkgroep parametrisering & automatisering

Patiëntendosimetrie
werkgroep parametrisering & automatisering
Tom Clarijs
Gezondheid & Leefmilieu
Bescherming van de Gezondheid
[email protected]
Patiëntendosimetrie
werkgroep parametrisering & automatisering
 Herziening huidige werkwijze
 Mogelijkheden voor automatisering
3 grote items:
A: Verduidelijking parameters:
B: Gebruikte methodes voor het berekenen van de dosis
C: Gegevenstransfer
Patiëntendosimetrie
werkgroep parametrisering & automatisering
3 grote items:
A: Verduidelijking parameters:
- duidelijkere identificatie van detectortechnologie
- vereenvoudiging patiëntengegevens
- enkel relevante data weerhouden
- eenduidige eenheden
B: Gebruikte methodes voor het berekenen van de dosis
C: Gegevenstransfer
Patiëntendosimetrie
werkgroep parametrisering & automatisering
3 grote items:
A: Verduidelijking parameters:
B: Gebruikte methodes voor het berekenen van de dosis
- Bij voorkeur DAP, alle andere opties blijven mogelijk
- Betere uitwerking detectordosis (vnl. CR)
- parameters (kV, mA,…) mogelijks via procedurebeschrijving
C: Gegevenstransfer
Patiëntendosimetrie
werkgroep parametrisering & automatisering
3 grote items:
A: Verduidelijking parameters:
B: Gebruikte methodes voor het berekenen van de dosis
C: Gegevenstransfer
- FANC-systeem toegankelijk voor ontvangen gegevens
- validatie door fysicus & verantwoordelijke patiëntendosimetrie
- gerichte feedback door FANC
- duidelijke inventarisatie contactgegevens
- automatisering op lokaal niveau: prioriteit CT,
maar oplossingen ‘op maat’ noodzakelijk
A: Verduidelijking parameters
Identificatie zaal en toestel:..………………………………………………....
Type detector:
□ Film-scherm
□ CR (fosfor)
□ DR
Onderzoek:………………….Datum laatste DAP verificatie:……………….
(manuele input) Gevalideerd door (naam + ‘handtekening’)
lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie ……..stralingsfysicus……..
Te inventariseren per zaal:
- Identificatie zaal en toestellen (indien meerdere per zaal vb teletafelplafondophanging-…)
- Contactgegevens lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie en
stralingsfysicus
Eenvoudige onderzoeken
A: Verduidelijking parameters
Identificatie zaal en toestel:………………………………………………......
Type detector:
□ beeldversterker □ flat panel
Datum laatste DAP verificatie………………. Correctie voor tafel:………..
Onderzoek:………………………………………………………………………
(manuele input) Gevalideerd door (naam + ‘handtekening’)
lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie ……..stralingsfysicus……..
Te inventariseren per zaal:
- Identificatie zaal en toestellen (indien meerdere per zaal)
- Contactgegevens lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie en
stralingsfysicus
Hoge dosis onderzoeken
A: Verduidelijking parameters
Identificatie zaal:………………………………………………......................
Merk en type CT:………………………………………………………………
Aantal slices:…….. Datum van installatie:………………………………….
Onderzoek:……………………………………………………………………..
(manuele input) Gevalideerd door (naam + ‘handtekening’)
lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie ……..stralingsfysicus……..
Te inventariseren per zaal:
- Identificatie zaal en CT-toestel
- Contactgegevens lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie en
stralingsfysicus
CT onderzoeken
A: Verduidelijking parameters
nr.
datum
(dd/mm/yy)
m/v
leeft.
kVp*
mAs*
scopie**
(tijd)
SSD**
(cm)
veldgrootte**
aantal
opnamen
DAP***
gecorrigeerde
dosis****
* enkel indien DAP niet gebruikt wordt
** facultatief
*** duid de éénheid aan (vb: cGy.cm²)
**** gecorrigeerde dosis door de stralingsfysicus (geef éénheid op)
Eenvoudige onderzoeken
init.
opm.
A: Verduidelijking parameters
nr.
datum
(dd/mm/yy)
Indien geen DAP
m/v
kVp*
leeft.
mAs*
aantal
opnamen
Scopie**
(tijd)
DAP***
SSD**
(cm)
gecorrigeerde
dosis****
Veldgrootte**
init.
opm.
facultatief
In functie van DAP-verificatie,
éénheid, toestelspecifieke
parameters, gebruik,…
* enkel indien DAP niet gebruikt wordt
** facultatief
*** duid de éénheid aan (vb: cGy.cm²)
**** gecorrigeerde dosis door de stralingsfysicus (geef éénheid op)
Eenvoudige onderzoeken
A: Verduidelijking parameters
nr.
datum
(dd/mm/yy)
m/v
leeft.
code
Dr.
kVp*
(gem.)
SSD*
(cm)
aantal **
opnamen □
DAP***
gecorrigeerde
dosis****
fluorotijd
(min)
of ciné □
* facultatief
** duid aan: cinéreeksen of opnamen
*** duid de éénheid aan (vb: cGy.cm²)
**** gecorrigeerde dosis door de stralingsfysicus (geef éénheid op)
Hoge dosis onderzoeken
initialen
opm.
A: Verduidelijking parameters
nr.
datum
(dd/mm/yy)
m/v
leeft.
code
Dr.
aantal **
DAP***
opnamen □
gecorrigeerde
dosis****
fluorotijd
(min)
initialen
of ciné □
kVp*
(gem.)
SSD**
(cm)
facultatief
* facultatief
** duid aan: cinéreeksen of opnamen
*** controleer en duid aan indien éénheid afwijkt van cGy.cm²
**** gecorrigeerde dosis door de stralingsfysicus (geef éénheid op)
Hoge dosis onderzoeken
opm.
A: Verduidelijking parameters
nr.
datum
(dd/mm/yy)
m/v
leeftijd
onderzoek
sub
kVp
TCM*
y/n
DLP**
mGy.cm
CTDI(vol)***
mGy
gecorrigeerde
dosis****
* Tube Current Modulation (mAs-modulatie)
** controleer en duid aan indien éénheid afwijkt van mGy.cm²
*** controleer de éénheid, en reken om indien CTDI(w) vermeld staat
**** gecorrigeerde dosis door de stralingsfysicus (geef éénheid op)
CT onderzoeken
initialen
opm.
Pediatrie
 Gewicht/omtrek/lengte/BMI: wél belangrijk voor
opzetten van referentieniveaus
 meer data gewenst, en opdeling o.a. volgens leeftijd
 gewicht en lengte blijven behouden
 aparte lijsten voor pediatrie
 in de toekomst van automatisering (PACS-RIS) zal
dit waarschijnlijk makkelijker kunnen…
Mammografie
 meeste mammografen: reeds in screening
 ook asymptomatische patiënten: bijzondere
aandacht aan dosis patiënt & kwaliteitsborging
 kwantitatieve gegevensverzameling mogelijk van
hoge kwaliteit
 Meerdere factoren noodzakelijk voor bepaling van
de (MGD-)dosis (vb: compressiedikte, filtering,…)
 Aparte lijsten voor gegevens mammografie
B: Methodes
1) KAP/DAP  voor dosis patiënt kunnen lokaal
meerdere parameters worden geregistreerd
2) Exposie indicator (CR, detectordosis)
3) Parameters (kV, SSD, mAs, FOV, output, …)
4) Optical Density-OD (film, mammo)
 Alle mogelijkheden blijven behouden
 Betere beschrijving van enkele technieken
(vb: exposure index CR)
 Het ontbreken van een DAP-meter mag de uitvoering
van patiëntendosimetrie niet in de weg staan
C: Gegevenstransfer: Methodologie
Exploitant geeft contactgegevens lokale verantwoordelijke dosimetrie
(diensthoofd of i.o.) en fysicus door aan FANC
Op zaal: registreert gegevens en lokale verantwoordelijke stuurt
gevalideerde gegevens door naar fysicus
Fysicus valideert gegevens en geeft binnen een redelijke termijn (< 1
maand) feedback aan de zaal waar ze zich bevinden ten opzichte van
de referentiewaarden ter beschikking van de fysicus (lokale, nationale
DRL)
Fysicus stuurt gegevens door naar FANC in gevraagd formaat.
FANC bevestigt ontvangst van dosimetriegegevens aan fysicus en zaal,
en geeft gepaste feedback
C: Manuele gegevenstransfer
Zaal
↓
verantwoordelijke
patiëntendosimetrie
Ontvangstbevestiging
+
Feedback
Ontvangstbevestiging
+
Feedback
stralingsfysicus
data
FANC
data
Optioneel: simultane versturing
Post, email, fax,…
 FANC wacht tot stralingsfysicus
heeft gevalideerd
C: Gegevenstransfer: Methodologie
Lokale verantwoordelijke patiëntendosimetrie?
Verantwoordelijk voor:
- Registratie dosisgegevens
- Verificatie en validatie dosisgegevens
- Transfer dosisgegevens naar fysicus (& FANC)
- Transfer feedback door fysicus & FANC naar zaalpersoneel
Wie?
Eindverantwoordelijke voor patiëntendosimetrie,
kwaliteitsborgingsprogramma en ter beschikking stellen van een
stralingsfysicus = diensthoofd, maar delegatie is mogelijk indien de
fysicus en het FANC hiervan op de hoogte worden gesteld.
C: automatische gegevenstransfer
• Centraal systeem opzetten door FANC naar analogie voor
opvolging werknemer dosimetrie
• Toegang via web-site (e-portal + e-ID)
• Ieder radiologisch centra moet eenvoudig gegevens kunnen
opladen of via een webinterface eenvoudig kunnen
invoeren, met validatie van stralingsfysicus
• Systeem zal on-line melden of gegevens volledig zijn en
geaccepteerd kunnen worden voor statistische analyse
• Radiologisch centrum ontvangt on-line feedback over de
statistische analyse en positionering t.o.v. 25 of 75
percentiel waarden
• Toegankelijk voor Radiologen en Stralingsfysici
C: automatische gegevenstransfer
FANC: systeem ontvankelijk voor dataimport
in xml, xls en manuele (web-based) invoer
Algemene gegevens
Toevoegen
Werknemers
Dosimetrische dienst
Dienst Fysische controle
Arbeidsgeneeskundige dienst
Wijzigen
Dienst
Adres
TECHNI-TEST
Chaussée de Bruxelles 90, 1800 Vilvoorde
Institut National des Radioéléments - Service de sécurité
Zoning industriel av. de l'espérance, 6220 Fleurus
14/12/1981
Eind
15/06/2000
Central application
Institut National des Radioéléments - Service de sécurité
Naam
Begin
Begin
16/06/2000
Eind
16/06/2000
Identificatie DD/002/TT
Deelgebied
Accreditatie 999999999999999
Straat
Chaussée de Bruxelles 90
Postcode
1800
Verantwoordelijke
Bernard Manche
Nr
90
Bus
Bepalingen van het Hp(d)
Calibratie en het onderhoud
van actieve dosimeters
Web interface
Gemeente
Vilvoorde
Land
Statistical analysis
and reporting
Beperkingen
Gepulste velden
E-Mail [email protected]
Tel 02/251.34.74
België
Andere
Fax
02/253.20.87
Fax
02/253.20.87
Contact
Bernard Manche
E-Mail [email protected]
Tel 02/251.34.74
Validation and
error reporting
xml based
data
Patient dose data
C: automatische gegevenstransfer: XML
•
Het FANC heeft besloten om de gegevensuitwisseling te laten gebeuren via
XML (eXtensible Markup Language), een ‘open’ standaard beheerd door
het World Wide Web Consortium (W3C).
•
XML laat toe om gegevens uit te wisselen van applicatie tot applicatie, zelfs
al zijn deze geschreven in verschillende technologieën (Microsoft .NET, C,
PHP, …), draaien deze op verschillende architecturen (Windows,
Unix/Linux, Apple, …) met daarachter verschillende databasesystemen
(Microsoft SQL Server, Oracle, MySQL, DB2, …).
•
XML berichten zijn in principe goed gestructureerde tekstbestanden met als
inhoud de betrokken gegevens. Indien beide applicaties (centraal als lokaal
radiologisch centrum) van deze structuur op de hoogte zijn, kunnen ze met
elkaar berichten uitwisselen (compatibiliteit).
•
Zowat alle programmeertalen laten toe om met weinig moeite om te
springen met XML berichten.